N-ro 361. L. 24.1. 1912
Kara sinjorino! — Vian belan libron „Tri Rakontoj“ (de Tolstoj)
mi ricevis kun plezuro, kaj mi kore vin dankas.
A1 via deziro dediĉi al mi vian tradukon de „Princo Serebrjanij*
mi danke donas mian konsenton. Mi ankau donas mian konsenton
al tiu frazo, per kiu vi intencas komenci vian antaŭparolon.
☆
A1 s-roj T. C. Martin M. D. kaj Freeman W. Crofts,
Coleraine, Irlando
N-ro 362. L. (aŭ P.?) 12. III. 1912
Karaj sinjoroj! — Se la Brita Esperantista Asocio deziras, ke mi
portu la titolon de honora prezidanto de la kvina Brita kongreso, mi
danke akceptos tiun honoron. Sed ŝajnas al mi, ke pro diversaj kaŭzoj
estus pli bone, ke la kongreso n e proponu al mi tiun titolon (ĉar tiam
ĉiuj aliaj naciaj kongresoj pensus, ke ili devas imiti vian ekzemplon).
☆
A1 s-ro H. Bolingbroke-Mudie, London
N-ro 363. L. (aŭ P.?) 9. VII. 1912
Kara sinjoro! — Reveninte Varsovion, mi trovis vian afablan
inviton por la malferma kunveno de U.E.A. Sed bedaŭrinde mi devas
sciigi vin, ke pro diversaj kaŭzoj mi decidis, ke en Krakovo mi partoprenos oficiale nur en la malfermo de la komuna kongreso; en ĉiuj
aliaj kunvenoj mi aŭ tute ne partoprenos, aŭ partoprenos nur kiel
esperantisto tute privata, t. e. „inter la amaso“.
N-ro 364. L. (aŭ P. ?) Bad Neuenahr, 4. VIII. 1913
Kara sinjoro! — Tre malĝojigis min via sciigo, ke vi ne povas
veni Bernon. Pro via forestado la kongreso multe perdas. Sed mi
komprenas tre bone la gravecon de la kaŭzo kiu devigas vin foresti,
kaj kompreneble, neniu sur via loko povus agi alie. Vian sciigon pri
la bona progresado de nia afero en Britujo mi legis kun plezuro.
Veni Londonon al la kongreso medicina mi bedaŭrinde ne povas,
ĉar la stato de mia sano tion absolute ne permesas. Mi restos en
Neuenahr ĝis la 22-a aŭ 23-a de Aŭgusto. Mi deziras al vi feliĉan
vojaĝon kaj feliĉan revenon.
576
Martin
N-ro 365. L. (aŭ P.?) Bad Neuenahr, 11. VIII. 1913
Kara sinjoro! — Mi tre ĝojas, ke vi venos Neuenahron kaj pasigos
kun mi unu tagon. Pri la tago kaj horo de via alveno volu min sciigi,
por ke mi povu atendi vin en la stacidomo.
☆
A1 s-ro J. Schrnid 1 , Bern
N-ro 366. L. 18. IX. 1913
Kara sinjoro! — Reveninte hejmen kaj rememorante nun la belajn
tagojn de Berno, mi sendas al vi mian koran gratulon pro la bonega
aranĝo de Ia kongreso. Vi multege laboris, sed vi povas almenaŭ
diri al vi, ke via laboro ne perdiĝis vane. Ĉu vi nun jam iom ripozis?
En la ĉambro de nia hotelo en Berno kuŝis bela kuseneto kun
verda stelo kaj la vortoj „En la mondon venis nova sento u ; ĉar neniu
ion diris al mi pri tiu kuseneto, tial mi pensis, ke ĝi estas apartenaĵo
de la hotelo. Nur en la momento de nia forveturo la hotelmastro
diris al mi, ke la kuseneto estas destinita por mi, sed li ne diris, kiu ĝin
alsendis. Supozante ke la donaco venas de fraŭlino via filino, mi petas
volu transdoni al ŝi … 2 plej koran dankon de mia edzino kaj de mi.
A1 vi, al sinjorino Schmidt 3 kaj al viaj estimataj gefiloj mi sendas
plej koran saluton de mi kaj de mia tuta familio.
N-ro 367. L. 11. VI. 1914
Kara sinjoro! — Mi … 2 ricevis vian leteron de 27/V kaj mi
dankas vin kore pro via penado por la kongreseto de Homaranoj.
Mi tute konsentas, ke ni atendu. Eĉ se troviĝos nur 20 partoprenontoj, ni povos aranĝi la kongreseton en Berno, sed .. . se tiuj
20 personoj efektive kaj propramove havos sinceran intereson por
la homaranismo. Sed se ĝis la fino de Julio promesos veni nur … 2
malmultaj personoj, kiuj volos veni pro scivoleco, ĉar ili loĝas proksime de Berno, aŭ ĉar oni forte agitis kaj forte petis ilin, —
tiam eble estos pli bone, ke ni ne aranĝu la kongreseton en Berno.
