— Адкуль ты ўсё гэта маеш?!
— А бачыш, якая я! Спецыяльна для цябе гэта ўсё трымала. Думала сабе: як мой бедны Алік выйдзе з той страшнай турмы, то трэба будзе яго так накарміць, каб ён пераканаўся, як моцна яго Паўця кахае.
І знаходлівая жанчына села яму на калені. Дзверы і аканіцы яна загадзя прадбачліва зачыніла. І цяпер магла спакойна сядзець без сукні. Яна наўмысна засталася ў адной бялізне, бо хацела пакрасавацца. Няшчырая Паўлінчына чуласць зноў завяла іх абаіх на ложак у суседні пакой. Для Барана гэта быў самы шчаслівы дзень, ці, хутчэй, вечар, ва ўсім ягоным жыцці.
Потым яны дапазна сядзелі за сталом. Пілі і елі. Паўця спраўна куляла кілішкі. Раней яна гэтага не рабіла. Яна мела моцную галаву, і алкаголь яе амаль не разбіраў. Баран жа, змардаваны турэмным голадам і адвыклы ад моцных трункаў, напіўся адным махам. Яго перапаўняла шчасце. З удзячнасцю і ўвагай ён глядзеў на самую важную для яго жанчыну. Нечакана для Паўкі ён зацягнуў прыпеўку:
Другі раз у жыцці Алік выліў сваю душу ў песні і падзяліўся нягеглым зладзейскім шчасцем, якое гэтак скупа пасылаў яму суровы лёс. Ён не ведаў, што ўсё гэта было фальшывым.
Першы раз ягоная песня была гордым выклікам, цяпер — самападманам і плёнам гаротнага жыцця.
Потым ён ляжаў з Паўлінкай у ложку. Чула туліў да грудзей сваё шчасце і ціха шаптаў:
— Паўлінка, мая дарагая… Зараблю для цябе столькі грошай… колькі захочаш!.. Разумееш?.. І з’едзем адсюль…
— Добра, мой ты лябедзік!
— Адзену цябе, як княгіню… Усё табе дам, што толькі захочаш… Але трэба адсюль з’ехаць…
— Добра, добра… — збывала яго Паўця.
Заснулі.
Ноччу Паўця прачнулася ад абрывістых, таропка кіданых словаў каханка. Адвыкла ўжо ад гэтага.
— Мусіш, цюцька, любіць Паўцю… Так, як я… І я таксама ейны сабака… Толькі болей золата… Халерыа… Хлопцы…
Паўлінка прыслухоўвалася. Потым вызвалілася з-пад рукі, якою яе абдымаў Алік, і ўляглася выгодна. Але нешта ёй усё роўна муляла ў ложку. Пачала шукаць. Намацала пальцамі цёплую ад ейнага цела сталь. Выцягнула наверх пісталет. У здранцвенні глядзела на зброю. Пісталет Баран папярэдне паклаў пад падушку. Зброю ён цяпер заўсёды трымаў пры сабе. Яму было зразумела: калі яго скруцяць, яго чакае толькі смерць. Паўлінка асцярожна ўзялася за пісталетную ручку і не зводзіла са зброі вачэй. Паклала ўказальны палец на курок. Потым скіравала рулю Барану паміж вачэй.
«Вось націснуць бы так — і каюк…»
Яна мела цяпер на ўвазе не каханка-злодзея, а шаўца, які перашкаджаў ейнаму шчасцю. Яна звяла бровы і, гледзячы на мужчыну, які ляжаў побач, халодным, вострым позіркам, забівала яго ў думках зноў і зноў… Са злосцю, з прыемнасцю, з захапленнем, якое расло, мацнела, шалела, выбіраючыся з цёмных куткоў хіжай душы…
Знянацку вочы Барана шырока расплюшчыліся і цалкам прытомна зірнулі ў Паўлінчын твар.
— Страляй!
Паўлінка здрыганулася і выпусціла пісталет з далоні. Гучна і штучна рассмяялася…
— Я жартавала, Алік! От, дурненькі! Не магу заснуць, а ты спіш і спіш. Я хацела цябе пабудзіць.
Яна спрытна прыкінулася, што горача прагне ягоных пацалункаў, і сама з жарсцю ды нават з доляй неўтаймаванай распусты пачала лашчыць ягонае цела.
Баран патануў у новай хвалі задавальнення, шчасця, уласнай слепаты і… Паўлінчынай подласці…
Ён зноў ап’янеў ад шчасця… як дзіця… А чорная ноч маўчала за вокнамі, толькі слухала… Міналі хвіліны… ламаліся сэрцы…
Вуліцы горада лізаў жоўтымі языкамі аўтамабільных фараў «чорны крук», варанок. Ён вёз на Камароўку смяротнікаў.
10
ЛЮСТРА
Камендант Крывашэін скакаў ад радасці. З пасады адклікалі ягонага найвялікшага ворага — старшыню гарвыканкама Родзіна. У каменданта хапала прычынаў баяцца інтэлігентнага і адукаванага камуніста. Акрамя таго, тут адыграла сваю ролю прыроджаная расійская нянавісць да габрэяў.
Пра гэтую навіну камендант даведаўся ўчора вечарам. Спачатку не даў ёй веры. Выклікаў машыну і загадаў везці яго ў гарвыканкам. Ён ведаў, што Родзін мае шмат спраў і, не давяраючы нікому, сам працуе дапазна. Інфарматары каменданта ўжо даўно паведамлялі яму пра ўсё, чым займаецца Родзін. Крывашэін не памыліўся. Калі аўто павярнула на Саборную плошчу, ён пабачыў святло ў адчыненым акне Родзінавага кабінета на другім паверсе. Камендант нецярпліва збыў міліцыянта, які першапачаткова не пазнаў гарадскога начальніка. Дзяжурны ў вестыбюлі паслужліва падбег да каменданта. Хацеў яму нешта сказаць, але той толькі гаркнуў: