Пра душу успомнілі, панове?
Што вы хочаце з яе спытаць —
Вамі ж, вамі, душ уладарамі,
Безьліч раз цынічна згвалтаванай,
Збэшчанай, растурзанай, зьнявечанай,
Змучанай, прыбітай, здратаванай,
Між хлусьнёй і праўдаю раздвоенай,
А нарэшце і расчвартаванай
На крыжы... О, так, на тым жа самым...
Што ж цяпер вам тэрба ад яе,
Што нарэшце ўспомнілі?
Панове?
1991, люты
* * *
Які ганебны пераход
Ад велічы і чыннасьці —
Да чорнай роспачы згрызот,
Да нэндзы і нішчымнасьці.
Хлусілі з пэўнасьцю такой —
Што ў рот глядзелі многія.
Цяпер — з працягнутай рукой
Стаім, як старцы ўбогія.
Жывём-жуём — куды ўжо горш!
Любому рады донару,
Як бы няма ў нас ні на грош
Ні годнасьці, ні гонару.
Куды ні глянь — разбой і гвалт,
Разгул драпежнай хцівасьці,
Апораў людскасьці абвал,
Агонія цярплівасьці.
Дык што ж мы, братцы, за народ?
Што з намі ў сьвеце сталася?
Калі пазбудземся нягод?
Паўстанем з заняпаласьці?
1991, сакавік
* * *
Кажаш: годзе, годзе ў вершах публіцыстыкі.
Годзе кіпнем палемічным поўніць словы.
Хай там ладзяць баль газетныя нячысьцікі,
А ў паэтаў — час адхланьня вечаровы.
Час памарыць, адпачыць, пільней прыгледзіцца
Да зіхоткіх, вечных зор над галавою.
Мо з каўша свайго Вялікая Мядзьведзіца
На душу ліне касьмічнага спакою, —
I адыдуць, адпадуць усе надзённыя
I трывогі, і турботы, і згрызоты...
Ах, мой братка! Хоць паэты — людзі цёмныя
I далёка не глядзяць за гарызонты, —
А не могуць во сядзець маўкліва-стоена —
Так, як мыш пад памялом, што і не шасьне...
Ты даруй ім: гэта ў іх ад продкаў-воінаў
Кроў такая — не мышыная, на шчасьце.
1991, сакавік
ПАЛЕМІЧНАЕ
Васпан! Здаецца, вы, хоць і не храбра,
Праўдзе служылі ў былыя гады?
Што ж вы мяняеце Бога на д'ябла,
Не прадчуваючы ўласнай бяды?
Д'ябал на тое і д'ябал, што здольны
Думкі заблытаць і крылы зьвязаць.
Д'яблу паверыўшы, вернік не вольны
Шчырае слова народу сказаць.
Д'ябал падмовіць і вас адракчыся
Ад векавечных народных сьвятынь,
Як адракліся ўжо тысячы тысяч,
Моўчкі змірыўшыся з лёсам пустым.
Што ж прымушае вас гэтак заядла
I безразважліва кідацца ў бой
Не за гаротніка-брата — за д'ябла
З хітрай ухмылкаю, з сытай губой?
Люду сумленнаму жыць на радзіме
Горай і горай. Народ — у бядзе!
Дзе ж вы шукаеце голас праўдзівы?
Брацкую вернасць шукаеце дзе?
Вы — за свабоду? Чыю і якую?
Тую, што здымуць нам з меркі чужой?
Знайце ж: зарана нячысьцік сьвяткуе
Верх-перамогу над нашай душой!
Знайце: жывучы народ наш і з пекла
Выйдзе і ўзвысіць свой полымны дух!
Ну, а паколькі душа ў вас асьлепла —
Вашых у гэтым не будзе заслуг.
1991, сакавік
ЦІ АЧНЕМСЯ?
Чужое, разбойнае, хамскае
Гвалтуе, дратуе, таўчэ,
А роднае, свойскае, наскае
Бязмоўна ярмо валачэ.
Пачварнае, дзікае, жорсткае
Крычыць, верашчыць і трашчыць,
А добрае, людскае, боскае
Замоўкла і цяжка маўчыць.
Бяздарнае, брыдкае, бруднае
Сквярэцца, дзярэцца, хрыпіць,
А чыстае, сьветлае, мудрае
Няйначай заснула і спіць.
Дык, можа, ачнёмся, таварышы?
Апомнімся, братцы-сябры?
Ці будзем, аб вольнасьці марачы,
Канаць на бацькоўскім двары?
1991, сакавік
ЗДАНЬНЁ НА БАЦЬКАУШЧЫНЕ
З Краснай горкі сьвятой,
Як раней яна звалася,
Я гляджу на лясы,
Што не бачыў даўно:
I на той,
Адкуль сонца заўсёды ўздымалася,
I на той,
За які асядала яно.