– Вас не паранілі, Холмс? – спытаўся я, калі мой сябар увайшоў у гасцёўню.
– Ат, усяго драпіна, віною якой – мая нядбаласць, – адказаў ён, кіўком галавы вітаючыся з намі. – Вашая справа, містэр Фэлпс, – безумоўна, адна з самых цёмных сярод тых, якія я расследаваў.
– Я баяўся, яна вам не па зубах.
– Гэта быў проста выключны досвед.
– Павязка сведчыць пра тое, што вас напаткалі прыгоды, – сказаў я. – Раскажаце нам, якія?
– Спярша паснедаем, мой дарагі Ўотсан. Нагадваю, што ў маіх лёгкіх трыццаць міляў паветра Сурэя. Падазраю, на маю абвестку не адгукнуўся ніхто з кэбменаў? Што ж, не кожная спроба мае вынік.
Стол ужо быў накрыты, і толькі я сабраўся пазваніць, як у пакой зайшла місіс Хадсан з кавай і гарбатай. Праз некалькі хвілінаў яна занесла і сняданак – тры споды з бляшанымі накрыўкамі, – і мы перамясціліся да стала: Холмс – галодны, я – заінтрыгаваны, а Фэлпс – у самым змрочным настроі.
– Місіс Хадсан пераўзышла саму сябе, – сказаў Холмс, здымаючы накрыўку з курыцы кары. – Яе кухня не вельмі разнастайная, але, як любая шатландская гаспадыня, яна вельмі грунтоўна падыходзіць да сняданку. Што там у вас, Ўотсан?
– Яечня з шынкай, – адказаў я.
– Выдатна. А што перад вамі, містэр Фэлпс? Кары, яйкі або нешта трэцяе?
– Дзякуй, я не магу есці, – адказаў Фэлпс.
– Ну што вы, пакаштуйце тое, што вам прынеслі!
– Дзякуй, я сапраўды не галодны.
– Тады, можа, вы ласкава мне дапаможаце, – сказаў Холмс, гарэзліва падміргваючы.
Фэлпс схапіўся за накрыўку і, падняўшы яе, пранізліва выгукнуў і застаўся сядзець з тварам, белым, як спод, на які ён глядзеў. Пасярод спода ляжаў шэра-блакітны скрутак паперы. Фэлпс схапіў яго, прабег вачыма, а потым закруціўся па пакоі ў шалёным танцы, прыціскаючы скрутак да грудзей і выдаючы ўскрыкі нястрымнай радасці. Пасля ён кулём рухнуў у фатэль: яго так падкасілі эмоцыі, што нам давялося ўліць яму ў рот брэндзі, каб ён не самлеў.
– Гэй, гэй! – мякка сказаў Холмс, торгаючы Фэлпса за плячо. – Было памылкай не падрыхтаваць вас да гэтага, але Ўотсан пацвердзіць, што я люблю напусціць драматычнасці.
Фэлпс злавіў яго руку і пацалаваў яе.
– Блаславі вас Божа! – ускрыкнуў ён. – Вы ўратавалі мой гонар!
– Таму што пад пагрозай быў мой уласны, – сказаў Холмс. – Даю вам слова, для мяне такая ж ганьба праваліць справу, як для вас – не даць рады з місіяй.
Фэлпс засунуў каштоўны дакумент ва ўнутраную кішэню сурдута.
– Разумею, як вы прагаладаліся, але я памру да канца сняданку, калі не пачую, як вы здабылі дамову і дзе знайшлі яе.
Шэрлак Холмс заліў у сябе філіжанку кавы і аддаў належнае яечні з шынкай. Потым падняўся, запаліў люльку і ўтульна ўладкаваўся ў сваім фатэлі.
– Спачатку я раскажу вам пра свае начныя прыгоды, а потым патлумачу, якія развагі прывялі мяне да іх, – сказаў ён. – Пакінуўшы вас на станцыі, я слаўненька прагуляўся па Сурэі ў кірунку вёсачкі пад назвай Рыплі, дзе выпіў гарбаты ў карчме і прадбачліва напоўніў сваю біклажку, а ў кішэню паклаў загорнутыя ў паперу сандвічы. Я застаўся ў карчме да вечара, пасля чаго выправіўся ва Ўокінг і апынуўся на дарозе паблізу Браярбрэ неўзабаве пасля заходу сонца. Там я дачакаўся, пакуль знікнуць усе мінакі – думаю, на той дарозе ніколі не бывае людна, – а потым пералез агароджу і трапіў у сад.
– Але ж можна было ўвайсці праз браму! Яе не зачыняюць! – выгукнуў Фэлпс.
– Так, але гэта не мой стыль. Я выбраў палянку, на якой стаяць тры піхты, і скарыстаўся іх прыкрыццём, перакананы, што ніхто з жыхароў дома не заўважыць мяне. Потым я пракраўся за хмызамі, прапаўзаючы прагалы паміж імі – непрыглядны стан маіх нагавіцаў таму сведчанне. Так я дабраўся да клумбы з рададэндранамі проста насупраць акна вашай спальні. Там стаіўся і пачаў чакаць, што будзе далей.
У вашым пакоі не былі апушчаныя шторы, і я бачыў міс Харысан з кнігай пры стале. У дзесяць пятнаццаць яна загарнула кнігу, замкнула аканіцы і выйшла. Я пачуў, як яна зачыняе дзверы, і пераканаўся, што яна павярнула ключ у замку.
– Ключ! – выгукнуў Фэлпс.
– Так, я праінструктаваў міс Харысан, каб яна зачыніла дзверы звонку і забрала ключ з сабою, ідучы спаць. Яна дакладна выканала мае ўказанні, і, вядома ж, без яе дапамогі вы б не мелі цяпер сваіх папераў у кішэні сурдута. Яна сышла, у доме пагасілі святло, а я ўсё яшчэ сядзеў на кукішках у рададэндранах.
Ноч была цудоўная, але ўсё ж чаканне забівала мяне. У ім было шмат ад мандражу ўдзельніка спартовага палявання, калі той ляжыць ля ручая і чакае дзічыны. Прайшло шмат часу, амаль столькі ж, як калі мы з вамі, Ўотсан, чакалі ў замкнёным пакоі, разгадваючы таямніцу стракатай стужкі*. Гадзіннік на царкоўнай вежы Ўокінга адбіваў чвэрці, і мне ўвесь час здавалася, што ён спыніўся. Нарэшце недзе а другой ночы я пачуў лёгкі бразгат клямкі і паварот ключа. Праз імгненне нехта адчыніў бакавы ўваход, і на месяцавае святло выйшаў містэр Джозэф Харысан.