МАЦI-IГУМЕННЯ. Я ведаю, Урбена, ведаю...
УРБЕНА. (Усмiхаецца) Гм... Папярэдняя iгумення таксама прасiла ў мяне парады. (Паўза). Наконт цябе...
МАЦI-IГУМЕННЯ. Што ты ёе сказала?
УРБЕНА. Тое, што i табе. Яна зрабiла правiльны выбар. Справа за табою...
(Урбена выходзiць. За ёю выходзiць Мацi-iгумення).
Сцэна 16
(Уваходзяць сястра Вентурыя, сястра Бернарда, сястра Ганна, а з iмi i сястра Марыя. Яны ўцягваюць у келлю параненага рыцара. Таксама ўваходзiць i Фiлiп, але ўсю сцэну маўчыць, глядзiць на сястру Марыю.)
СЯСТРА БЕРНАРДА. Асцярожненька, асцярожненька, так,так, так.... Сюды яго.
СЯСТРА ГАННА. Ён такi бледненькi...
СЯСТРА МАРЫЯ. Не дзiва, што ён як палатно. Столькi крывi страцiў...
СЯСТРА ГАННА. Балюча яму, напэўна.
СЯСТРА МАРЫЯ. Ой, ён зараз прытомнасць страцiць. Монсеньёр Жафрэй, монсеньёр...
СЯСТРА ВЯНТУРЫЯ. Не разумее нiчога...
СЯСТРА БЕРНАРДА. Яго завуць Жафрэй?
СЯСТРА ГАННА. Так, ён...Ой...
СЯСТРА ВЯНТУРЫЯ. Ён, здаецца, падае.
СЯСТРА БЕРНАРДА. Трымай яго!
ЖАФРЭЙ. (слабым голасам) Не, не... Я магу iсцi сам...
СЯСТРА ГАННА. Дзе табе сам! Зараз мы вас пакладзем. Вось тут.
ЖАФРЭЙ. Я сам...
СЯСТРА ВЯНТУРЫЯ. У вас бядро восцем раскурожанае, а ён сам!
СЯСТРА МАРЫЯ. Вядома, вядома вы самi... Мы проста вам дапаможам.
СЯСТРА БЕРНАРДА. Не марнуй словы, ён зноў страцiў прытомнасць.
СЯСТРА МАРЫЯ. А можа яго па шчоках, па шчоках?
СЯСТРА ВЯНТУРЫЯ. Трэба яго спачатку пакласцi.Ух, якi цяжкi!
СЯСТРА БЕРНАРДА. Правiльна, кладзi. (Укладваюць яго на лаву.)
СЯСТРА ГАННА. (паказвае) У яго, здаецца, зноў рана адкрылася. Глядзiце, кроў... (Усе з цiкавасцю паглядзелi.)
СЯСТРА ВЯНТУРЫЯ. I праўда адкрылася. Глыбокая.
СЯСТРА БЕРНАРДА. (унушальна) Рана адкрылася, рана i закрыецца. Кровапусканне заўсёды карыснае.
СЯСТРА ВЯНТУРЫЯ. О, вiдаць, разбойнiкi так i падумалi. (Хiхiкаюць.)
СЯСТРА МАРЫЯ. З яго, напэўна, ужо цэлая бочачка выцекла.
СЯСТРА ГАННА. Трэба яму пад галаву што-небудзь. Вось так...
ЖАФРЭЙ. Балiць...
СЯСТРА МАРЫЯ. Божа, кроў...
ЖАФРЭЙ. Балiць...
СЯСТРА БЕРНАРДА. Вядома, балiць. Яшчэ як. Яму ж рагацiну, напэўна, на два пальцы загналi.
СЯСТРА МАРЫЯ. А што рабiць?
СЯСТРА БЕРНАРДА. Тоўчанымi рубiнамi яго кармiць трэба. Праўду кажу. Гэта кроў узнаўляе.
СЯСТРА ВЯНТУРЫЯ. А дзе ж гэтых рубiнаў узяць?
СЯСТРА ГАННА. (паказвае) Сцiх...
(Уваходзiць сястра Ганорыя)
СЯСТРА ГАНОРЫЯ. Ну што, паклалi яго?
СЯСТРА БЕРНАРДА. Пакласцi то паклалi... Цяжкi...
СЯСТРА ГАНОРЫЯ. Жывы?
СЯСТРА ГАННА. Жывы, дзякуй Богу. Толькi рана крывавiць. Перавязаць трэба было б...
СЯСТРА ГАНОРЫЯ. Гэта не ваш клопат. Зараз прыйдзе сястра Iзабэла, яна i перавяжа.
СЯСТРА МАРЫЯ. Можа, ёй дапамагчы?
СЯСТРА ГАНОРЫЯ. Вам сказалi - нiякай дапамогi! Мацi-Iгумення строга загадала перадаць гэтага чалавека пад апеку сястры Iзабэлы. Iзабэлы. Зразумелi? Для яе гэта новае выпрабаванне. Зразумелi? Я пытаюся, зразумелi?
Усе: Зразумелi.
