Выбрать главу
Пазбыўшыся іх, людзі напралом — Праз лазнякі — кідаліся наўцёкі, А брэх сабачы даганяў іх, цёкаў, Каб зноў на плечы ўскочыць, стаць гарбом.
3 усімі разам і Андрэй пабег. Але дагнаў яго сабачы брэх, На спіну ўскочыў...
— Чуеш ты ці не? Чаго ты тут?.. — Андрэй расплюшчыў вочы. — Галіна Львоўна, ён сядзіць тут з ночы. — Я ведаю. Таварыш да мяне.
На ганку тупацеў руды мужык, А з ім — нібы знаёмая? — жанчына. — Вы да мяне? Вас зваць Андрэй Крушына?
Андрэй кіўнуў. Ён да ўсяго прывык. — Хадзем...— I ён падняўся і пайшоў.
...Пасля, калі з яго здымалі шво, I валасамі — мяккімі, як воўна — Кранулася яго Галіна Львоўна, Па дотыку прыпомніў ён: вагон! Там — несвядома — спавядаўся ён Жанчыне нейкай... Ёй!.. Перахапіла На міг дыханне... Вунь як закруціла Ягоны лёс!.. I ён праз слёзы, праз Разломны боль сказаў: — Я ўспомніў вас. — Каго? — перапытаўся санітар. — Мяне,— Галіна Львоўна адказала І нахіліла над Андрэем твар: — Ты вынес невыноснае, млынар. Ты малайчына... — Дык пашкадавала Мяне Таццяна? — ціха ён спытаў. — Яна ўсё чула? — Правадніца?.. Пэўна. Прыкметная дзяўчына. Каралеўна. Але цяпер і ты не горшы стаў. Адпачывай. Праз суткі — трэба ўстаць.
I суткі ўспамінаў ён тыя суткі, Дарожныя, і ўспомніў да мінуткі,
Да драбязы ўсё, хоць прыпамінаць Было няёмка, сорамна... "Размяк! Даў слабіну такую, чорт гарбаты! Які там бог! Які таемны знак! Таццяна павяла яго дахаты 3 блазноты, з жалю..." Ён кусаў кулак, Як у дзяцінстве, толькі вінаваты Цяпер не свет быў, Вінаваты — сам... "Ну што ж... Не галавой аб сцены біцца. Гарба няма! Ці ён яшчэ ўсё там? I мне дасюль той сон на ганку сніцца?"
...У дзень, калі зайшлі яны ў бальніцу, Галіна Львоўна паказала: "Тут Артапедычны корпус. Інстытут Распрацаваў практычную методу Рэзекцыі... Хоць што табе з метод. Усё, што ад цябе патрэбна,— згода. — Я згодны. — Што ж кідацца, як на дрот? Ты можаш жыць і так... — Так жыць не буду. — Табе балюча будзе. Страшны боль. — Стрываю. Мо ранейшы боль забуду.
Была падлога белая, як столь. Плыла падлога... Грукала жалеза, Бы ў кузні... "Ну і цацка... Ну і вежа..." — Ён чуў, нібы праз вату, галасы. Балелі косці! Жылы! Валасы! Пазногці! Скура! Кроў! — усё балела! Боль свідраваў, наскрозь пранізваў цела, Якое пакідала ўжо душа... Быў боль — і горб! Палова спарыша, Быў боль — і горб! Сіямскія блізняты. ...Канаючы, адчуў, што горб адняты.
У шкле дзвярэй — як везлі да палаты, Накінуўшы на плечы прасціну — Убачыў незвычайную спіну: Спіну, якая не была гарбатай.
Яму ў палату шведскую сцяну Паставілі, брусы прыбілі, рэйкі. — Цяпер мы будзем працаваць, Андрэйка.
Стаў уставаць — ударылі нажы У плечы... — Не магу... — Устань! — Балюча... — Устань і сам сабе дапамажы, — Галіна Львоўна... — Болей не кажы Ні слова мне!.. Слімак! Хірля!! Ануча!!! — Галіна Львоўна... — Зноў згарбееш! Зноў Забудзешся, што ты — Андрэй Крушына!
...Хоць з-пад бінтоў прасочвалася кроў, А ён палез на рэйкі... "Малайчына".
— Андрэй Крушына, дваццаці гадоў,— Дакладвала наўмысна сухавата (Хоць гэты тон даваўся цяжкавата) Галіна Львоўна... Процьма дактароў Набілася ў ягоную палату, I ўперадзе стаяў гарбун сівы, Урач! — з гарбом вышэй ад галавы — I на любое слова ўскідваў бровы... — Рэзекцыя гарба... Наркоз мясцовы... — I вытрымаў? — Як бачыце, жывы. "А боль той!.. Невыносны!.. Нажавы!.." — На трэці дзень, як толькі знялі швы, Фізічныя пачаў практыкаванні...
I пляснуў у далоні ўрач сівы, I пракаціліся рукаплясканні...
Як ён з бальніцы горадам ішоў! Ішоў — глядзеўся ў кожную вітрыну: Глядзіце ўсе! Ідзе Андрэй Крушына!.. I ветліва ўсміхаўся ён жанчынам, I па галовах гладзіў малышоў.