Заўважыў: ацанілі мой нязвыклы
Прэтэнцыёзны хваласнеў тавару.
«Ты бач яго! Як складна прымаўляе!
I ведае, чым падкупіць жанчын...»
Нагхнёны, пэўна, я і сапраўды
Зрабіў бы лодачкам сваім рэкламу,
Каб быў і змест у ёй, і склад, і лад.
Але патрэба ў тым адпала раптам.
Перада мной спынілася дзяўчына,
Мая равесніца, а можа, нават
I маладзейшая крыху, - дзяўчына
Такой чароўнай, дзіўнай прыгажосці,
Што я на момант там аслупянеў.
«Прьшцэса! Тая, што ў кіно замежным
Нядаўна бачыў. Чыстая прынцэса!..»
З адкрытым, па-дзіцячы мілым тварам,
З блакітна-васільковымі вачыма,
З прыпухлымі пунцовымі губамі,
З даўгой і тоўстай ільняной касой,
У белай кофтачцы з бурштыннай брошкай,
У цёмна-шэрай клёшавай спадпічцы,
Як заварожаная, нейкі міг
Яна на лодачкі мае глядзела,
Затым, назад галоўку павярнуўшы,
Гукнула: - Мама! Мама, йдзі сюды!..
На кліч «прынцэсы» падышла жанчына –
Мажная целам, у квяцістым плацці,
Са скураною сумкай у руках. –
Глянь, мама, лодачкі, якраз такія,
Як я хачу, - і колер, і фасон... –
Сказала, гледзячы жанчыне ў твар,
Чароўнае, нябеснае стварэнне.
А я... а я з яе не зводзіў воч,
Забыўшыся, чаго я тут і хто я,
I адчуваў, як чырванею ўвесь,
Як залівае твар гарачай хваляй.
- Ну пакажы, - спакойна, не адразу,
Нейк па-начальніцку сказала маці.
I я падаў ёй лодачкі - абедзве.
Адну, з вялікім нецярпеннем, тут жа
Дачка схапіла - разглядае, ставіць
На даланю, і пальчыкамі гладзіць,
I зіркае на маці раз за разам
Такім шчаслівым позіркам, што я
Адчуў у сэрцы дзіўнае жаданне,
Каб іменна яна, яна, яна
Купіла лодачкі мае! I нават
Імгненна вырашыў: дзеля яе –
Цану спушчу, не буду таргавацца...
- Падыдуць, бачу зразу, што падыдуць, -
Пераканаўча, горача, напорна
Яна гаворыць імпазантнай маці,
Каб тая не ўсумнілася, крый бог!..
- Ды пачакай ты! Мы яшчэ не знаем,
За колькі хоча ён прадаць іх, можа,
У нас і грошай гэтакіх няма...
Я не адразу зразумеў, што просяць,
Каб я назваў цану, - мая ўся ўвага,
I думкі ўсе, і чуйнасць, і свядомасць
Былі забраны казачнай «прынцэсай»:
Як сам не свой я чуўся перад ёй.
- Дык колькі ж, хлопец, хочаш ты за іх? –
Перапытала голасна жанчына.
I я - куды дзяваўся мой імпэт –
Адкашляўся і, каўтануўшы сліну:
Чатырыста, - ледзь выдавіў з сябе.
Што-што? Напэўна, ты жартуеш, хлопец!
Зрэагавала насмехам жанчына. -
Табе ніхто за іх не дасць і трыста.
Але пра гэта рана гаварыць,
Спярша прымерыць трэба, ці надыдуць.
Хадзем на ўзбочча, дзе няма народу, -
I, згоды не чакаючы маёй,
Пайшла паперадзе, за ёй - «прынцэса»,
А за «прынцэсай» - я, усхваляваны,
Разгублены - да роспачы амаль.
«Дык як жа гэта? Не дадуць і трыста?
Мне ж прапаноўвалі... Але такой бяды! -
I тут жа ўслед пераляцела думка
На іншае: «Каб толькі падышлі!
Каб толькі ёй у самы раз былі!..»
Ей, што ішла перада мной спаважна,
У белай кофтачцы, у клёш-спадніцы,
Такая зграбненькая ўся ў пастаці,
Такая тоненькая ў паясніцы,
З такой прыгожай русаю галоўкай
На роўнай тонкай шыйцы пад касой!..
«Адкуль яна? Хутчэй за ўсё, мінчанка.
І не з галетных. Не з такіх, як я.
Цікава, як яе завуць? Напэўна,
Не па-вясковаму, не Верка, Волька,
А нейк, а нейк... Каб толькі падышлі!
Каб толькі ёй у самы раз былі!..»
- Вось тут і будзем прымяраць, - сказала,
Спыніўшыся на гладка ўбітай сцежцы,
Жанчына. - Дай-ка ж, хлопец, іх сюды!
I я падаў іх - лодачкі з-за мора,
З люстрана чорнай натуральнай скуры,
Без засцежак, без банцікаў, без сгрочак,
З абцасікамі, выгнутымі пекна,
З падэшаўкамі, слізкімі, як шкло...
- Скідай сандалікі, дачка, і мерай!
Я падтрымаю пад руку цябе...
Амаль не дыхаючы, я сачыў,
Як узбувае лодачкі «прынцэса» -
Без прыкладання сілы, асцярожна
Уздзела правую спярша і цупка
Ступіла ножкай на зямлю - і вось –
Ушчэнт шчаслівая глядзіць на маці.
Ну што? Нідзе не цісне? - Як уліта!
Бяры другую... Левая таксама
Без намагання ўздзелася. «Прынцэса»
Ізноў шчасліва глянула на маці
I паўтарыла ўзнёсла: - Як уліта!
- Прайдзіся трохі!
I яна зрабіла
Тры крокі ўперад і назад... I тут...
I тут, адно цяпер заўважыў я,
Адно цяпер, калі яна прайшлася, -
Якія стройныя ў дзяўчыны ногі!
I не таму, што ў лодачках былі,
А ўвогуле... Ад Бога... Ад прыроды...
Якой прыгожай, дасканалай формы!
У светла-бронзавым загары летнім,
Чысцюткія, без драпінак, яны
Не проста так убачыліся мне,
А ўсхвалявалі нейкай таямніцай,
Што для мяне дасюль не існавала.