Выбрать главу

Зьмяшаны ў папяровых мэдычных кубачках з гарэлкай і партвэйнам сыроп быў на смак, як дзіцячы напой, але ў галаву біў, нібы кактусава-яблычная гарэлка, якую мы куплялі ў Дэлзе, халодненькая і лагодная ў глотцы, але гарачая і лютая, калі яе ўжо заглынеш. Мы выключылі сьвятло ў дзённым і селі піць нашую мікстуру. Кінулі на падлогу першыя пару кубачкаў, быццам прымалі лекі, пілі яе сур’ёзнымі, маўклівымі дозамі і глядзелі адзін на аднаго, каб пабачыць, ці нехта памрэ. Макмэрфі і Тэркл пераключаліся сюды-туды з выпіўкі на Тэрклавы цыгарэты і зноў пачалі хіхікаць, абмяркоўваць, як было б у ложку з той маленькай мэдсястрой з радзімкай, што сышла апоўначы.

— Мне было б страшна, — пачаў Тэркл, — што яна стане мяне лупцаваць сваім аграмадным крыжам на ланцужку. Ат была б засада, праўда?

— А мне было б страшна, — сказаў Макмэрфі, — што якраз калі я ўжо канчацьму, яна працягне руку з тэрмомэтрам мне за сьпіну і замерае тэмпэратуру, сам ведаеш дзе.

Тут усе выбухнулі сьмехам. Потым Гардынг спыніўся, каб далучыцца да жартаў.

— Ці яшчэ горш, — прамовіў ён. — Будзе проста ляжаць пад табой з жахлівай засяроджанасьцю на твары і скажа табе... ой мама родная, ты толькі паслухай... скажа, які ў цябе быў пульс.

— Ой не... о бо-о-ожачкі...

— Ці нават горш, проста будзе там ляжаць і здолее падлічыць табе і пульс, і тэмпэратуру, без інструмэнтаў, вуаля!

— Ой бо-о-ожачкі, ой ня трэба...

Ад рогату мы ажно качаліся па канапах і крэслах, задыхаліся, а на вачах выступалі сьлёзы. Дзяўчаты так аслаблі ад сьмеху, што ім давялося два ці тры разы спрабаваць падняцца.

— Мне трэба... пасікаць, — сказала большая і пайшла да прыбіральні, хістаючыся і хіхікаючы, але схібіла дзьвярыма і ўвалілася ў палату, а мы ўсе рабілі адзін аднаму знакі маўчаць, пальцамі ля вуснаў, чакалі, пакуль не пачуўся ейны віскат і роў старога палкоўніка Мэтэрсана: «Падушка гэта... конь!» — і ён вышмыгнуў з палаты ў сваім вазку адразу ж сьледам за ёй.

Сэфэлт закаціў палкоўніка назад у палату і асабіста паказаў дзяўчыне, дзе прыбіральня, сказаў, што звычайна ёй ка­рыс­таюцца выключна мужчыны, але ён стане ля дзьвярэй, пакуль яна будзе там, і ўвартуе ейныя прыватныя справы ад уварваньня, абароніць яе ад няпрошаных гасьцей, Богам клянецца. Яна ўрачыста падзякавала, паціснула яму руку, яны ад­са­лютавалі адно аднаму, і пакуль яна была ўнутры, з палаты зноў выкаціўся палкоўнік, таму Сэфэлту давялося папрацаваць, каб не пусьціць яго ў прыбіральню. Калі дзяўчына выйшла, Сэфэлт нагой адбіваўся ад наездаў вазка, а мы атачылі месца звадкі і воклічамі падбадзёрвалі абодвух. Дзяўчына дапамагла яму зноў пакласьці палкоўніка спаць, а потым яны ўдваіх пайшлі па калідоры і танцавалі вальс пад музыку, якой ніхто ня чуў.

Гардынг піў, пазіраў на ўсё і недаверліва круціў галавой:

— Гэтага не адбываецца. Гэта супольны твор Кафкі, Марка Твэна і Марціні.

Макмэрфі і Тэркл пачалі хвалявацца, што па-ранейшаму зашмат сьвятла, таму яны пайшлі па калідоры і выключылі ўсё, што сьвяціла, нават маленькія начныя лямпачкі на вышыні калена, і ўрэшце аддзяленьне пагрузілася ў апраметную цемру. Тэркл даў нам ліхтарыкі, і мы сталі гуляцца ў даганялкі на калідоры, здабыўшы са складу інвалідныя вазкі; было вельмі весела, пакуль мы не пачулі крыкаў Сэфэлта, і, падбегшы, убачылі, як ён дрыгаецца ў канвульсіях побач зь вялікай дзяўчынай, Сэндзі. Тая сядзела на падлозе, папраўляла спадніцу і пазірала на Сэфэлта:

— Я ніколі нічога падобнага не зазнавала, — вымавіла яна агаломшана.

Фрэдрыксан стаў на калені побач зь сябрам і засунуў яму між зубоў гаманец, каб той не жаваў сабе языка, а потым дапамог зашпіліць штаны.

— Ты ў парадку, Сэф? Сэф?

Сэфэлт не расплюшчыў вачэй, але падняў млявую руку і выняў гаманец з рота. Ён усьміхнуўся празь сьліну.

— У парадку, — вымавіў ён. — Дайце мне лекі і зноў пусьціце на волю.

— Табе сапраўды трэба лекі, Сэф?

— Лекі.

— Лекі, — сказаў, павярнуўшы галаву, Фрэдрыксан, які ўсё яшчэ стаяў на каленях.

— Лекі, — паўтарыў Гардынг і навёў свой ліхтарык на працэдурны кабінэт.

Сэндзі ашклянелымі вачыма глядзела, як Гардынг пайшоў туды. Яна сядзела побач з Сэфэлтам і гладзіла яму галаву ў захапленьні.

— Мо мне таксама чаго-небудзь прынясіце, — прамовіла яна ўсьлед Гардынгу п’яным голасам. — Ніколі нават і блізка не зазнавала нічога падобнага.

Мы пачулі, як у канцы калідору разьбілася шкло, і Гардынг вяр­нуўся да нас з поўнымі прыгаршчамі пігулак; ён пасыпаў імі Сэфэлта і жанчыну, быццам крышыў грудкі зямлі ў магілу. Потым падняў вочы да столі.