Выбрать главу

Гэта падзея надзвычай зацікавіла пасажыраў. Кожны меркаваў па-свойму. Пуарэ сцвярджаў, што ў вуху павук, настаўнік — што вусень. Ён бачыў ужо нешта падобнае ў Кампмюрэ, у дэпартаменце Орн, дзе пранастаўнічаў шэсць гадоў; дык там вусень запоўз у вуха і выпаўз цераз нос. Але чалавек аглух на адно вуха, бо вусень прадзіравіў барабанную перапонку.

— Хутчэй за ўсё гэта чарвяк, — падагуліў кюрэ.

Васпан Бэлём, адкінуўшы галаву набок і прыпёршыся да дзверцаў — ён залез у дыліжанс апошні, — стагнаў:

— Вой! Ммм... ммм... ммм... Па-мойму, там мурашка, вялізная мурашка... Вой, як кусае!.. Во, во, пане ойча, шавеліцца, рынулася... Вох! Ммм... ммм... ммм... Горачка маё!..

— Ну, а ў доктара ты быў? — папытаўся Каніво.

— Вядома, не!

— А чаму?

Ад страху перад доктарам Бэлёму ажно палягчэла. Ён выпрастаўся, праўда, насоўку ад вуха так і не адняў.

— Чаму! Сам плаці гэтым лайдакам, як у цябе лішнія грошы завяліся! Хіба ён парадзіць табе за раз? Не, пайдзі да яго і раз, і два, і тры, і чатыры, і пяць разоў! А гэта ж цэлыя два экю па сто су, цэлыя два экю, не меней!.. Дый што б ён зрабіў мне, лайдак той, што б ён зрабіў мне, га? Ну от скажы!

Каніво засмяяўся:

— Не ведаю. А куды ж ты едзеш?

— У Гаўр, да Шамбралана.

— Да якога Шамбралана?

— Ды да лекара.

— Да якога лекара?

— Каторы вылечыў майго бацьку.

— Твайго бацьку?

— Ну. Даўно ўжо.

— А што ж з ім такое было, з тваім бацькам?

— Сярэдзіну адняло, і варухнуць нагою не мог.

— І як жа яго вылечыў Шамбралан?

— А штомоцы скусаў яму спіну — як цеста мясіў, аберуч! І што ты думаеш? Праз гадзіну-другую ўсё як рукой зняло!

Бэлём прыгадаў, што Шамбралан у дадатак яшчэ і шаптаў нешта, але ў прысутнасці святара не пасмеў сказаць пра гэта.

Каніво са смехам прадаўжаў:

— То, можа, трусяня якое залезла табе ў вуха? Убачыла зараслі дый падумала, што гэта яго нара! От чакай, зараз я вытуру яго адтуль.

Каніво склаў трубкай рукі і ўзяўся падрабляць галасы гончых сабак на паляванні. Што ён толькі ні вырабляў: і якацеў, і рыкаў, і вішчаў, і брахаў! Усе пасажыры ажно клаліся ад рогату, смяяўся нават вечна сур'ёзны настаўнік.

Але Бэлёма злавала, што з яго пацвельваюцца, і кюрэ тактоўна павярнуў размову. Ён абярнуўся да таўстухі Рабо і папытаўся:

— А ці вялікая ў вас сям'я?

— Ды вялікая, пане ойча... Ледзьве спраўляемся з неслухамі!

Рабо згодна заківаў галавой, маўляў, праўда-праўда, ледзьве спраўляемся!

— Колькі ж дзетак у вас?

Кабета з гонарам, гучна і ўпэўнена абвясціла:

— Шаснаццаць, пане ойча! Пятнаццаць ад мужа!

Рабо яшчэ шырэй заўсміхаўся, заківаў галавой. Праўда-праўда, гэта ён, Рабо, бацька пятнаццаці дзяцей, сам настараўся, нікога не прасіў! Сама жонка прызнала гэта! Значыць, і сумнявацца няма чаго! Яму было чым ганарыцца, чорт вазьмі!

Ад каго шаснаццатае? Яна прамаўчала. Відаць, гэта быў першынец. І, мусіць, гісторыю з'яўлення яго на свет ведалі ўсе, бо ніхто не здзівіўся. Нават Каніво не выявіў ніякай цікаўнасці.

Але тут Бэлём заенчыў зноў:

— Ой! Вой! Ммм... ммм... ммм... Глыбей, глыбей паўзе... Ой, горачка!..

Дыліжанс спыніўся каля кавярні «Паліт». Кюрэ прапанаваў:

— А калі б трохі вады ўліць у вуха? Можа, той звер і выплыве? Давайце паспрабуем!

— Давайце! Я ўжо на ўсё згодны.

Падарожныя вылезлі з карэты: усім карцела паглядзець, як будуць выганяць звера.

Свяшчэннік папрасіў тазік, ручнік і шклянку вады; потым загадаў настаўніку схіліць галаву пацыенту набок, а як толькі вадкасць трапіць у слухавы праход, хутчэй адвярнуць галаву назад.

Аднак Каніво, які ўжо зазіраў Вэлему ў вуха, спадзеючыся ўбачыць там звера, усклікнуў:

— Ну і мармеладу, чорт вазьмі! Давай спачатку выкалупвай усё гэта, стары. Інакш тваё трусаня век не вылужацца з гэтага павідла. Уліпне ўсімі чатырма лапамі!

Кюрэ таксама агледзеў вуха і мусіў прызнаць, што з такой цеснай, бруднай нары звера не выгнаць. Давялося настаўніку ўзяць запалку, наматаць на яе шматок анучкі і прачысціць вуха. І вось настаў момант, калі ўсе трывожна сцішыліся, а свяшчэннік лінуў у прачышчаны слыхавы праход з палову шклянкі вады, якая пацякла Вэлёму і па твары, і ў валасы, і за каўнер. Настаўнік імгненна, нібыта хочучы адкруціць, павярнуў галаву пацыенту да тазіка. У белую пасудзіну капнула некалькі кропель. Усе кінуліся разглядваць іх. Аднак ніякага звера ў тазіку не аказалася.

Тым не меней Бэлём заявіў:

— Здаецца, не варушыцца.