– Джозэф! – закрычаў Фэлпс.
– Ён быў без капелюша, але на плечы ягоныя быў накінуты чорны плашч, так што ён мог лёгка схаваць твар у выпадку небяспекі. Ён на дыбачках пракраўся ўздоўж мура і, дабраўшыся да акна, прапхнуў між рамаў нож з доўгім лязом і адсунуў засаўку. Потым адчыніў акно і, праціснуўшы нож у шчыліну між аканіцамі, падняў клямку і расхінуў іх.
Са сваёй засады я меў проста цудоўны агляд пакоя і бачыў кожны рух зламысніка. Харысан запаліў дзве свечкі, якія стаялі на каміннай дошцы, і падняў край дывана паблізу дзвярэй. Праз колькі імгненняў ён устаў з квадратным кавалкам масніцы ў руках – такі пакідаюць працаўнікі, каб мець доступ да газавых трубаў. Гэты схоў, відавочна, хаваў Т-падобны стык трубы, што абслугоўвала кухню ўнізе. З імправізаванага тайніка ён выцягнуў невялікі скрутак паперы, паклаў на месца масніцу, распрастаў дыван, задзьмуў свечкі і выйшаў на траўнік проста ў мае абдымкі: я чакаў яго каля акна.
Харысан аказаўся больш агрэсіўным, чым можна было спадзявацца. Ён кінуўся на мяне з нажом у руцэ, і мне давялося двойчы счапіцца з ім, атрымаўшы лязом па касцяшках, пакуль я яго не адужаў. Харысан забойча бліскаў адзіным вокам, якім яшчэ быў здольны бачыць, калі мы скончылі бойку, але прыслухаўся да маіх довадаў і аддаў паперы. Займеўшы дамову, я адпусціў шалахвоста, але сёння тэлеграфаваў Форбсу пра ўсе абставіны справы. Калі ў яго хопіць спрыту ўпаляваць птушачку, так таму і быць. Але нешта я ў гэтым моцна сумняюся. Калі ж Форбс, што больш імаверна, знойдзе гняздзечка пустым – што ж, тым лепш для дзяржавы. Мне здаецца, лорд Холдхёрст з аднаго боку і містэр Фэлпс з іншага маюць усе падставы хацець, каб справа ніколі не выходзіла за сцены Скотланд-Ярда.
– Госпадзе, – прашаптаў наш кліент, – вы хочаце сказаць, што гэтыя доўгія два з паловай месяцы паміж жыццём і смерцю скрадзеныя паперы знаходзіліся ў адным са мной пакоі?
– Так яно і было.
– А Джозэф… Джозэф – здраднік і злодзей?
– Баюся, натура Джозэфа значна больш заганная, чым можна падазраваць з ягонага выгляду. З яго начнога аповеду вынікае, што ён моцна прайграўся на біржы і быў гатовы на ўсё, каб палепшыць свае фінансы. Гэта скончаны эгаіст: калі яму выпала нагода, ні зламаны лёс роднай сястры, ні вашая загубленая рэпутацыя не ўтрымалі яго ад злачынства.
Фэлпс адкінуўся ў фатэлі.
– Мазгі выкіпаюць, – сказаў ён. – Ваш аповед шакаваў мяне.
– Самае цяжкое ў вашай справе, – адзначыў Холмс сваім заўсёдным павучальным тонам, – гэта тое, што слядоў было аж занадта. Непатрэбнае зацьміла сабою сапраўды важныя дэталі. З усіх наяўных фактаў трэба было выбраць толькі істотныя, а потым скласці іх у правільным парадку, каб невытлумачальная чарада падзеяў перастала быць такою. Я пачаў падазраваць Джозэфа ўжо тады, калі вы сказалі, што збіраліся вяртацца з ім ва Ўокінг. Значыць, было абсалютна натуральна, што ён заехаў па вас, выдатна ведаючы, дзе знаходзіцца будынак міністэрства. А калі я даведаўся, што нейкі начны госць пнецца менавіта ў ваш пакой, дзе не хто іншы, як Джозэф, мог забыцца на штосьці – вы добра апісалі, як імкліва яго выселілі са спальні, калі доктар прывёз вас дадому, – мае падазрэнні змяніліся ўпэўненасцю. Асабліва пераканаўчым быў той факт, што ўзлом адбыўся ў першую ж ноч, калі ў вас не дзяжурыла сядзелка. Гэта паказвала, што зламыснік вельмі добра абазнаны ў хатніх справах.
– Якім сляпым я быў!
– Справа, прынамсі, у маёй рэканструкцыі, выглядае наступным чынам. Джозэф Харысан зайшоў у міністэрства з боку Чарлз-стрыт і, добра ведаючы дарогу, падняўся ў ваш кабінет, як толькі вы пакінулі яго. Нікога там не знайшоўшы, ён неадкладна пазваніў у званок, але праз імгненне яму на вочы трапіліся паперы, раскладзеныя на стале. Аднаго позірку было дастаткова, каб зразумець, што лёс пасылае яму ў рукі дзяржаўныя дакументы выключнай важнасці. Ён тут жа згроб іх у кішэню і выйшаў. Прайшло некалькі імгненняў, перш чым заспаны швейцар звярнуў вашую ўвагу на званок. Гэта дало злодзею дастаткова часу для ўцёкаў.
Харысан выехаў ва Ўокінг першым жа цягніком і, абследаваўшы здабычу, зразумеў усю яе каштоўнасць. Ён схаваў паперы ў месца, якое палічыў дастаткова бяспечным, з намерам выцягнуць іх праз дзень або два і аднесці ў амбасаду Францыі ці ў любое іншае месца, дзе за іх дадуць дастаткова грошай. І тут нечакана вярнуліся вы. Яго без папярэджання выставілі з пакоя, і з таго часу там неадлучна знаходзілася не менш за два чалавекі, што замінала яму вярнуцца і завалодаць скарбам. Я думаю, ён проста вар’яцеў ад гэтага. Але нарэшце, як яму здалося, у яго з’явіўся шанец. Харысан паспрабаваў выкрасці паперы, але ваш чуйны сон спыніў яго. У той вечар вы, мусіць, не прынялі вашыя звычайныя мікстуры.