Чудакоў
Таварыш, даруйце, я вас перапыню. Але часу застаецца нашых шэсць гадзін, і мне патрэбны вашы апошнія ўказанні. Колькі будзе адпраўлена, год прызначэння, хуткасць?
Фасфарычная жанчына
Напрамак — бязмежнасць, хуткасць — секунда — год, месца — 2030 год, колькі і хто — невядома. Вядома толькі станцыя прызначэння. Тут — каштоўнасць няясная. Будучыні мінулае — далонь. Прымуць тых, хто захаваецца ў ста гадах. Пачынайце, таварыш. Хто з вамі?
Фоскін
Я
Двойкін
Я!
Тройкін
Я!
Фасфарычная жанчына
А хто з матэматыкаў — для чарцяжоў і кіраўніцтва?
Фоскін
Мы!
Двойкін
Мы!
Тройкін
Мы!
Фасфарычная жанчына
Як? Вы і рабочыя, вы і матэматыкі?
Веласіпедкін
Вельмі проста! Мы і рабочыя, мы і вузаўцы.
Фасфарычная жанчына
Для нас проста. Я не ведала, ці просты для вас пераход ад канвеера да кіраўніцтва, ад рашпіля да арыфмометра.
Двойкін
Не такія пераходы рабілі, таварыш. Мы браняносцы рабілі, потым запальнічкі, з запальнічкамі скончылі — штыкі пачалі, штыкоў нарабілі — на трактары перайшлі, ды яшчэ ўсялякую вучобу на вуз намотвалі. I ў нас многія не верылі, але мы гэтае нявер’е ў рабочы клас ліквідавалі. Калі вы наш час вывучалі, у вас невялікая памылачка выйшла. Вы, здаецца, пра мінулы год думаеце?
Фасфарычная жанчына
Я бачу, з вашым рухома-кур’ерскім мозгам уключыцца б проста ў нашы рады і ў нашу работу.
Веласіпедкін
Гэтага мы і баімося, таварыш. Машыну мы пусцім і, вядома, пойдзем, калі ячэйка пашле. Але, будзьце ласкавыя, лепей пакуль што не бярыце нас нікуды. У нас якраз цэх наш на бесперапынку пераходзіць — вельмі важна і цікава ведаць, ці выканаем мы пяцігодку за чатыры гады.
Фасфарычная жанчына
Абяцаю адно. Затрымаемся на станцыі 1934 год для атрымання даведак. Але калі такіх, як вы, многа, дык і даведак не трэба.
Чудакоў
Хадзем, таварышы!
Сцяна канцылярыі. Прабягаюць Чудакоў, Веласіпедкін, Двойкін, Тройкін, Фоскін, на хаду звяраючы планы. Пабеданосікаў дробненька тупае за Чудаковым. Чудакоў адмахваецца.
Пабеданосікаў (узрушана размахвае рукамі)
Падумаеш, нейкі Чудакоў карыстаецца тым, што вынайшаў нейкі апарацічак часу і пазнаёміўся з гэтай бабай, адказ-жанчынай, раней. Я яшчэ не ўпэўнены наогул, што тут не проста бытавое разлажэнне і наогул сувязі фрыдляндскага парадку [117]. Пол і характар! Так! Так! (Да Аптымістэнкі.) Падначалены таварыш Аптымістэнка, вы ж павінны зразумець, што пытанне тычыцца найважнейшай рэчы — аб паездцы маёй, адказнага работніка, на чале цэлай установы ў стогадовую службовую камандзіроўку.
Аптымістэнка
Ды не ўзгоднена ваша падарожжа!
Пабеданосікаў
Гэта як жа не ўзгоднена? Я ўжо з раніцы сабе і ліцеры, і мандаты выпісаў.
Аптымістэнка
Ну, бачыце, а з НКШЗ не ўвязана.
Пабеданосікаў
Пры чым жа тут НКШЗ? Гэта ж галавацяпства! Гэта ж не цягнік. Тут у адну секунду сорак чалавек альбо восем коней [118] імчаць наперад на цэлы год.
Аптымістэнка
Адмовіць! Нежыццёва! Хто жэ ж згодзіцца ездзіць у камандзіроўку, калі яму за сто год сутачныя трэба, а яму секундачныя выпісваць будуць?
117
Сувязі фрыдляндскага парадку.— Намёк на нашумеўшую ў тыя гады кнігу Л. Фрыдлянда «За зачыненымі дзвярыма. Запіскі ўрача-венеролага» (выйшла ў 1927 годзе).
118
Сорак чалавек альбо восем коней...— Такі надпіс на таварных чыгуначных вагонах указваў на ўмяшчальнасць вагона.