Апошнія словы яна вымавіла ледзь чутна, але менавіта гэтыя гукі, што ціха растварыліся ў паветры яе Сусвету, вывелі Антона са здранцвення і ён ужо адкрыў быў рот, каб нешта сказаць сваёй каханай, але не мог. Вусны застылі, нібы прыклееныя да зубоў, і не маглі разамкнуцца, выказваючы маўклівы пратэст і нежаданне гэтага містычнага і неверагоднага кантакту. Нейкім нечалавечым намаганнем волі ён усе ж выціснуў:
- Разумею. але што ж з намі будзе далей?
- Далей будзе, на жаль, горшае. І ты сам вінаваты ў гэтым. Прасторы хутка разыдуцца, і мы развітаемся назаўсёды. Толькі адзін раз мы яшчэ можам сустрэцца, але я прашу цябе аб адным. Ты павінен пакінуць даследванні сноў. Немагчыма сумясціць такія розныя логікі нашых першасных прыродаў. Калі вы, людзі, навучыцеся кіраваць снамі, то гэтым парушыце законы прыроды, адзінства гаромоніяў нашых Сусветаў. І тое, што адбудзецца потым, дасць непажаданыя вынікі, магчыма нават будзе вайна паміж намі. І ваш, і наш Сусветы могуць загінуць у гэтай страшнай вайне. Але мой час заканчваецца, - раптам спахапілася дзяўчына.
На вачах Нэйсі паказаліся слёзы, яна абняла Антона і пацалавала. Яна здавалася такой зямной, неймаверна блізкай і роднай, і гэта зусім не пасавала пачутаму. “Немагчыма, каб мы развіталіся зараз назаўсёды!” - гучала ў ягонай галаве. - “Немагчыма... Не. Як я кахаю яе!. Яна мой адзіны і сапраўдны Сусвет!” - здавалася, закрычаў ён, але вусны па- ранейшаму не варушыліся.
Раптам контуры наваколля зноў пачалі губляць выразнасць. І разам з гэтым прывідным наваколлем пачала мяняцца і сама Нэйсі. Урэшце яна растварылася ў гэтым вечным танцы быцця і небыцця, і да яго даляцелі яе апошнія словы: “Я прыйду да цябе. Не ведаю, калі, але прыйду. Няхай гэта будзе каштаваць мне жыцця. Але ты ніколі не забывай пра тое, аб чым я цябе прасіла. Кінь доследы.”
У наступны момант Антон убачыў сябе ў тым лесе, куды трапіў спачатку. Ноч замыкала свой чарговы цыкл зыбкім, дрыжачым ранкам новага дня. Дзень урываўся ў яго свядомасць да болю знаёмымі і цяпер вельмі роднымі прыкметамі. Весела пераклікаліся між сабой вераб’і і нетаропка стукаў па сасне нястомны дзяцел. Верхавіны магутных разлапістых грабаў гайдаліся ў прывітальным руху галінаў. Ласкава шапацела пад нагамі мокрая, набрынялая расой трава.
“Як жа прыгожа тут!” - падумаў бы яшчэ ўчора Антон. Але як нельга ўступіць двойчы ў адну і тую ж раку, так і нельга прадубляваць учарашняе шчасце. І ён не адчуваў і не заўважаў прыгажосці новага дня. Ён крочыў у бок горада, увесь ва ўладзе перажытага, і нешта новае паступова захлынула яго, напоўніла нечаканай рашучасцю і яснасцю.
З таго часу Антона Дворжыка ніхто не мог пазнаць. Зусім нядаўна вясёлы, дасціпны, ён цяпер амаль увесь час маўчаў і ўключаўся толькі ў службовыя размовы. Працаваў шмат і, мусіць, яшчэ больш упарта, але толькі дзеля таго, каб забыць пра перажытае. І гэта ў яго атрымалася - у ім нарадзіўся зусім новы чалавек. Тое, мінулае “Я” засталося разам з Нэйсі і назаўсёды для яго знікла.
У першы ж працоўны дзень ён патэлефанаваў шэфу і напісаў заяву аб пераводзе ў іншы аддзел. З даследаваннямі сноў усё было скончана.
Да сённяшняга часу ніхто так і не даведаўся, што ж такое з ім раптоўна здарылася. Сам жа ён маўчаў і на ўсе пытанні толькі паціскаў плячыма. Антон ведаў, што загадка сну, якая адкрылася яму, не павінна быць разгаданай у маштабах усяго чалавецтва. Прынамсі, у цяперашні, вельмі складаны час прагматычных адносінаў і духоўнай дэградацыі грамадства.
Антон разумеў: калі людзі авалодаюць тэхнікай кіравання снамі, пачнецца новая эра - эра міфічнага Эдэма чалавецтва. Відавочна, кожнаму захочацца сніць цікавыя сны - яны будуць нешта накшталт кіно, але больш рэальнымі, матэрыяльнымі, бо адбываюцца пры актыўным удзеле самога чалавека.
І надыдзе момант, калі людзі будуць жыць у сне больш, чым у звычайным стане.
Навошта шукаць задавальненне ў працы, сям’і, каханні. Навошта? Можна ж змайстраваць сабе любое шчасце: вялікае і маленькае, усіх колераў і ўсіх гатункаў. І гэта загубіць чалавецтва, бо яно проста выпадзе з рэальнасці.
Дворжак ведаў пра гэта і маўчаў. Ён чакаў Нэйсі.
...Прайшло шмат гадоў. А ён па-ранейшаму чакаў, памятаючы: яна сказала, што яшчэ адзін раз прыйдзе.
І аднойчы, калі чаканне зрабілася нясцерпным, гэта адбылося.