Каб размаўляць з ім, патрэбны быў, бадай што, перакладчык, так нялёгка было разабраць яго бурчанне.
Дужа скоўвала няёмкасць, а тут яшчэ ўсё адно як нейкая трывога павісла ў паветры.
Луі паглядзеў у бок Жарысавага дома, але нічога не ўбачыў.
— Яна там, Жулі?
— Там… Вы пойдзеце да яе?
Ён пакруціў галавою, усё роўна як мядзведзь.
— Чаму?
— Раве цяпер, відаць, — сказаў ён з агідаю чалавека, які цярпець не можа слёз.
Туман гусцеў і гусцеў. Дэлькур не мог ужо больш выносіць гэтага маўчання і тупання на адным месцы.
— Можа, хадзем вып'ем?..
Нейкі рабочы, які стаяў непадалёк, папярэдзіў:
— Шынок толькі што зачынілі.
Тады капітан «Сэн-Мішэля» прапанаваў:
— Давайце прапусцім па адной у кубрыку — калі хочаце…
Яны сядзелі ўчатырох: Мэгрэ, Дэлькур, Вялікі Луі і капітан судна Ланэк. Кубрык быў невялікі. Маленькая печачка ажно палала, і ўсё вакол запацела. Святло падвеснай газнічкі здавалася чырвоным.
Сцены былі з пакрытых лакам сасновых дошак. Дубовы стол сцёрты і парэзаны нажом, месца жывога на ім не было. На стале — брудныя талеркі, залапаныя шклянкі з тоўстага шкла, паўбутэлькі чырвонага віна.
Ложкі капітана і Луі, яго памочніка, былі незасланыя. На іх валяліся боты і брудная адзежа. Пахла смалою, спіртам, кухняй і спальняй, але ўсё гэта перабівалі карабельныя пахі, якія цяжка назваць нейкім пэўным словам.
У асветленым пакоі людзі ўжо не здаваліся такімі загадкавымі. У Ланэка былі цёмныя вусы, жывыя, разумныя вочы. Ён ужо дастаў з шафы бутэльку і апалоскваў цяпер шклянкі, выліваючы ваду на падлогу.
— Здаецца, вы былі тут у ноч на шаснаццатае верасня? — спытаўся Мэгрэ.
Вялікі Луі сядзеў, ссутуліўшыся і паклаўшы рукі на стол. Наліваючы ў шклянкі, Ланэк адказаў:
— Але, былі.
— Вы рэдка начуеце ў порце? З-за прыліву тут вачэй нельга спускаць са швартовых…
— Бывае такое, — адказаў Ланэк і вокам не маргнуўшы.
— Гэта дае магчымасць выйграць некалькі гадзін, — уступіў у гамонку Дэлькур, які, здаецца, узяў на сябе ролю лагодна настроенага пасрэдніка.
— Капітан Жарыс не падымаўся ў тую ноч да вас на борт?
— Калі шлюзаваліся… А больш не.
— І вы і не бачылі і не чулі нічога дзіўнага?
— Ваша здароўе!.. Не… нічога.
— Вы, Луі, ужо спалі?..
— Здаецца, спаў…
— Што вы сказалі?
— Я сказаў, што, здаецца, спаў… І ўжо даўно.
— Вы не заходзілі да сястры?
— Можа, і заходзіў… Ненадоўга.
— А хіба Жарыс не забараніў вам прыходзіць у яго дом?
— Пустое!
— Што вы хочаце гэтым сказаць?
— Нічога… Пустая балбатня — і ўсё… Я вам яшчэ патрэбен?
Ніякіх фактаў супраць яго не было.
— Сёння — не.
Луі сказаў нешта па-брэтонску гаспадару, узняўся, дапіў налітае і дакрануўся рукою да брыля фуражкі.
— Што ён вам сказаў? — спытаўся камісар.
— Што я не маю ў ім патрэбы, каб схадзіць у Кан і назад. Я забяру яго па дарозе назад, разгрузіўшыся.
— Куды ён пайшоў?
— Гэтага ён не сказаў.
Дэлькур падышоў да люка, высунуў галаву і прыслухаўся.
— Ён на борце драгі, — сказаў начальнік порта.
— На борце чаго?
— Вы бачылі дзве драгі, у канале? Яны стаяць на прыколе. Там можна заначаваць. Маракі ахвотней спыняюцца нанач на судне, чым у гатэлі.
— Яшчэ шкляначку? — прапанаваў Ланэк.
Прыплюшчыўшы вочы, Мэгрэ агледзеўся па баках і ўладкаваўся ямчэй на крэсле.
— У які порт зайшлі вы адразу пасля шаснаццатага верасня, як выйшлі з Вістрэама?
— У Саўтхэмптан… Мне трэба было выгрузіць там будаўнічы камень…
— А потым?
— У Булонь.
— А ў Нарвегію вы не заходзілі пасля гэтага?
— Я быў там толькі адзін раз, шэсць гадоў таму…
— Вы добра ведалі Жарыса?..
— Мы тут, вы разумееце, усе няблага знаёмыя… Ад Ля Рашэлі да Ратэрдама… Ваша здароўе! Джын я прывёз якраз адтуль, з Галандыі. Вы цыгары паліце?
Ён дастаў з шуфляды скрыначку з цыгарамі.
— Яны каштуюць там дзесяць цэнтаў… цэлы франк штука!..
Цыгары былі тоўстыя, з залатымі абадкамі.
— Дзіўна! — уздыхнуў Мэгрэ. — Мне сказалі, што Жарыс падымаўся да вас на борт ужо ў порце, разам з нейкім чалавекам…
Ланэк засяроджана абрэзаў кончык цыгары. Калі ён падняў галаву, твар у яго быў такі ж спакойны, як і да камісаравай заўвагі.
— Мне не было б сэнсу ўтойваць гэта…
Пачуўся шум — наверсе нехта скочыў на палубу. Над лесвіцай паказалася галава.
— Параход з Гаўра!
Дэлькур ускочыў і ўжо на хаду кінуў камісару: