1997-1998
ПАЛАНЭЗ АГІНСКАГА
Драматычная паэма
І.
Ад самай раніцы, хоць будні дзень,
Ля сельсавета, на падворку цесным,
Нібы на кірмашы, - вірня людзей,
Крык-гам, і музыка, і плач, і песні.
Чаму і плач? Радзіма «споўніць доўг»
Сваіх сыноў мабілізуе ў войска.
Усіх мужчын, да сарака гадоў,
На страшную вайну праводзіць вёска.
Учора на дасвецці Гітлер-гад
Пераступіў граніцу вераломна
I сілу-сілішчу сваіх армад
Пагнаў на ўсход з-за Буга і з-за Нёмна.
Зноў у няшчаспы край прыйшла вайна –
Які ўжо раз за аднаго паўвека!
Зноў будзе тут буяць не збажына,
А смерць на кроўю зрошаных палетках.
А можа, гэтым разам чужакі
Сюды не дойдуць?
Ёсць і ў нас жа сіла!
Вунь як бадзёра хлопцы-дзецюкі
Пяюць, што немцу будзе смерць-магіла!
«Мы войны не хотим,
Но страну защитим,
Оборону крепили недаром.
И на вражьей земле
Мы врага разгромим
Малой кровью, могучим ударом».
Настаўнік малады Мірон Буёк
I міліцыянер Ванёк Загрэбін –
Сябры. Мірон прызваны, а Ванёк
Сказаў: «Пакуль я вельмі тут патрэбен».
Ля хлопцаў і гурма дзяўчат; яны
Не могуць пець: іх сэрцы страх сягоння
Скаваў. Ім лепш вядома, што з вайны
Не ўсе вяртаюцца да родных гоняў.
«В целом мире нигде
Нету силы такой,
Чтобы нашу страну сокрушила.
С нами Сталин родной,
И железной рукой
Нас к победе ведет Ворошилов...»
Сярод дзяўчат за ўсіх мо балючэй
Працята Волька страхам незнаёмым.
Ужо і слёзы коцяцца з вачэй
І дастаюць да губ цяплом салёным.
Мірон пяе, а позірку амаль
З яе не зводзіць - і душа ў адчаі.
«Ах, Воля-Волечка! Мой светлы май!
Мая зараначка на небакраі!...»
Афіцэр з райваенкамата
Канчайма пець! Праз пяць хвілін ад'езд!
Загрэбін! На паверку стаў прызваных!
Усё! Цалуйце, дзецюкі, нявест!
Мужчыны - жонак! Можна і каханак.
Старшыня сельсавета
Канчайма плач! Цалуйце мужыкоў,
Жанчынкі мілыя! Каб даў ім Божа –
Жывенькімі прыйсці з вайны дамоў,
Узяўшы верх над сілаю варожай!...
М і р о н
(адвёўшы Вольку трохі ўбок)
Ну што, дазволь і мне, вясна мая,
Пацалаваць цябе перад дарогай.
В о л ь к а
(захліпаючыся плачам)
Мірон! Мірон!..Ты мне даруй,што я...
Што я была з табою кадта строгай...
Міроначка! Прашу цябе, малю:
Паберажы сябе! Бо калі толькі...
Я — не перажыву... Сыйду ў зямлю.
Так, так! О, ты яшчэ не знаеш Волькі!
М і р о н
Ты што! Зараначка! I думаць кінь
Пра штось такое! Месяцаў праз пару
Мы забярэм у Гітлера Берлін -
I я прыйду!.. Не псуй слязамі твару!
Не плач! Будзь мужнай і спакойнай будзь.
I не даймай сябе нядобрым нечым.
Ну, усміхніся ж мне! Ну, хоць чуць-чуць!
Ага, вось так... Ну і да скорай стрэчы!..
На вуліцы калгасны грузавік,
На фронт таксама мабілізаваны,
Ужо каторы раз дае «пі-пі-і-ік!»
Гэй! Колькі буду я гудзець тут з вамі?!