— Дамовiмся. Мы — разумныя людзi.
У кватэры быў парадак. Мэбля i рэчы займалi належныя iм месцы.
— Перадсмяротны лiст на стале. Грошы i каштоўнасцi ў дыпламаце. — Самазабойца паказаў на скураную валiзку. — А вось i безадмоўная "Берэта"... Цяпер сядаю ў фатэль. Ты страляеш у скронь, бярэш маю правую руку, укладаеш пiсталет i адпускаеш. Зброя вывальваецца з рукi трупа. Забiраеш заробак, сыходзiш. Рабаваць кватэру не раю. Пакiнеш сляды i пападзешся за забойства. Зрэшты, ты трапiў у пастку. Калi не застрэлiш мяне, дык я заб’ю цябе. Зразумеў?
— Так! — маладзён напружыўся.
Кропля поту намалявала блiскучы пiсяг праз лоб да брыва.
— У мяне няма намераў раскручваць карусель перажыванняў. Наймiт-забойца мусiць быць хуткi, рашучы i бессардэчны.
— Ведаю.
— Бяры зброю... — Самазабойца сеў у фатэль.
Хлопец узяў "Берэту", падышоў да ахвяры i стрэлiў. Самазабойца сканаў. Забойца забраў заробленае i пакiнуў нiчыйную кватэру.
21.11.1996
57 — Рэгiстрант
Паперка. Запоўню, падам у мiнiстэрства юстыцыi ЗША, у службу iмiграцыi i натуралiзацыi. З’еду. Паеду. Сем гадоў не буду. Хай асудзяць, хай скажуць: "Здраднiк". А што рабiць? Што-о-о? Хавацца па сябрах, сваяках, знаёмых? Добра, яшчэ не ўвайшло ў моду прадаваць неўтаймоўных уладам. Беларусь партызанская. Мы вечныя, спрадвечныя, генетычныя падпольшчыкi. Партызаны, партызаны, беларускiя сыны! Класiк сказаў. I дадаў: рэжце вораў паганых, каб не ўскрэслi. А яны адрадзiлiся i таўкуць нас. Да д’ябла ўсiх! Рэгiструюся для класiфiкацыi, як бежанец, баязлiвец, уцякач. Параграф 207 закону аб iмiграцыi i натуралiзацыi. Лепш уцячы, чым загiнуць. Лепей на каленях, чым у магiлу. Рэгiстрант падае наступныя даныя... Iнструкцыя. Гэты бланк мусiць быць запоўнены. Як не хочацца запаўняць! Трэба. Сцiснi зубы. Пiшы. Пiшу. Падпiсаны i перададзены загадчыку блiжэйшага замежнага аддзялення службы iмiграцыi i натуралiзацыi. Запоўню — i свой у дошку, натуральны, няштучны. Быў тутэйшы, беларускi, еўрапейскi. Буду тамтэйшы, амерыканскi. Калi дойдзе чарга да вашага iмя ў рэгiстрацыйным спiсе, вы атрымаеце дадатковыя iнструкцыi. Выдатна, хай iншыя думаюць, што мне рабiць. Кожны рэгiстрант павiнен запоўнiць асобны бланк у адным асобнiку. А варта было б i копiю мець на ўсялякi выпадак, для падстрахоўкi. Рэгiстрацыйны бланк для дзiцяцi ва ўзросце меней за чатырнаццаць гадоў павiнен запаўняцца адным з бацькоў або апекуном. Дзецi выраслi. Свае пашпарты i свае палiтычныя погляды. Гарантыi. Гарантыйная форма 1-591, запоўненая паручыцелем у ЗША, патрабуецца да таго, як вам (чаму тут "вам" з малой лiтары? Памылка? Намёк?) будзе дазволены ўмоўны ўезд, але ў даны момант прадстаўляць яе не трэба. Цiкава. А калi ў той момант брат адмовiцца ад мяне. Возьме i адрачэцца. Скажа, я — амерыканец i з беларусамi не размаўляю. Хай адмовiцца. Тады i я адмоўлюся ад усяго на свеце i ад свету ў тым лiку. Пайду каровы пасвiць. Запоўнiце на машынцы або друкаванымi лiтарамi. Маё iмя: Уладзiмiр, Валодзя, Вова, Вовачка, Вовiк. Iмя па бацьку: Вячаслававiч... Чэслававiчам не запiсаў поп пры хрышчэннi бацькi. Прозвiшча: Заблудаў-Дамавiкоўскi. Мой цяперашнi адрас. Так я вам i сказаў. Хiтрыя! Мiнскiя сутарэннi i гарышчы, кватэры знаёмых, сяброў i каханак, лецiшчы. А прапiсаны я тут: РБ, Мiнск, Камунiстычная, 4-11. Я нарадзiўся ў: (месяц, чысло, год) верасень, 29,1958. Мне 39. Не варта рыпацца, каб не магiла. Месца нараджэння: горад Дзяржынск. Нiчога не папiшаш. Нарадзiўся i нарадзiўся. Нiхто не пытаўся, дзе нараджаць. А вось магiлу ў Дзяржынску для мяне капаць рана. Вобласць: Мiнская. Краiна: СССР (БССР). Маё грамадзянства: грамадзянiн Рэспублiкi Беларусь. Цi ўжо не грамадзянiн? Бог ведае. З якой краiны вы ўцякаеце? З усiх краiн. З РБ, з СНД, з БССР, з СССР... Прычыны выкласцi падрабязна. Калi ласка. Пераслед. Спачатку