6. Alparolote, _______________________________________.
7. Kuironte la vespermanĝon, ___________________________.
8. Kritikinte la mankojn de ĉiuj aliaj, __________________.
9. Tiel fanfaroninte pri siaj kapabloj, __________________.
10. Turnite de la forta vento, _____________________________.
46. Skribu propoziciojn por klare montri la diferencon de signifo inter la du vortoj en ĉiu paro da vortoj:
KUIRISTO—KUIRANTO, ĜENTILECO—ĜENTILEMO, FLAMO—FLAMADO, PLANDO—PLANDUMO, PERSISTEMO—PERSISTADO, FANFARONULO—FANFARONINTO, ROMANO—RAKONTO, RENVERSITE—RENVERSATE, ĈESI—ĈESIGI, DUBEBLA—DUBINDA.
47. La inĝeniero en la «Simpla Konfeso» decidas viziti sian iaman amatinon antaŭ ol findecidi pri la estonteco. Priskribu la renkontiĝon de la geamantoj, kaj kia estis la rezulto de tiu renkontigo — kiel li solvis sian problemon?
48. En la unua alineo de la rakonto, la aŭtoro priskribas sian urbeton. Uzante ne pli ol 65 vortojn, karakterizu vian loĝlokon.
Paŝo naŭa
Vortaro
BALANCI: movi tien kaj reen.
BALANCIERO: radeto en horloĝo, kiu reguligas la moviĝon.
BAROSKOPO: aparato uzata por mezuri gaspremon.
BRAKO: korpoparto de la ŝultro ĝis la mano.
CENTIMETRO (cm): centono de metro.
DETRUI: ruinigi, neniigi.
DIAMETRO: mezuro trans cirklo tra la centro.
DIFEKTI: kaŭzi malbonon al io.
DILETANTO: persono, kiu okupiĝas nur supraĵe pri io.
EKVATORO: imaga linio ĉirkaŭ la tero, meze inter la polusoj.
EKZAMENI: detale esplori.
ELEKTRO: unu formo de fizika energio.
GARANTII: firme promesi ion.
GLACIO: akvo solidigita per malvarmo.
INFLUI: rezultigi agadon de iu aŭ io.
KAZO: difinita aparta okazo.
KILOMETRO (km): milo da metroj.
KONSERVI: zorgi, ke io ne difektiĝu aŭ perdiĝu.
KONSISTI: havi kiel erojn.
KONSTANTA: senŝanĝa, senĉesa.
KONTROLI: detale esplori, oficiale ekzameni.
KRONOMETRO: tre preciza horloĝo.
KUDRI: kunigi per fadeno kaj speciala pinta ilo.
KVALITO: grado de boneco.
KVANTO: nombro da objektoj aŭ personoj.
LAGRO: maŝina peco, kiu portas la akson de rado.
LIKVA: flueca.
LOKOMOTIVO: maŝino por tiri vagonojn sur fervojo.
LUBRIKI: olei maŝinon.
MAGNETO: ferpeco kun altira povo.
MANIPULI: manuzi.
MAŜINO: aparato, kiu produktas, transsendas aŭ utiligas forton.
MATEMATIKO: scienco pri kalkulo.
MEKANISMO: tuto de la pecoj de maŝino.
MEMORI: konservi antaŭe ricevitajn ideojn.
MERITI: esti inda je rekompenco.
MEZURI: taksi kaj difini grandecon.
MILIMETRO (mm): dekono de centimetro.
MINUTO: sesdekono de horo.
MOTORO: maŝino, kiu produktas movon.
NORMALA: ordinara, laŭkutima.
OLEO: grasa fluidaĵo.
PENETRI: eniĝi al io.
PERIMETRO: linio ĉirkaŭ figuro.
PIKI: enigi pinton en ion.
PIVOTO: turnpunkto.
PRUVI: montri, ke io estas vera.
PUNKTO: preciza loko, kie io okazas.
PURA: sendifekta.
RADO: rondaĵo turniĝanta ĉirkaŭ akso.
REGULA: ripetiĝanta post fiksita periodo.
RELATIVA: pli-malplia.
REVIZII: ekzameni kaj kontroli.
RIPARI: rebonigi.
RISORTO: elasta metala fadeno.
SEKUNDO: sesdekono de minuto.
SIGNALO: komunika signo.
SOLIDA: firma, konfidinda.
SPIRALO: rondiranta linio, kiu malproksimiĝas de sia centro.
ŜIRMI: protekti ion por eviti difekton.
ŜMIRI: froti per grasaĵo.
ŜTALO: tre malmola metalo.
VALORI: havi meriton, altan prezon.
VARMA: sento produktata de brulo aŭ fajro.
VITRINO: elmontra vitrujo.
Legaĵo:
Horloĝo — malgranda miraklo
La poŝ- aŭ brakhorloĝo konsistas proksimume el 100 diversaj partoj. Tiuj ĉi konsistaĵoj funkciigas unu la alian per matematika precizeco. La malgranda balanciero, kiu reguligas la funkciadon de la horloĝo, kiu dum tagoj kaj noktoj, jarojn post jaroj senĉese persisteme moviĝas, plenumas tiamaniere la mirindan funkcion, kiu ne povas esti efektivigata de iu alia maŝino aŭ mekanismo.