СЯСТРА ГАНОРЫЯ. А цяпер iдзiце, iдзiце... Каб я вас тут больш не бачыла. (Фiлiпу.) Можаце напiсаць бiскупу, што мы паклапоцiмся пра лёс абаронцы веры. Мацi-Iгумення блiзка да сэрца прымае ўсё, што адбылося, Так i напiшыце.
ФIЛIП. (холадна i няўважлiва) Абавязкова...
(Сёстры i Фiлiп выходзяць. Уваходзiць Iзабэла)
СЯСТРА ГАНОРЫЯ. Падыдзi сюды.
IЗАБЭЛА. (падыходзiць): Я слухаю вас, сястра.
СЯСТРА ГАНОРЫЯ. Вось гэты чалавек. Усё ведаеш, што рабiць. Глядзi за iм, глядзi за iм нястомна. I малiся за яго...
IЗАБЭЛА. Добра, сястра, усё выканаю.
СЯСТРА ГАНОРЫЯ. Ежу вам будуць сюды прыносiць. (Збiраецца выходзiць, паварочваецца.) Што глядзiш? Атрымала па мордзе? Навучылася рукi цалаваць, а? Казала я, будзеш у мяне як шоўкавая. Скарылася,а? Што глядзiш, скарылася?
IЗАБЭЛА. (цiха): Скарылася.
(Сястра Ганорыя задаволеная выходзiць.)
Сцэна 17
(Iзабэла падыходзiць, здымае ягоныя павязкi i пачынае аглядаць ягоныя раны).
IЗАБЭЛА. (З жахам i спачуваннем) Божа, памажы гэтаму чалавеку. (Датыкаецца да ягоный раны. Ён крычыць). Даруйце, даруйце, мансеньёр... Вельмi балючы? Я... Ах, святая дзева Марыя, памажы мне. Мансеньёр, мансеньёр, чуеце мяне?
ЖАФРЭЙ. Балiць...
IЗАБЭЛА. Мне трэба прамыць рану. Там гнайнiк... Калi не прамыць, вы можаце памерцi.
ЖАФРЭЙ. (ледзь чутна) Ты, ты хто?
IЗАБЭЛА. Маё iмя - сястра Iзабэла. Я пастаўлена дагладаць вас.
ЖАФРЭЙ. Вады...
IЗАБЭЛА. Што?
ЖАФРЭЙ. Пiць...
IЗАБЭЛА. А. Зараз, зараз. Вось. (Падае яму вады, але той не можа пiць).
ЖАФРЭЙ. Не магу.
IЗАБЭЛА. Гэта пройдзе... Паслухайце, мне трэба прамыць рану. Гэта будзе балюча. (Пачынае прамываць).
ЖАФРЭЙ. Я не баюся болю.
IЗАБЭЛА. Дзiўна, адна мая сяброўка так сказала. Такiм самым голасам.
ЖАФРЭЙ. Сяброўка?
IЗАБЭЛА. Вы яе не ведаеце. Яна зусiм асаблiвая. Яна траўнiца. Калi яна прынясе гаючыя травы для вас, вы яе ўбачыце. Яна цудоўная. Балюча? Мансеньёр, вы гаварыце, гаварыце, каб я ведала, што вы яшчэ...
ЖАФРЭЙ. Жывы?
IЗАБЭЛА. У прытомнасцi...
ЖАФРЭЙ. Я калi ўбачыў зараз твой твар, падумаў, што ўсё... Што ўжо анёлак прыйшоў па мяне. Яшчэ падумаў: прыгожы анёл маёй смерцi...
IЗАБЭЛА. Рана вам яшчэ такое думаць. Толькi Гасподзь ведае, калi Ён вас да сябе паклiча. Нам пра гэта ведаць не дадзена.
ЖАФРЭЙ. Не дадзена... Гм. Усё роўна неяк недарэчна атрымалася.
IЗАБЭЛА. Пра што вы?
ЖАФРЭЙ. У iх жа i зброi неякай не было. У разбойнiкаў гэтых... Так, восцi драўляныя. Цёмна было. Мяне першага ўдарылi, а калi разгледзiлi, што картэж ваенны, тут i разбеглiся... А я вось...
IЗАБЭЛА. Так, такое здараецца.
ЖАФРЭЙ. А ты адкуль ведаеш? Ты, пэўна, сядзiш сабе ў манастыры i носа за сцены не паказваеш. Усё жыццё, пэўна, так i праседзела.
IЗАБЭЛА. (дзiўным голасам) Адкуль ведаеш?
ЖАФРЭЙ. Кажаш мне "ты"?
IЗАБЭЛА. Кажу. Права не маю, але кажу. Дзiўна, так?
ЖАФРЭЙ. I кажы. Мне так лепей падабаецца. Больш па-людску.
IЗАБЭЛА. Ты адкуль ведаеш пра мяне?
ЖАФРЭЙ. Па твары бачу. Багамолка ты цiхiя. Авечка рахманая. Вецер падуе i цябе знясе. Адзiнае выратаванне для такiх, як ты, - манастыр.
IЗАБЭЛА. Ну, ну... Хоць пра выратаванне ты верна заўважыў.
ЖАФРЭЙ. Я ж кажу. Па твары ўсё можна прачытаць, умеючы... Дрэнна, што ляжаць тут доўга давядзецца. Калi не памру, вядома. Тыднi тры, пэўна...