— Прачытай, колькі там напісана. Вельмі многа, настойваў оберфарстмайстар.
— Хто гэтую паперу склаў? ужо без усмешкі спытаў Сімунд.
— Якая розніца, хто склаў? сказаў, як адрэзаў, галоўны распарадчык.
— У мяне таксама ёсць прэтэнзія да цябе, — нахмурыў бровы лесапрамысловец. — Твой новы старшы стражнік не дазволіў маім людзям вывозіць лес з-за зуброў. Што, іх нельга было прагнаць? Я нясу страты, для мяне кожны дзень дарагі. Неадкладна прыбяры яго з гэтай пасады. Хай не блытаецца ў нас пад нагамі.
— Не, я прыбіраць яго не буду, ён ужо некалькі разоў мяне выручаў, — адказаў Фёдар Канстанцінавіч.
— Падазраю, што гэтая папера — яго рук справа, — яхідна прыжмурыў вочы лесапрамысловец.
— Спадар Сімунд, твае людзі сёння могуць ехаць і забіраць драўніну з прасекі. Зубры сышлі. Я толькі прашу, каб больш яны не кралі драўніну, а забіралі толькі з прасек. Ты разумееш, што мы можам пагарэць абодва? — раззлавана басіў галоўны распарадчык.
— Але ў мяне шмат заказаў на карабельную хвою. Ты ж сам бачыў поруч тартака. Прыехалі немцы з Гамбурга. Гэта ж грошы, вялікія грошы! І калі мае людзі спілуюць пару прыгожых хвой побач з прасекай, няўжо нешта здарыцца? Я табе добра плачу, больш, чым плаціць табе твой любімы цар. І будзь добры, дапамагай мне, — адкінуўся на спінку мяккага крэсла лесапрамысловец.
Ад гэтых слоў у галоўнага распарадчыка знік апетыт. Ён адклаў двузубы відэлец.
Сімунд, не звяртаючы ўвагі, нахіліўся і з задавальненнем аплятаў сакавітае мяса, запіваючы чырвоным італьянскім віном, быццам нічога не здарылася.
Обер-фарстмайстар з жахам зразумеў, у якім становішчы апынуўся. З аднаго боку гонар, кар’ера, узнагароды, поспех, аб якім ён толькі што, да прыходу сюды, марыў, з іншага — ганебнае выгнанне са службы. Нават з такой пасады, якую ён дагэтуль займаў. Са здранцвення яго вывелі словы Сімунда.
— Можа, твайму новаму старшаму стражніку грошай даць? —ускінуў галаву Сімунд.
— Ён іх не возьме, — скрывіўся галоўны распарадчык.
— А калі многа даць? — працягваў настойваць Сімунд.
— Ён і многа не возьме, — махнуў рукою галоўны распарадчык. — Нават не думай і не спрабуй прапаноўваць, гэтым толькі пагоршым наша становішча. Няўжо ты не разумееш, што слых аб тваім крадзяжы можа дайсці да Пецярбурга? І тады я з ганьбай вылечу, а ты пазбавішся канцэсіі, — пагрозліва нахіліўся над сталом обер-фарстмайстар.
— Галубчык, не я краду, а мы крадзём разам! — яхідна ўсміхаючыся, заўважыў Сімунд. З-пад ягоных бялявых броваў насцярожана зыркалі шэрыя вочы.
Ад гэтых слоў у обер-фарстмайстра на лбе выступіў халодны пот, дыханне зрабілася сіпатым.
— Я спраўна плачу падатак у вашу казну, — працягваў Сімунд. — У мяне кантракты і тэрміны, а твае людзі — гэта твой галаўны боль. Калі жадаеш атрымліваць грошы, дзейнічай. Заткні раты ўсім, нават сваім адмыслоўцам з Пецярбурга. Мяне не цікавіць, як ты гэта зробіш. Ха-ха, пазбавяць канцэсіі, напалохаў мяне. Пазбавяць, ну і што? Я і так збіраюся з’ехаць. Гэта майму бацьку падабалася тут сядзець у глухмені і захапляцца цнатлівай прыродай. Я не збіраюся тут карміць камароў да смерці як бацька.
Пабарвавеўшы ад злосці, обер-фарстмайстар адкінуў сурвэтку і ўскочыў на ногі:
— А ў Сібір! На катаргу! Не жадаеце, спадар Сімунд? — нечакана загарлапаніў ён на ўсю хату так, што ў служкі ад спалоху з рук выпаў паднос і загрымеў на мазаічнай падлозе.
Адкінуўшы нагой крэсла, галоўны распарадчык хутка накіраваўся да дзвярэй. Не чакаючы, калі яму расчыняць іх, ён шыбануў плячом. Тыя з грукатам адчынілася, дзвярная клямка, гучна бомкаючы, паляцела на падлогу.
— У Сібір! На катаргу! Згнаю! — неслася ў вестыбюлі.
— Мядзведзь! — услед гукнуў Сімунд, пераходзячы на італьянскую мову. — Дурны рускі мядзведзь!
Хуткім крокам обер-фарстмайстар перасёк двор і ўскочыў у брычку.
— Дадому, хутка!
Дрымотны кучар хацеў жарнуць каня, але не разлічыў, і пуга заматалася за аглоблю. Бачачы, што обер-фарстмайстар моцна ўзлаваны, кулём саскочыў з козлаў, разматаў пугу, і брычка панеслася.
У двары Ціхан выпраўляў Рыгора. Вуліцай, міма іх, ляцела брычка. Конь нёсся наўскач; у брычцы з перакошаным ад злосці тварам сядзеў галоўны распарадчык пушчы.
— Нешта здарылася? — здзіўлена спытаў Ціхана Рыгор.
— Палаяўся, мусіць, з Сімундам, або не падзялілі грошы. Не звяртай увагі, едзь дадому, — устрывожана адказаў Ціхан.
Пад’ехаўшы да дома, галоўны распарадчык узляцеў на ганак. Адкрыў дзверы і спаткаў жонку.
Тая пачала, як заўсёды, незадаволена бурчэць:
— Ты дзе ездзіш? Колькі можна чакаць? Абед ужо астыў, будзеш есці халодны.