Mi volas tion al vi pruvi per sekvantaj klarigoj.
La diametro de unu normala poŝhorloĝa balanciero mezuras 14-18 mm. Vi bone scias, ke ĝi turniĝas, pli precize dirite balanciĝas tien kaj reen. Imagu nun, ke la balanciero — anstataŭ tien kaj reen balanciĝi — ruliĝas nur unudirekten. En tiu ĉi kazo iu imagita punkto sur la perimetro de la balanciero, dum unu turniĝo je 360 angulaj gradoj, efektivigas 56,5 mm longan vojon. Sed la balanciero ne turniĝas je 360 gradoj, sed proksimume je 540 gradoj, tial unu turniĝo poste mezuras tien 84,75 mm kaj reen la samon. Dum unu sekundo la balanciero turniĝas ĉiam kvinfoje — do la punkto sur ĝia perimetro efektivigas vojon longan 423,75 mm, dum unu minuto 2 542 cm (aŭ 25,4 m), dum unu horo ĝi faras 1 525 m (proksimume 1 kaj duonon da km) kaj dum unu tago 36 km (precize 36, 612 km).
Horloĝo kutime funkcias sen riparo 3 jarojn; dum tiu tempo la supozita punkto sur la perimetro de la balanciero efektivigas 39 420 km longan vojon, kio egalas preskaŭ al la longeco de la ekvatoro. La balanciero turniĝas sur du pivotoj, kies diametro mezuras nur 0,12 mm.
Lokomotivo, kiu funkcias po 10 horoj tage per rapideco de po 45 km hore, devus funkcii 89 tagojn por efektivigi la saman vojon, kiun la balanciero plenumas dum 3 jaroj. La lokomotivo devus funkcii 8 900 tagojn, t.e. dum 24 jaroj ĉiutage 10 horojn, ĝis ĝia akso faros la saman nombron de turniĝoj, kiun efektivigas la malgranda pivoto de balanciero dum 3 jaroj.
Mi estas tute certa, ke multaj el vi tute ne zorgas pri sia horloĝo kaj mi scias, ke vi neprave estas malkontentaj, se ĝi post 1-2 jara bona funkciado subite ne montras precizan tempon aŭ iom difektiĝas.
Se vi respektas la laboregon kaj malgrandecon de via horloĝo kaj se vi postulas de ĝi precizecon, vi devas ĝin ĝustatempe transdoni al horloĝista specialisto, kiu sanigos ĝin. La horloĝo estas via amiko, kiu al vi senĉese servas, tial ĝi meritas ankaŭ viaflanke dankoplenan zorgadon kaj delikatan manipuladon.
La balanciero havas spiral-risorton, kiu konsistas el tre sentema hardika ŝtalo. Ĉiu nespecialista aŭ fuŝa tuŝeto difektas ĝin. La valoro de spiral-risorto estas kelkoblo de la valoro de sampeza oro; tamen, ĉiu fuŝulo kaj diletanto tre ŝatas piki en ĝin per kudrilo aŭ tranĉileto, se la horloĝo subite ĉesas funkcii.
La plej granda malamiko de horloĝo estas la polvo. Ĝi enpenetras ĉien kaj ankaŭ en bone fermitan horloĝon. Ju pli malgranda estas la horloĝeto, des malpli da polvo sufiĉas por kaŭzi ĝian malfunkciadon kaj difektiĝon. Ankaŭ la oleado estas tre grava afero. Mi avertas vin, ne lubriku mem vian horloĝon per iu ajn maŝin-oleo. La ŝtonlagroj estas profundaĵetformaj kaj ili prizorgas la radpivotojn per oleo. Tiu devas esti flumoleca kaj likviĝema, por ke ĝi ne gluu. La eta kvanto kaj la necesa maldenseco de oleo estas kaŭzoj, ke ĝi iom post iom sekiĝas. Tial la internacia horloĝista organizo donas nur duonjaran garantion por brakhorloĝoj.
Se vi transdonas vian horloĝon al horloĝisto-fakulo por riparo, ne pensu, ke li ĝin nur simple purigos. Solida specialisto tre zorge ekzamenas, kiu ero el 100 partoj de via horloĝo estas difektita. Li certe devos iun ripari aŭ anstataŭigi. La lubrikado de horloĝo estas vere malgranda scienco. Antaŭ ĉiu lubrikado devas esti forigita la malnova ŝmiraĵo, aliokaze ĝi senvalorigas la novan oleon. Por lubrikado estas uzataj tri diversspecaj oleoj.
Ne postulu de via horloĝeto neeblaĵon — ekzemple, ke ĝi daŭre je sekundo precize montru la tempon laŭ radiosignaloj. La kronometro de observejo, laŭ kiu la tempo per radiosignalo estas elsendata, valoras centmilfoje pli multe ol via horloĝo. La observeja kronometro estas fermita en speciala vitra ujo, en kiu oni per baroskopo kontrolas konstantan aerpremon. Ĝi estas lokita en speciala ejo kun konstanta varmogrado, kie la ebleco de skuoj estas plej malgranda. La neprecizan funkciadon de via poŝ- aŭ brakhorloĝo kaŭzas la senĉesa moviĝo de via korpo. brako, aŭ ŝanĝiĝo de varmo kaj diversaj aliaj influoj.