Можа, вы яе чым пакрыўдзілі ці напалохалі? — нясмела сказаў Капітон — бацька Фокі.
Сам Фока сядзеў на канапе і, пакручваючы пальцам у носе, глядзеў па телевізары мультфільм.
Мамачка Тарэза бліснула на мужа злымі вачыма, і гнеў, які доўга блукаў па закутках яе душы, нарэшце вырваўся на волю.
— А ты, стары пень, што ты зрабіў для шчасця свайго адзінага сына?!
— А што я...— прамармытаў Капітон.
— А тое,— не дала яму дагаварыць мамачка Тарэза.— Ты ўжо даўно павінен быў абабегчы ўвесь горад, знайсці і прывесці сюды гэтую дзяўчынку.
— Але яшчэ ўчора ты казала, што яна сама прымчыцца сюды, як міленькая, насустрач свайму шчасцю,— паціснуў плячыма Капітон.
— Казала! I прымчалася б! Каб... каб... Каб не засаромелася. Фокачка!
— Ну? — нехаця адазваўся Фока.
— Я ведаю, што нам трэба зараз зрабіць.
— Ну?
— Збірайся, мы ідзём да Варажбіткі. Яна, пэўна, ведае, дзе цяпер знаходзіцца твая нявеста.
— Думаеш, яна нам што-небудзь выкладзе пасля ўсяго, што мы ёй нагаварылі ў мінулы раз? — ухмыльнуўся Фока.
— Выкладзе! — упэўнена сказала мамачка Тарэза.
— Чаму?
— Таму што размаўляць з ёй будзем не мы.
— А хто ж тады? — здзівіўся Фока.
— Ён! — мамачка Тарэза паказала на Капітона.
Праз некалькі хвілін яны ўжо стаялі каля дома старой Варажбіткі. Капітон уздыхнуў і няўпэўнена націснуў кнопку ў жалезнай, на маленькіх дзірачках, скрынцы дамафона. Дамафон тут жа ажыў.
— Каго там яшчэ ліха прынесла? — спытаў ён голасам старой Варажбіткі.
— Мяне... Дакладней, нас... Хоць не, мяне...— запінаючыся на кожным слове, сказаў Капітон.
— "Мяне", "нас",— перадражніла Варажбітка.— Імя, прозвішча і чаго прыцягнуўся?
— Я Капітон, бацька Фокі, самага прыгожага жаніха ў горадзе.
— Як жа, як жа, чула,— насмешліва сказала старая.— А дзе ж твой сынок?
— Тут ён.
— А мамачка Тарэза? — ажывілася Варажбітка.
— Таксама тут,— адказаў Капітон, не звяртаючы ўвагі на тое, што мамачка Тарэза спачатку пацягнула яго за рукаво кашулі, а пас ля шматзначна пакруціла пальцам каля скроні.
— Мы да цябе па справе, бабуля,— з ветлівасцю, на якую быў здатны, сказаў Капітон.
— Бабуля?! — зарагатала старая.— Ці даўно я для вас стала бабуляй? Ран ей вы мяне інакш называлі. Ці забылі, ці здарылася што? Ніяк вашаму сынку зноў мая дапамога спатрэбілася, га? Гэтаму таўстуну, з якога фанабэрства прэ, як вада з дзіравай бочкі.
— Ты прабач яго, бабуля,— спешна загаварыў Капітон.— Гэта ён ад моцнага кахання такі зрабіўся. Вось ажэніцца і слова кепскага нікому не скажа, муху не пакрыўдзіць.
— Ага,буркнула Варажбітка.— А то я не ведаю вашага сынка ці вас.
— Ды хопіць табе, бабуля, мінулае ўспамінаць,— не вытрымала мамачка Тарэза.— Мы ж на цябе не крыўдуем, што ты нашы грошы тады ў смецце ператварыла. Усё роўна вось зноў да цябе прышлі.
— Ага, прыйшлі, але ж, мусіць, не ў карты гуляць, не каву з булкаю піць! Што вам яшчэ трэба?
— Ды вось, Фокачка просіць, каб ты яму зноў паваражыла.
— Бач ты, паваражыла! Вы ж мне яшчэ мінулы доўг не аддалі. Ці ўжо забыліся пра яго?
— Памятаем, усё памятаем. I ўсе даўгі табе вернем. Адно паваражы.
— А ці ёсць у вас грошы? — спытала старая.— Мо вы за гэты час абжабрачыліся зусім, адкуль я ведаю?!
— Ну, гэта ўжо занадта! — заскрыгатала зубамі мамачка Тарэза.— Каб пра мяне такое гаварылі!
Але яна неяк стрымала сваю злосць і дастала з кішэні залатыя манеты:
— Вось грошы. Чуеш, як звіняць?
— Чую, чую,— адазвалася старая.
— Дык што, нам можна заходзіць?
— А колькі заплоціце? — спытала Варажбітка.
— Пяцьдзесят залатых манет,— адказала мамачка Тарэза.
— Выкіньце іх у сметніцу,— фыркнула Варажбітка.
— Колькі ж ты хочаш?
— Сто пяцьдзесят,— пас ля кароткага маўчання адказала старая.
— Яна там, мабыць, з глузду з'ехала! — ціха прамовіла мамачка Тарэза, а ўголас, тым не менш, сказала: — Добра, мы згодныя.
— Ну, тады заходзьце,— праз смех прамовіла Варажбітка, і дзверы яе дома сталі павольна адчыняцца.
Першай зайшла мамачка Тарэза, за ёй Фока, апошнім заявіўся Капітон. У той жа момант пачуліся шум, крыкі, грукат. Няпрошаныя госці адзін за адным вылецелі з дому, быццам за імі гналася зграя сабак. Усе яны былі мокрыя з ног да галавы, нібы толькі што вылезлі з рэчкі. Следам за імі ляцелі талеркі, кубкі, патэльня, венік і яшчэ невядома што.
— Гэй, куды ж вы?! — рагатала старая.— А як жа варажба? Вы што, перадумалі?