Салаўіная ноч
Блакітны месяц i ліловы бэз
Дурманілі табе i мне галовы,
А недзе побач непрыкметны бес[3]
Шаптаў не сказаныя намі словы.
Я траціў i развагу, i спакой,
Пачуўшы голас ціхі i спакусны,
Лавіў руку гарачаю рукой
I вуснамі — асмужаныя вусны.
Усё трымцела ў сэрцы i ў душы,
Мы апрытомнелі з палёгкай,
Калі ў заранкавай цішы
Прачнуўся салавей i радасна зацёхкаў.
Стрымаць свае пачуцці не змаглі
У тыя таямнічыя хвіліны
I ўсё, што бераглі, не збераглі
Блакітнай ноччу салаўінай.
Нас акрапіў расою чадны бэз.
Гайдаўся на галлі i пасміхаўся бес.
25-26/VIII—93
Майму інстытуту
Былі i радасці, i хваляванні тут,
Узлёты, i правалы, i трывогі,
Мой родны, вечна юны інстытут,
Пачатак вашай i маёй дарогі.
Тут мы кахалі i кахалі нас,
Палалі ў спрэчках, як запалкі,
Хоць быў галодны i шчаслівы час,
Былі «хвасты», i двойкі, i шпаргалкі
Дзе б я ні быў, у памяці жылі
Духоўныя настаўнікі заўсёды,
Як зоркі пуцяводныя, вялі
Яны мяне цераз усе нягоды.
Запомніўся ix кожны жэст i гук
Натхненнем усхвалёванага слова.
Замоцін, Барычэўскі i Бузук
Нам адкрывалі ўсіх асноў аснову, —
Свет Пушкіна, i Блока, i Сафо,
I дзеясловы у загадным ладзе,
I байранаўскай звонкаю страфой
Здзіўлялі ў беззаганным перакладзе
Сваіх сяброў не забываю я
I нашы ўсе няздзейсненыя мэты.
Жылі мы як адзіная сям'я,
Плебеі, летуценнікі, паэты,
I скептыкі, i крытыкі сістэм,
Спрачаліся да хрыпаты i стомы,
Бо ў пекле не прадбачыўся Эдэм,
I гэта стала не-ка-му вядома.
Натхнёна лірыку пісалі Маракоў,
Лявонны, i Сяднёў, i юны Розна,
Ды зрэнкамі бязлітасных ваўкоў
На ix глядзелі ўчэпіста i грозна.
Усе злачынцы вершаць свой кашмар
Начамі, учарнелымі ад страху,
I гналі, як загадваў «гаспадар»,
I вучняў, i настаўнікаў на плаху.
«Тот ураган прошел, нас мало уцелело»
Засведчыў i Ясенін малады...
Апошні сведка я. I сведчу смела,
Каб вы такой не зведалі бяды,
Каб спасцігалі ўсё, што захацелі,
Каб не сустрэлі гора i пакут...
Мае равеснікі у вырай адляцелі,
Але заўсёды юны інстытут.
12/ІХ—92
Павал
Яшчэ непатрывожаныя намі,
Не верачы ў пагібель без пары,
Зачараваныя завеямі i снамі,
Яны маўчаць на студзеньскай зары.
Глядзяць у неба i ратунку просяць,
Крутой слязою застые смала,
I толькі пошчак у глушы даносіць,
Як снег рыпіць i як звініць піла.
Яны стаяць магутныя на ўзвеі,
I кожная, як непаўторны цуд,
Пад імі — мітуслівыя пігмеі —
Нявольнікі выконваюць прысуд.
Яшчэ паўзмрок, і снег неабтаптаны,
A вогнішчы палаюць і гудуць...
Пахукаем на рукі і... тытаны,
Ламаючы падлесак, упадуць.
Я не спяшаюся, я пазіраю з жалем
На гонкі стан i пасівелы чуб
I раюся, куды i як павалім,
А пара замярзае каля губ.
Бяру настылую i вострую сякеру,
А мне сумленне шэпча: «Не валі!..»
Я поглядам да верхавіны змераў,
I паляцелі смольныя скрылі.
Жывіца заліла жывую рану.
Пакутую, хоць i не мая віна,
Хіснулася... i знікла нечакана
У снежным дыме гонкая сасна.
За ёй — другая, трэцяя, дзесятак
Кладзецца, як гарматныя ствалы,
I капаюць на снег з ружовых пятак
Бурштынавыя кропелькі смалы.
О, Божа, Божа! Колькі я ix спляжыў!
Шкадуючы, ў пагібельнай глушы,
Замшэлым каменем той грэх на сэрца ляжа
I застанецца ў змучанай душы.
Снягі расталі, адгулі завеі.
Адкочваўся за валам грозны вал.
A толькі ўспомню — сэрца пасівее...
Ішоў на волі i ў тайзе павал.
20/ХІ—92