ў СССР. Маральны. Выставiць карцiну нельга. Надрукаваць верш нельга. Зняць i паказаць сюжэт на TV нельга. Можна... Толькi гэта не карцiна, не верш, не сюжэт, а форма камунiстычнай, савецкай, таталiтарнай прапаганды. Цэнзар забаранiў мой зборнiк за верш: "Прачынаюся, п’ю халодную ваду i засынаю". Цырк. Але тое смешна, цяпер смешна, бо зараз пераслед iншага кшталту. За беларускую мову на вулiцы б’юць гумовай палкай па галаве. За выхад на дэманстрацыю пратэсту забiваюць, садзяць, судзяць. А вось за арганiзацыю гэтых акцый супрацiву ловяць, вывозяць у лес i прымушаюць капаць сабе магiлу. Потым б’юць i пакiдаюць падыхаць у роднай беларускай зямлi. Хопiць? Цi яшчэ больш падрабязна? Магу. Бiлi валёнкамi ў пастарунку. Бiлi рыдлёўкамi ў лесе. Дапаўненнi, заўвагi. Заб’юць. Не ўцяку, не з’еду, не знiкну... Затаўкуць i ў лесе закапаюць. Iмя жонкi: Алена. Шкада, што не габрэйка. Было б у сто разоў прасцей. Яе цяперашнi адрас: Камунiстычная, 4-11. Грамадзянства жонкi. Ну. Так. Аскепак iмперыi чырвонай. Мая жонка будзе суправаджаць мяне ў ЗША. Выпусцяць — будзе, не выпусцяць — памрэ ў лесе пад Мiнскам, на дарагой, пяшчотнай, роднай магiле. Iмёны дзяцей: Янiна. Дата нараджэння. Якога ражна мы нарадзiлi дзiця ў гэтай краiне?! Спадзявалiся. Верылi. Любiлi. 03.03.1982. Месца нараджэння: горад Мiнск. СССР (БССР). Цяперашнi адрас. Рука гэтае слова пiсаць не хоча. Камунiстычная. Пастаўце знак (+) перад iмем дзiцяцi, якое будзе суправаджаць вас у Злучаныя Штаты Амерыкi. Добра, што адно. Адукацыя: вышэйшая. Атрымаў з горам папалам адукацыю. Высцёбваўся. Авангардовыя выставы ладзiў. Аўкцыёны праводзiў. Карцiны па тры рублi прадаваў. Але дыплом маю. Назва i адрас навучальнай установы. Назва змянiлася, пiшу старую. Беларускi дзяржаўны тэатральна-мастацкi iнстытут. Цяпер гэта акадэмiя. Там усе акадэмiкi. А я не акадэмiк. Я — мастак. Тып навучальнай установы. Не ведаю. Тыпаў там шмат. Пiшу абы-што. Вышэйшая, мастацкая. Даты наведвання. 1977 — (акадэмiчны адпачынак утойваю) — 1983. Назва вучонай ступенi або дыплома. Мастак IВ № 202178 манументальна-дэкаратыўнага мастацтва. Вайсковая служба. Дулю. Пацыфiст я. Васемнаццаць разоў спрабавалi забрыць, каб выканаў грамадзянскi абавязак у Савецкай Армii. Не забрылi. Законна, бо вучыўся, жанiўся, займеў дзiця i выйшаў з прызыўнога ўзросту. Так што, у вайсковым бiлеце я — мастак, шараговец, без узнагарод i ранаў, паводле вайскова-ўлiковай спецыяльнасцi — чарцёжнiк чарцёжных i графiчных работ. Нiжэй я пералiчваю ўсе арганiзацыi, суполкi, клубы i аб’яднаннi, у якiх быў або лiчуся зараз, а таксама месца i час уступлення. Калi вы нiколi не лiчылiся сябрам нi ў якой арганiзацыi, напiшыце: "Нi ў якой". Лiчыўся. А як жа. Выклiкалi да кiраўнiцтва мастацкай вучэльнi i спыталi: "Хочаш вучыцца ў iнстытуце?" — "Хачу". У камсамоле з 1976 года, выйшаў па ўзросце. Потым быў (бо не мог не быць, бо сам i стварыў) сябрам Таварыства маладых лiтаратараў "Тутэйшыя". Самвыдат. Круглыя сталы. Мiтынгi. Пiкеты. Улёткi. Лес. Магiла. А-а-а... Яшчэ ж я сябра Саюза пiсьменнiкаў СССР, а цяпер Беларусi. Я ( ) быў (+) не быў асуджаны за парушэнне закону. Я ( ) быў (+) не быў у Злучаных Штатах Амерыкi. У мяне ў Злучаных Штатах ёсць наступныя блiзкiя сваякi. Iмя: Вiктар Заблуда-Дамавiкоўскi. Сваяцтва: брат. Сучасны адрас: 6664 № Washrenau ave Art. 2-C, Chicago IL 606641717. За мяне паручаецца: Вiктар Заблудаў-Дамавiкоўскi. А можа, не паручаецца. Хто iх, амерыканцаў, ведае. Я б на ягоным месцы добра падумаў. Але ён абяцаў. Дата: 21.03.1997 года. Я, Уладзiмiр Вячаслававiч Заблудаў-Дамавiкоўскi, запэўнiваю пад прысягай, што мне вядомы змест гэтай, падпiсанай мною рэгiстрацыi, што ўсё гэта праўда, наколькi мне вядома. Поўны i сапраўдны подпiс рэгiстранта: (+++). Вось i прадаў Радзiму, сабака.