Выбрать главу

Мы дамовіліся, што я прыеду ў красавіку. Джэк павінен быў заказаць мне білет на самалёт. Я была так упэўнена, што пералячу акіян на самалёце французскай кампаніі, што нават не палічыла патрэбным яму пра гэта сказаць. У апошні момант я атрымала білет Парыж – Лондан і Лондан – Ню-Ёрк ад кампаніі амерыканскай, якая ў той час прамой лініі да Парыжа не мела. Гэта крыху сапсавала мне настрой, але жанчына я лагодная, вы гэта ведаеце, і, каб не рабіць нікому турбот, згадзілася ляцець з перасадкай. У Лондан я павінна была прыбыць а сёмай гадзіне ўвечары, паабедаць у аэрапорце і вылецець у Ню-Ёрк тады ж у дзевяць гадзін.

Вы любіце аэрадромы? Мне яны страшэнна падабаюцца. Яны чысцейшыя і больш сучасныя, чым вакзалы на чыгунках. Акуратнасць, як у аперацыйнай. Галасы на незнаёмых мовах, скалечаныя дынамікамі, клічуць пасажыраў у гарады далёкія і дзівосныя. Праз шырокія шыбы відаць, як прызямляюцца і ўзлятаюць паветраныя гіганты. Гэта фантастычна і мае сваё хараство. Я паабедала, потым спакойненька села ў ангельскае крэсла, падобнае на купіну моху, і тут з дынамікаў да мяне данеслася доўгая фраза, сэнсу якой я не ўлавіла, але пачула слова «Ню-Ёрк» і нумар майго рэйса. Устрывожыўшыся, я азірнулася. Пасажыры ўставалі.

Па суседству са мной сядзеў у крэсле цікавы чалавек гадоў пад сорак. Тонкімі, зграбнымі рысамі твару, крыху ўзлахмачанымі валасамі, адкрытай шыяй ён нагадваў ангельскіх паэтаў-рамантыкаў, у прыватнасці Шэлі. Разглядваючы яго, я падумала: «Пісьменнік альбо музыкант», і мне захацелася, каб ён быў маім спадарожнікам у самалёце. Ён заўважыў маю збянтэжанасць і запытаў па-ангельску:

– Прабачце, мадам… Вы павінны ляцець рэйсам 632?

– Так… А што аб'явілі?

– Што па тэхнічных прычынах самалёт затрымліваецца да шасці гадзін раніцы. Пасажырам, хто жадае начаваць у гатэлі, кампанія дае аўтобус.

– Якая нудота! Ехаць у гатэль, каб а пятай гадзіне раніцы ўставаць! Гэта жудасць!.. Што вы збіраецеся рабіць?

– О! На маё шчасце, мадам, у мяне ёсць прыяцель, які жыве і працуе тут у аэрапорце. Машыну сваю я пакінуў у яго ў гаражы. Я вазьму машыну і вярнуся дадому.

Праз хвіліну ён дадаў:

– Не, лепш іначай… Я скарыстаю гэту затрымку, каб паездзіць па горадзе… Я – арганны майстар і мушу час ад часу правяраць якасць маіх інструментаў у некаторых лонданскіх цэрквах… І вось нечаканая магчымасць наведаць дзве альбо тры.

– Вы можаце заходзіць у цэрквы ўночы?

Ён засмяяўся і дастаў з кішэні вялікае вясло ключоў.

– Ну так! Уночы зручней за ўсё выпрабоўваць клавішы і трубы. Ціха, нікога не турбуеш…

– Вы іграеце самі?

– Стараюся.

– Гэта, мабыць, вельмі добра: арганныя канцэрты ў адзіноце і змроку.

– Добра? Не ведаю. Хоць я і люблю царкоўную музыку, арганіст з мяне няважны. Але тое, што музыка дае мне шмат асалоды, чыстая праўда.

Ён падумаў хвіліну, потым сказаў:

– Ведаеце што, мадам, я хачу прапанаваць вам нешта незвычайнае… Бачымся мы ўпершыню, і права на ваша давер'е ў мяне няма… Тым не менш, калі ў вас ёсць жаданне мяне суправаджаць, я б мог вас завезці туды і даставіць назад. Я ўпэўнены, што вы таксама іграеце.

– Іграю. А вы з чаго ўзялі?

– Вы прыгожая, як натхнёная мара артыста. Памыліцца тут нельга.

Павінна прызнацца, камплімент гэты мяне крануў. Штосьці надзвычай аўтарытэтнае было ў гэтым чалавеку. Я ведала, што блукаць па Лондане сярод ночы з незнаёмым – справа рызыкоўная. Мала што магло здарыцца. Але мне і ў галаву не прыходзіла яму адмовіць.

– Паедзем, – сказала я. – А куды я дзену чамадан?

– Здадзім яго разам з маім у багажную камеру.

Я не змагу назваць ні тых трох цэркваў, у якіх мы пабывалі ў гэтую ноч, ні таго, што іграў на арганах мой таямнічы спадарожнік. Помню, як падымалася з яго дапамогай па крутых, вітых лесвіцах, як месячнае праменне лілося праз высокія вокны, і цудоўную, велічную музыку. Я пазнавала мелодыі Баха, Фарэ, Гендэля, але, часцей за ўсё, мой праваднік імправізаваў. І тады яно ўзрушвала, брала за сэрца, быццам я чула бурную споведзь усхваляванай душы. Потым пераход да тонаў мяккіх, нябесных, поўных любві і ласкі.

Ап'янеўшы ад гукаў, я запытала імя вялікага музыканта. Яго звалі Пітэр Дэн.