Выбрать главу

Ніл Гілевіч

ПАЛАНЭЗ АГІНСКАГА

Лірыка. Паэмы.

1996 – 2002

Падрыхтаванае на падставе: Ніл Гілевіч, Паланэз Агінскага: Лірыка. Паэмы. 1996 – 2002 — Маладэчна 2002. — 141 с., Бібліятэчка часопіса «КУФЭРАК Віленшчыны» № 6

Рэдактар: Міхась Казлоўскі

© OCR: Камунікат.org, 2010

© Інтэрнэт-версія: Камунікат.org, 2010

I СПЫТАЕ СУД ВЫСОКІ

Вершы

* * *

Тады, як зямная канчалася цвердзь I сцежка зрывалася ў прорву, у багну – Я нечага іншага, большага прагнуў, Сляпак, я не думаў пра гібель і смерць.
А гібель зусім недалёка была. Як здань-невідзімка хадзіла па следу. Куды ні падамся, прыйду ці прыеду – Глядзела-сачыла за мной з-за вугла.
Я ж быў неабачны - не знаў засцярог, Даверлівы быў я - не помніў пра злыдняў, I мог бы зрабіцца ахвярай бяскрыўднай... Ды быў нада мною, напэўнае, Бог.
Таму і дагэтуль на цвердзі стаю. I рад, калі скажа мне поціск далоні: «Трымайся, таварыш! На родным загоне Яшчэ ты не скончыў работу сваю!..»
1996, чэрвень

* * *

Родная мова! Ты воч не расі! Лёс твой - свабода. Іменна та незалежнасць дасі Духу народа. Ты - чыя веліч, і моц, і краса Толькі ўзыходзяць. Ты - чыя слава наперадзе ўся, У тысячагоддзях.
1997, травень

Я ВАС ЛЮБІЛА

Памяці Ліпы

У дамавіне, ўсланай палатном, Акаймаванай крэпам і мярэжкай, Яна заснула непрабудным сном З ледзь-ледзь прькметнай на губах усмешкай.
Яе надзіва маладжавы твар, Без следу мук і без маршчынак жорсткіх, Не страціўшы зямнога хараства, Прыдбаў якойсьці іншай прыгажосці.
Высокае адкрытае чало Красою вечнасці ўжо аддавала. I нешта царственнае ў ёй было, I штось ад Маці Боскай праступала.
Яе спакойны, чысты, як абраз, Застыглы воблік, перад свечкай з цэрквы, Як быццам гаварыў да ўсіх да нас; «Не плачце!.. Гэта лепш, чым боль нясцерпны.
Вы знаеце, як я хацела жыць, Каб радавацца вам - я вас любіла. I каб у Бога літасць заслужыць – Усё, што ўмела, для дабра рабіла.
Я дажывала дні свае з мальбой, Каб лёс да вас быў болей літасцівы. I не бяда, калі душы маёй Аднойчы вы не клікнеце ў гасціны.
Я не пакрыўджуся... Далёка, там, Дзе ўсё пад знакам вечнага прычасця, Я буду думаць, што напэўна ж вам Бог большай мераю адмераў шчасця».
1997, травень

УМЯШАННЕ Ў ЧУЖУЮ РАЗМОВУ

Ну так, на Парнасе не дзіўнае штось – I графаманы, і фальсіфікатары. I блазны з пароды юродзівых ёсць. I нават, шануючы вас, правакатары.
Усякіх хапае. Ды што - графаман Ці блазен? Пашліце іх к чортавай матары – I будуць грымець вам на ўсю глухамань Бясспрэчныя таленты і... правакатары.
Па чым іх адрозніць - ці гэны, ці не? Па рэху, што коціцца ўдаль з перакатамі. Так ёсць і так будзе, дзе вечна ў цане Даносчыкі, сышчыкі і правакатары.
1997, жнівень

О, ЯК ЯНЫ НАТХНЯЛІ...

О, як яны натхнялі, Папоўзаўшы па вершах, Паэтаў беларускіх На вылет у прастор: З акна або з балкона Аношняга паверха – На тратуар каменны Ці на каменнн двор!..
1997, жнівень

Я ГЛЯДЗЕЎ...

Я глядзеў на краскі ў лузе майскім: Як зырчаць яны ў густой траве! I ў той вязі, што спляталі краскі, Прачытаў я: Беларусь жыве! I гукнуў ад радасці: браты! Вось ён - сімвал нашай праваты! I калі хто духам паў у скрусе – Учытайся ў красак вязь на лузе!
Я глядзеу на белае каменне, Што з раллі тырчала па зіме. I з тых белых знакаў на імгненне Словы ўзніклі: Беларусь жыве! I гукнуў я з радасці: браты! Вось ёк - сімвал нашай праваты! I калі каго ўзяло сумненне – Глянь пільней на белае каменне!