Ухватаў. Такі ўчастак работы я магу праваліць.
Рая. Канечне.
Ухватаў. «Не дапусцім, кажуць, не багі гаршкі лепяць!.. Падбярэш надзейныя кадры…»
Рая. Канечне, гаршкі лепяць не багі. А кадры… Якія кадры? Дзе яны?
Ухватаў. Я і кажу: баюся я. Дапушчу нейкую памылку, і мяне… туды…
Рая. Ну, канечне…
Ухватаў. Тады ўстае гэты… Так глянуў на мяне, што я… і кажа: «Яму, панімаеш, аказваюць давер'е, а ён упіраецца, як ішак, панімаеш. Авансам амністыю просіш? Да?»
Рая. Згаджайся, Федзя, пакуль не позна.
Ухватаў. Я і згадзіўся. Тым больш — часова выконваючым абавязкі.
Рая. Гэта ўжо горш. (Цмокае.) Часовая ўлада — горш.
Ухватаў. Во як мяне трасанула і падкінула!
Рая. Уй, падкідыш ты мой няшчасны, бедны!
Ухватаў. Цяпер мне толькі правільную лінію нашчупаць. (Устае, ходзіць па пакоі.) Правільны арыенцір знайсці… Я — хто? Старшыня вы-ка-наў-чага камітэта. Вы-ка-наў-чага! Во дзе мой корань. Выканаўчы!..
Рая (апусцілася ў знямозе на крэсла). Прынясі мне кісялю.
Ухватаў. Слухаю. (Прыносіць з кухні кубак кісялю.) Якія яшчэ будуць дырэктывы?
Рая (выпівае кісель). Выліжы астаткі, Ухватаў!
Ухватаў. Я, можа, памыю?
Рая. Выліжы і пастаў кубак уверх дном. I табурэт таксама!..
Ухватаў перавярнуў кубак і ставіць табурэт дагары нагамі.
Ухватаў. Яшчэ што?
Рая. А чаму ты зрабіў усё гэта? I не спытаў. Чаму? Ты б хоць падумаў.
Ухватаў. І не падумаю думаць. Калі трэба, скажуць. Я ўсё перавярну дагары нагамі, я ўсё перавярну!.. Нават цябе.
Рая. Ты што? Ашалеў? Вар'ят! Упаду! (Вызваляецца.)
Ухватаў. Табе можна, а мне падаць нельга. Страшна.
Хведар Паўлавіч заўважае на стуле шарф Наталлі Мікалаеўны. Лаказвае пальцам і не можа прамовіць слова.
Гэта яе?
Рая. Наталлі Мікалаеўны… Я занясу зараз…
Ухватаў. I скажы, што мы з ёй і не былі знаёмыя.
Рая. Не магу я так, Федзя.
Ухватаў. Не зможаш — навучым, не схочаш — прымусім.
Рая (беражна згортвае шарф і накіроўваецца да дзвярэй). Федзя, ты становішся…
У калідоры ляпнулі нечыя дзверы, і па прыступках нехта затупаў.
Ухватаў. Стой! Пачакай, а то яшчэ сволач якая заўважыць і возьме на заметачку твае сувязі з гэтай… (Прачыняе дзверы і праз шчыліну выглядвае ў калідор.)
Рая. Федзя! Не трэба так.
Ухватаў. Іменна так трэба. Толькі так. Цяпер ідзі. Аддай і зараз жа дамоў. (Выпускае жонку ў калідор, а сам сцеражэ.) Рая! Не разглагольствуй! Чуеш ты? Ідзі дамоў!
Рая вяртаецца.
Рая. Мне сорамна. Мне вельмі сорамна.
Ухватаў. Прывыкай.
Рая. Я так спачуваю Наталлі Мікалаеўне…
Ухватаў. Не спачувай, калі не хочаш, каб табе спачувалі. (Злосна зыркнуў на жонку.)
Ухватаў перасоўвае цяжкую шафу, каб закрыць дзверы суседкі. Мог падарвацца. I што прыдало яму столькі сілы?
Ухватаў. I не смей раскупорыць!
Рая. Ты закрыў ход да чэсных людзей.
Ухватаў. Язык, язык прыкусі.
Рая. Ой, не справішся ты з людзьмі…
Ухватаў. Спраўлюся. Вот падбяру кадры.
Рая. Дзе тыя кадры? Адкуль ты іх возьмеш? Дзе знойдзеш?
Ухватаў. Кадры? Яны мяне знойдуць. Кадры самі прыйдуць, а я іх толькі выбіраць буду.
Стук у дзверы.
Рая. Заходзьце, калі ласка!
Уваходзіць Кудасаў.
Кудасаў. Добрай раніцы, Хведар Паўлавіч! Добрай раніцы, Раіса Якаўлеўна!
Ухватаў. Вось ён — першы кадр. Добрай раніцы.
Кудасаў (панюхаў, панюхаў і вынюхаў: радасна). А ў вас журавінавы кісель! Верна! Прыпраўлены чабарком.
Рая (здзіўлена). Верна… Але адкуль вы ведаеце?
Кудасаў. Мяне прырода надзяліла такім носам, што… за вярсту чую. Ну, Хведар Паўлавіч, віншую вас! I вас, Раіса Якаўлеўна, таксама віншую! Шчыра, шчыра, шчыра віншую вас! I рад! Рад!
Ухватаў. Ты глядзі! Пранюхаў ужо!
Кудасаў (хваліцца). Хведар Паўлавіч! Усе, нават самыя сакрэтныя, навіны ў горадзе мне першаму становяцца вядомымі. Напрыклад, прапаў Бурлакоў, а я ўжо праз гадзіну ведаў.