Выбрать главу

— Можа, стрэліць у паветра і яны сыдуць? — з асцярогай у голасе сказаў адзін з вазніц.

— На, стрэльні, паглядзім, што ад цябе застанецца, — здзекліва прапанаваў Ціхан, здымаючы з пляча стрэльбу.

— Не, лепш я паеду на печы з бабай паляжу, — усміхнуўся вазніца.

Рабочыя ж, з асцярогай пазіраючы ў бок зуброў, распачалі працу.

Зубры ніколькі гэтым не трывожыліся, стаялі і здалёк глядзелі, як секліся дрэвы. Толькі паварочвалі галовы, калі чарговае дрэва з трэскам і грукатам падала на зямлю. Браты нацягалі ім асінавых галінак і верхавін. Зубры з задавальненнем елі нарыхтаваны корм, толькі часам патрэсвалі галовамі, адмахваючыся ад назойлівых камароў і гізоў.

Калі ноччу ўсе леглі спаць, стражнікі неслі варту. Статак зуброў таксама размясціўся на начлег каля кучы нарыхтаванага галля. За ноч зубры аб’елі лісце і зніклі ў лесе таксама нечакана, як і з’явіліся.

Увечары каля кастра Ціхан і Рыгор разгаварыліся з адмыслоўцамі з Пецярбурга. Ціхан высветліў колькі вёрст ужо зроблена. Усё дбайна запісаў. Старшы адмысловец збіраўся раніцай ехаць з дакладам да обер-фарстмайстра. Браты таксама вырашылі з’ездзіць у цэнтральную сядзібу.

Разам пад’ехалі да хаты галоўнага распарадчыка пушчы. Обер-фарст­майстар запрасіў іх у свой працоўны кабінет. Першым дакладваў аб праведзенай працы галоўны адмысловец з Пецярбурга. Распавёў пры гэтым аб нечаканай перашкодзе — з’яўленні статка зуброў. Не забыўся падзякаваць Ціхану і Рыгору за дапамогу. У канцы ён сказаў, што адстаюць ад графіка.

Галоўны распарадчык спытаў:

— Што трэба зрабіць, каб паскорыць працу?

— Неабходна дадаткова наняць людзей, — рашуча сказаў адмысловец.

— А дзе іх узяць? — цяжка ўздыхнуў Фёдар Канстанцінавіч.

Пасля гутаркі з галоўным адмыслоўцам ён звярнуўся да братоў:

— А ў вас да мяне якія пытанні?

Ціхан падаў складзены ліст паперы.

— Няхай лесапрамысловец Сімунд частку сваіх людзей паставіць на высечку прасек. А то ён спілоўвае дрэвы побач з прасекамі. Акрамя таго, ён забірае толькі дзелавую драўніну, а танкамер і верхавіны пакідае. Можна запрасіць прыгонных. Няхай гэты танкамер бясплатна забіраюць сабе і свайму памешчыку на дровы. За гэта адпрацуюць некалькі дзён. Менш будзе крадзяжу. Які сэнс красці і рызыкаваць, калі можна проста так прыехаць і нагрузіць гатовых дроў.

З прапановамі Ціхана было цяжка не пагадзіцца. Зрабіўшы невялікую паўзу для абдумвання, Фёдар Канстанцінавіч устрывожана заявіў:

— Так-так, ты маеш рацыю. Трэба прымаць меры. Гэты Сімунд можа стварыць нам праблему. Дзякую за пільнасць, вельмі табе ўдзячны. Я асабіста з ім перамоўлюся. Лічу, такое з яго боку больш не паўторыцца. Яшчэ раз дзякую за службу, — і працягнуў Ціхану руку для поціску.

Ціхан выйшаў з хаты обер-фарстмайстра з усмешкай на твары.

— Хадзем, Рыгор, абедаць, заадно і агледзіш маё новае жыллё.

Пасля сыходу Ціхана обер-фарстмайстар панёсся на брычцы да пільні лесапрамыслоўца Сімунда. Заспеў яго на падворку ля здвоеных адмысловых фурманак, нагружаных доўгімі стваламі карабельных хвой. Побач з ім знаходзіліся пакупнікі — немцы.

Галоўны распарадчык прывітаўся і сказаў:

— Спадар Сімунд, вы мне патрэбныя для гутаркі.

Той, нешта сказаў купцам па-нямецку, яны заківалі галовамі.

— Прашу вас у кантору, у мяне таксама да вас ёсць пытанні, сказаў замежны лесапрамысловец.

— Не! Гутарка будзе доўгай. Мы павінны яе весці толькі там, дзе нас не змогуць пачуць. Лепш дома, — адказаў галоўны распарадчык.

— Зразумела! Пачакайце хвіліначку. Я аддам некаторыя распараджэнні. Мы пад’едзем да мяне, заадно разам і перакусім, прапанаваў Сімунд.

Праз некаторы час дзве брычкі падкацілі да ганка сядзібы Сімунда.

Прайшлі ў вялікую сталовую. Апранутая ў прыгожыя ліўрэі прыслуга накрывала стол да абеду. Посуд быў з чыстага срэбра. Бляск і раскоша так і рэзалі вочы обер-фарстмайстра.

Калі стол накрылі, застаўся толькі адзін чалавек з прыслугі.

Галоўны распарадчык кіўнуў у бок ганарлівага служкі.

— Папрасі і яго пакінуць нас.

— Няма такой патрэбы. Пры ім можна вольна гаварыць, ён італьянец і ні чорта не разумее. Толькі тыдзень назад як прыбыў з Італіі.

Распарадчык дастаў складзены ліст паперы і моўчкі паклаў перад Сімундам.

— Што гэта? — спытаў лесапрамысловец.

— У гэтай паперчыне пералічаныя ствалы, якія зрэзалі твае людзі побач з прасекай, — гледзячы проста ў вочы сказаў галоўны распарадчык.

— Падумаеш, зрэзалі пару дрэў збоку, — з’едліва ўсміхнуўся лесапрамысловец.