– Божа, дык гэта ж містэр Фэлпс з міністэрства! – закрычала старая.
– Пачакайце, а за каго вы нас прынялі, што пачалі ўцякаць?
– Я думала, вы прыйшлі апісваць маёмасць, – сказала яна. – У нас выйшла непаразуменне з адным гандляром.
– Гучыць непераканаўча – адказаў Форбс. – У нас ёсць падставы падазраваць, што вы скралі важныя паперы з міністэрства і кінуліся сюды, каб схаваць іх. Вам трэба прайсці з намі ў Скотланд-Ярд дзеля вобшуку.
Дарма яна пратэставала і супраціўлялася. Падалі паліцэйскі экіпаж, і мы пагрузіліся ў яго разам з ёю. Перад ад’ездам мы праверылі камін на кухні, каб пераканацца, што яна не знішчыла паперы, пакуль заставалася сама. Але ніякага попелу або абгарэлай паперы не знайшлі. Тады мы прыехалі ў Скотланд-Ярд, і яе дагледзела спецыяльная жанчына. Я мучыўся ў агоніі невядомасці, пакуль жанчына не вярнулася, каб адрапартаваць, што папераў няма.
Тады я ўпершыню напоўніцу адчуў жахлівасць сваёй сітуацыі. Дагэтуль я актыўна дзейнічаў, і дзеянні заглушалі думкі. Я так адчайна спадзяваўся вярнуць дамову, што зусім не думаў, што адбудзецца, калі мне не ўдасца яе адшукаць. Але цяпер рабіць больш не было чаго, і я меў час узважыць сваё становішча. Яно было катастрафічным. Ўотсан можа пацвердзіць вам: у школе я быў нервовым, уражлівым хлопчыкам, такім ужо нарадзіўся. Я падумаў пра дзядзьку, пра яго калег з кабінета міністраў, пра сорам, якім я пакрыў яго галаву, пра тое, як зганьбіў сябе, зганьбіў калег, зганьбіў блізкіх. Ну і што, што я стаў ахвярай незвычайнага здарэння? Калі закранутыя дыпламатычныя інтарэсы, няшчасны выпадак – не апраўданне. Мне прыйшоў канец – бясслаўны і безнадзейны. Я не кантраляваў сябе. Магчыма, са мной здарылася істэрыка. Я цьмяна згадваю, што мяне атачыла група паліцэйскіх, спрабуючы ўтаймаваць. Адзін з іх адвёз мяне на Ватэрлоа і пасадзіў на цягнік да Ўокінга. Здаецца, паліцэйскі збіраўся ехаць са мной, але нас пабачыў доктар Фер’е, мой сусед, які ехаў тым жа цягніком. Доктар заапекаваўся мною, і гэта было дарэчы, таму што на станцыі са мной здарыўся прыпадак, і калі мяне прывезлі дадому, я бушаваў, як пацыент псіхіятрычнай лякарні.
Можаце ўявіць, у якім усе былі стане, калі доктар пазваніў у дзверы і перадаў мяне родным. Бедная Эні і маці былі проста ў роспачы. Доктар Фер’е ў агульных рысах расказаў ім, што здарылася (са словаў паліцэйскага, які прывёз мяне на вакзал), і яго гісторыя не абяцала нічога добрага. Было зразумела, што я захварэў, і надоўга, таму Джозэфа тут жа выселілі з яго мілай спальні, і яна зрабілася маім лазарэтам. Тут я праляжаў, містэр Холмс, два месяцы і сем дзён у бяспамяцтве разумовай гарачкі. Калі б не клопаты міс Харысан і догляд доктара, вы б цяпер са мной не гаварылі. Эні сядзела са мной удзень, а нанятая сядзелка замяняла яе ўночы, бо мае прыпадкі рабілі мяне абсалютна бездапаможным. Мой розум пакрысе яснеў, але толькі тры дні таму я прыгадаў, што адбылося. Часам я хачу, каб памяць да мяне не вярталася. Ачуняўшы, я адразу даслаў тэлеграму містэру Форбсу, які вёў маю справу. Ён прыехаў, каб сказаць, што паліцыя зрабіла ўсё магчымае, але на след напасці не ўдалося. Швейцара і яго жонку правяралі і дапытвалі, але безвынікова. Тады падазрэнні паліцыі ўпалі на маладога Гаро, які, як памятаеце, застаўся тым вечарам у кабінеце пасля працы. Гэтая яго затрымка і французскае прозвішча былі адзінымі зачэпкамі, але ж я не пачынаў працаваць, пакуль ён не сышоў, а хоць яго далёкія продкі і былі беглымі гугенотамі, ён такі ж патрыёт Англіі, як вы або я. Паліцыя не знайшла нічога, што паказвала б на яго віну, таму расследаванне заглухла. Я звяртаюся да вас, містэр Холмс, бо вы – мая апошняя надзея. Калі вы не дапаможаце, я ніколі не вярну сабе добрага імені.
Хворы адкінуўся на падушкі, зняможаны такім доўгім аповедам, а ягоная сядзелка наліла яму ў шклянку лекаў, каб падтрымаць яго сілы. Холмс сядзеў моўчкі, адкінуўшы назад галаву і заплюшчыўшы вочы. Старонняму чалавеку магло падацца, што ён зусім не слухае, але я ведаў: такая яго поза кажа пра найглыбейшае засяроджанне.
– Вы так падрабязна выклалі вашую справу, – нарэшце прамовіў ён, – што ў мяне засталося зусім няшмат пытанняў. Найважнейшае з іх, вядома ж, такое: ці казалі вы хоць камусьці, што збіраецеся выканаць звышсакрэтнае заданне?