Cetere ni povas atendi kaj la finan decidon ni faros en Parizo. Tial
por mi estas tre interese, scii, kiuj estas la personoj, kiuj aliĝis.
Ni devas nur peni, ke la esperantistoj sciu pri la kongreseto;
sed perforte varbadi ni, laŭ mia opinio, ne bezonas; ĉar mi ripetas,
ke laŭ mia opinio estas pli grave havi nur 20 partoprenantojn, kiuj
havas intereson por la afero, ol 50 partoprenantojn indiferentajn.
Personoj, kiuj mem ne havas en sia koro la homaranismon, prezentus
por ni nur malhelpon, ĝenus la liberecon de nia diskutado kaj mal-faciligus la akcepton de iaj decidoj.
1 S-ron Schmid mi tre dankas pro la alsendo de la originaloj. Mi
ne plu povis mencii lin en mia antaŭparolo , ĉar ĝi jam estis presita,
kiam mi ilin ricevis. 2 vorto trastrekita , ne plu legebla . 3 la nomo tiel
skribita en la originalo.
37 Dietterle, Zamenhof.
577
V. B. ĉis nun nepresitaj leteroj al
N-ro 368. L. 29. VI. 1914
Kara sinjoro! — Vian lastan leteron (de 27/V) vi finis per la vortoj:
„Post kelkaj tagoj mi ree raportos al vi a . Tamen ĝis nun mi ricevis
de vi nenian pluan sciigon, kvankam mi skribis al vi antau 4 semajnoj.
Ĉar nun restas jam tre malmulte da tempo, kaj mi devas scii,
kian materialon mi devas prepari por la kongreseto 1 , tial mi kore
petas vin, se vi havas iom da libera tempo, volu sciigi min:
1. Kiaj estas la nomoj de tiuj personoj, kiuj ĝis nun aliĝis al
la kongreseto;
2. Ĉu vi ne ricevis iajn leterojn kun gravaj opinioj por au kontraŭ
la kongreseto mem, pri la dezirinda karaktero de la kongreseto aŭ
pri (la 2 ) dezirindaj ŝanĝoj en la Deklaracio?
☆
A1 s-ro W. Hahn, Leipzig
N-ro 369. L. 27.1. 1914
Estimata sinjoro!— Statistikan materialon mi bedaŭrinde tute ne
posedas. Mi gvidas min ĉiam nur per tiu materialo, kiun mi trovas
en la jarlibro de la Pariza „Centra Oficejo a . Ia fidinda materialo,
koncernanta speciale Rusujon, ne ekzistas; tamen povas esti, ke vi
ricevos ian malgrandan materialon de la eldonanto de la gazeto „Ondo
de Esperanto a ; mi konsilas al vi, ke vi vin turnu al li. (La adreso
estas: Moskvo, Lubjanskij Projedz No. 3.)
Pro la kompara facileco-malfacileco de la lernado de diversaj
lingvoj mi bedaŭrinde ankaŭ povas doni al vi nenian bonan konsilon.
Mi eĉ ne imagas al mi, kiamaniere oni povas starigi tabelon pri tio,
ĉar mi neniam okupis min pri tia demando. Tamen, se vi publikigos
vian peton en la esperantistaj gazetoj, tiam eble troviĝos personoj,
kiuj povas doni al vi konsilojn kaj materialon.
☆
A1 f-ino Margarethe Noll , Kopenhagen 3
N-ro 370. L. 29. VIII. 1914
Kara sinjorino! — Antaŭ 3 tagoj mi sendis al vi telegramon, kiu
eble vin mirigis; tial mi nun volas doni kelkan klarigon.
Kune kun mi elveturis al la Pariza kongreso mia frato Felikso
kun sia edzino. Ni veturis kune ĝis Berlino, kaj poste ni disiĝis.
Kiam komenciĝis la milito, mi kun mia edzino sukcesis ankoraŭ
reveni Varsovion (post 14-taga laciga veturado tra Germanujo, Svedujo,
Finnlando k.t.p.); sed kio fariĝis kun mia frato kaj lia edzino, — ni
absolute nenion scias. Pasis jam pli ol 4 semajnoj post ilia elveturo,
kaj ni havas pri ili absolute nenian sciigon! Iliaj infanoj tute malesperas.
1 vidu la antaŭan leteron! 2 trastrekita en la teksto . 3 La cenzuristo
de ĉi tiu letero estis samideano N . 0. Evstifeieff. Li skribis je la fino
de la letero: n Skribu germane ^\/X u .
578
J. Schmid - W. Hahn - Margarethe Noll. — N-roj 368—371