— Дарэмна мы сюды прыехалі. Тут і сваіх гусей няма, не тое што дзікіх! — гаварыў барадаты і закусваў напоўніцу каўбасою з хлебам і кіслым агурком.
— Гэта як сказаць. Качі пашукаць, то ўсюды можна нешта найсці. Бач, колькі тут ад андатры асталося.
— Ага, возьмеш яе тут, на агародах. Самога возьме гэты, як яго завуць, гэтага вашага старога? — папытаўся худы ў Сашкі.
— Пастух заячы? Сцёпка-брыгадзір. О, ён каго хочаш, яму лепш у рукі не пападайся!
Сашка рады быў, што перапала на дурніцу выпіць «белае» — як вёў яго нос вечарам на возера выйсці.
Барадаты яшчэ падліў яму.
— Тут ужэ і зайцоў не асталося, толькі пастух гэты.
Худы ўсё хмыкаў. Яму ўсё было не пад нораў.
— О, няма. А бабры?
— Тут, у полі, бабры? — недаверліва папытаў барадаты.
— Чаму ў полі? На балоце. Зрабілі плаціну і трэці год тут жывуць, ужэ і маладыя вывеліся.
— Далёка дзе?
— За кар'ерамі, дзе торф капалі.
— Ніколі жывога бабра не бачыў. — Барадаты зноў падліў Сашку.— Каб паглядзець хаця.
— Ночы трэба. Удзень не ўгледзіш.
— Дак, можа, Паўлік, паглядзім на баброў, а? — папытаўся барадаты ў худога.
— Ты яму верыш? Чарку выпіў на дурніцу і пляце кашалі з лапцямі.
Худому ўсё было не па душы.
— Я пляту? Сам ты Хама няверуючы. Я тут ужэ чатыры гады жыву.
— Адкуль ты сюды папаў? — Барадаты пытаўся спагадліва.
— Папаў. Жызня праклятая. Мне цяпер тут сядзі і нікуды не рыпайся. Пасялілі мяне — і ўсё, а чуць што...
Сашка чыркануў пальцам па шыі — канцы будуць.
— Ясна, перавучваюць. Адзін жывеш? — худы ажывіўся.
— Жонка ёсць, дзіця.
— Слухай, а ты заўтра падыдзі, як сцямнее, у алешнік ля грэбелькі. Паглядзім мы на баброў, а то век пражывеш, а такога звярка і не ўгледзіш. Ну, як? Мы не за так цябе просім.
— Не ведаю, час ці будзе.
Сашка ўжо захмялеў, але яшчэ дагадаўся, што трэба патаргавацца.
— Бутэлька «белай» твая.— Барадаты выліў астаткі гарэлкі з флягі ў шклянку.
— Дзве, што мне адна. На адну і жонка дасць, як суну кулак пад нос, і хадзіць нікуды не трэба.
Сашка рагатнуў ад таго, што ўдала схлусіў. 3 жонкі, калі б ён не тое што кулак паказаў, а і да смерці яе прытоўк, то ўсё роўна траячкі б не выбіў. Але біць яе Сашка баяўся, таму што Дзямідчык, яшчэ як быў брыгадзірам, сказаў: пасадзіць зноў у турму, няхай толькі паспрабуе піць ці біцца. Сашка не баяўся ўчастковага, а Сцяпана баяўся.
Цяпер ён стаяў на холадзе і мучыўся таму, што хацелася выпіць, і яшчэ таму, што баяўся — абманулі яго ўчора. Што ім, гарадскім, абмануць, гарэлкі ў іх хапае. Але ён усё ж стаяў. Яму ўспамінаўся горад. Там было светла ноччу, там было многа людзей і можна было пайсці, калі захочаш, як ёсць грошы, у «кабак», там падчапіць кралю... Пасля трэцяе судзімасці гэта яму закрылася, і тут, у вёсцы, дзе ўсе былі навідавоку, не было разгарнення.
Машына стала, не даехаўшы да грэблі. Свяціліся толькі падфарнікі.
Сашка ўзрадавана затрухаўся насустрач. Як толькі падышоў, дзверцы адчыніліся насустрач яму. Сашка ад нечаканасці шарахнуўся назад — апошні раз, калі яны ноччу перакулілі палатку і адтуль забралі віно, якое пiлі два дні,— апошні раз яго бралі ў машыну. Вось гэтак жа нявінна адчыніліся дзверцы таксі, і ён не ўспеў і ачухацца, як быў у машыне.
Але тут яго ніхто не хваціў за рукі і не пасадзіў на сядзенне. Два чалавекі сядзелі спераду.
Сашка ўлез у машыну, зачыніў за сабою дзверцы, рады цяплу і цыгарэтнаму дыму, які быў у машыне.
Учарашнія мужчыны былі тут.
— Ну, дзе твае бабры?
Худому не цярпелася.
Сашка сцепануў плячыма — холадна.
Барадаты ўсміхнуўся і падаў яму флягу, якая стаяла паміж пярэднімі сядзеннямі.
Худы моўчкі вылез з машыны, адчыніў багажнік, нешта выкінуў адтуль.
Сашка хлябаў з флягі, пакуль не папярхнуўся. Барадаты моўчкі сунуў яму ў рукі яблык.
Худы адчыніў дзверцы машыны:
— Давай, нечага рассядацца!
За плячыма ў яго вісела стрэльба. У руках былі завостраны жалезны прэнт, цяжкі кол, плеценая лавушка, цэлафанавыя мяшкі.
Сашку падумачася, што яму будзе пасля таго, як ён разам з гэтымі гараджанамі паглядзіць на баброў. Ім не паздаровіцца, калі зловяць, а больш за ўсё не паздаровіцца яму.
— Не, хлопцы, я сваё... Мне гарэлка не трэба.
— Ты, неданошаны,— худы ткнуў яго прутом у бок,— пагавары тут! Вядзі, паказвай, дзе плаціна!
Холадна плылі хмаркі, свяціў месяц, і ад хмар па зямлі ішоў лёгкі хуткі цень. Было відно. Холадна паблісквала вада між купінаў, шатрыста стаялі на кар’ерах высокія кусты.