Выбрать главу

- Хай пакрычыць. Нічого з ім не станецца. Пратрыце вось гэтыя чаркі. Ды відэльцы дастаньце другія, сярэбраныя, пратрыце таксамо.

Стол накрылі як на вяселле. Чаго толькі ні было - і свойская каўбаса, і вяндліна, і белыя, адзін у адзін, марынаваныя грыбкі, і розная крамная закусь. Віктар не пашкадаваў, паставіў на стол пляшку дарагога каньяку, што прывёз пазалетась пляменнік з Калінінграда. І хоць Марыля пярэчыла, казала, навошта гэтае пітво, - яе ніхто не паслухаў.

Апанасенка, былы іхні старшыня, а цяпер начальнік сельгасупраўлення, прыйшоў не адзін, а з Жамойдам, сваім пераемнікам. Як толькі яны пераступілі парог ды павіталіся, Саня з Віктарам забегалі, замітусіліся вакол іх. Павялі ў залу.

- Ого-о! - здзівіўся Апанасенка, убачыўшы накрыты стол. - Ды вы тут як на замежную дэлегацыю нарыхтавалі.

- Якое там, - засвяціўся задаволены Віктар. - От перакусім трохі.

У зале, дзе ніхто не спаў і палілі рэдка, было халаднавата. Мужчыны дружна ўзялі па чарцы.

Марыля сядзела ў спальні, ля малога, пачула, што размова зайшла пра Валю. Апанасенка пытаўся, што яна думае рабіць.

- Няважна пакуль са здароўем, - гаварыў Віктар. - Ніяк не можа пасля такога ўдару аправіцца. У санаторыю от адправіў, хай палечыцца, адпачне.

- Канечне, канечне... Ну а калі што надумаецеся - заходзьце да мяне. Што змагу - памагу.

- Дзякую вам, Іван Мікалаевіч, - гэта ўжо Саня падала свой голас. - Вялікі вам дзякуй. Вы ўжо не раз нас выручалі. Не знаем, як вам і аддзячыць.

- Кінь ты, Аляксандра. Свае людзі. Ну, а як унук? Што яго не відаць?

- Го-о! Унучак - герой! - азваўся Віктар. - Такого перцу дае - будзь здароў!

Праз хвіліну дзверы ў спальню расчыніліся, і Саня, з парога, загадала:

- Мамо, хуценько апраніце Паўліка!

- Чаго гэто?

- Госці хочуць паглядзець.

- Мокры ён. Скрычаўса. Хай крыху паляжыць, абсохне.

- Мамо! От не люблю, калі вы ўлазіце не ў сваё дзело.

Саня нагнулася над каляскай:

- Ну што, Паўлічак? Што, мой унучак? Пойдзем гулі-гулі? Пойдзем, пойдзем, мой залаценькі.

І да Марылі:

- Ну што вы стаіцё? Давайце паўзункі новыя, сарочачку. Ды хутчэй! Людзі ж чакаюць.

- Абыдуцца яны і без твайго Паўліка. Што ты робіш? Прастудзіш дзіця, там жэ холадно.

- Нічого. Ужэ надыхалі.

І, не слухаючы яе, пераапранула Паўліка ва ўсё лёгенькае, летняе (абы толькі прыгажэй было!), нават шарсцяную кофтачку накінуць не захацела, павалакла малога да гасцей.

Паўлік, апынуўшыся на чужых руках, дзіўна прыціх і толькі разгублена вадзіў вачанятамі - то на зыркае святло люстры, то на фужэры, якія стаялі на стале, то на незнаёмага дзядзьку. А потым, асвойтаўшыся, пацягнуўся да твару Апанасенкі, сарваў яму акуляры.

Усе засмяяліся.

- Вось гэта герой! - падкідаючы на руках Паўліка, гаварыў Апанасенка. - Вось гэта саабразіцельны...

Марылі ж было не да смеху. «Прастудзяць малое, ой, прастудзяць. Унь як цягне з акна. А яно ж у адной сарочачцы...»

Калі Апанасенка нацешыўся, патрымаць малога захацеў і Жамойда. Унурысты, ваўкаваты, ён, мусіць, не тое што дзяцей, а і нікога, акрамя сябе, не любіў, але каб падладзіцца пад начальства, а заадно і дагадзіць гаспадарам, узяў малога на рукі, пачаў няўмела гушкаць. Паўлік адразу ж заплакаў.

- Ну-ну... - пацягнуўся да яго Віктар. - Ну ідзі да мяне. От так. Пагуляй крыху з дзедам.

Віктару, мабыць, вельмі хацелася паказаць, што ўнук яго ўжо пазнае, усміхаецца яму, і ён пасадзіў малога на шырокую, нібы лапата, далонь, пачаў пагушкваць, падкідваць таго ледзь не пад столь. Аднак Паўлік заплакаў яшчэ мацней.

- Давай, Віцько, мне... - не вытрымала нарэшце Марыля, ступіла з гатоўнасцю наперад. - Ён ужэ, мусіць, спаць хочэ.

- Нічога, нічога. Ён зараз супакоіцца. Ён любіць гуляць з дзедам. Оп-ля-ля! Оп!

Паўлік не сунімаўся. Гасцям, відаць, ужо надакучыла забаўка з малым. Твары іх сталі сумныя. Заўважыў гэта і Віктар.

- От бо, малы разбойнік, - сказаў ён з прыкметным раздражненнем, аддаючы Паўліка старой. - Раскрычаўся, усё адно як яго хто тут швайкай пора.

І, павярнуўшыся да стала, стаў тлумачыць - як бы з вінаватасцю якой:

- Нешта ён сёння не ў гуморы. Не выспаўся, мабуць...

- З дзецьмі бывае, - зазначыў паблажліва Апанасенка.

- Бывае, - паўтарыў, як рэха, і Жамойда.

Марыля, прытуліўшы да сябе малога, панесла яго хутчэй у спальню. Яшчэ несучы, адчула, што лобік і асабліва шыйка яго ў халодным поце. Халодненькія былі і ножкі.

Загарнуўшы Паўліка ў шарсцяную коўдру, яна супакойвала малога, мармытала яму калыханку. А ў самой білася неспакойная, неадчэпная думка: «Хоць бы, крый Бог, не захварэў... Найшлі мне тожэ забаўку...»