Макмэрфі зьвесіў голую нагу з канапы, нацягнуў кепку, каб сьвятло ня рэзала яму пачырванелых вачэй, і час ад часу высоўваў язык, які нібыта ў смалу запэцкаўся ад той мікстуры. Ён выглядаў хворым і жахліва стомленым, і ўсё прыціскаў далоні да скроняў ды пазяхаў, але як бы кепска яму ні было, ён усё яшчэ трымаў усьмешку і пару разоў нават засьмяяўся зь некаторых рэчаў, якія знаходзіла мэдсястра.
Калі яна пайшла тэлефанаваць у галоўны будынак, каб паведаміць пра звальненьне містэра Тэркла, той скарыстаўся магчымасьцю адамкнуць сетку на вакне, разам зь дзяўчынай, Сэндзі, памахаў нам усім на разьвітаньне і подскакам пабег па двары, спатыкаючыся і коўзаючыся на вільготнай, залітай сонцам траве.
— Ён не замкнуў за сабой, — зьвярнуўся Гардынг да Макмэрфі. — Давай. Давай бяжы за імі.
Макмэрфі цяжка ўздыхнуў і расплюшчыў адно вока, счырванелае, як яйка ў інкубатары.
— Зьдзекуесься? Я нават галавы не змагу прасунуць у гэнае вакно, ня тое што цалкам пралезьці.
— Мой дружа, я думаю, ты не зусім усьведамляеш...
— Гардынг, халера на цябе і на твае складаныя словы; усё, што я цяпер усьведамляю, гэта тое, што я яшчэ напалову п’яны. І хворы. Па праўдзе, я думаю, што і ты яшчэ п’яны. Правадыр, як наконт цябе, ты яшчэ п’яны?
Я адказаў, што дагэтуль зусім не адчуваю свайго носа і шчок, калі гэта пра нешта сьведчыць.
Макмэрфі кіўнуў і зноў заплюшчыў вочы; ён сплёў рукі перад сабой і споўз па канапе, упёршыся падбародкам у плячо. Цмокнуў вуснамі і ўсьміхнуўся, нібыта ў сьне.
— Ну і ну, — прамармытаў ён, — усе яшчэ п’яныя.
Гардынг па-ранейшаму хваляваўся. Ён усё паўтараў, што найлепшы варыянт для Макмэрфі — хуценька апрануцца, пакуль наш анёл міласэрнасьці тэлефануе доктару, каб паінфармаваць пра тыя зьверствы, якія яна тут выявіла, але Макмэрфі настойваў, што няма чаго пераймацца; ён ня ў горшым становішчы, чым раней, праўда ж?
— Усё, што яны маглі зрабіць, я ўжо вытрымаў, — сказаў ён. Гардынг тэатральна падняў рукі і надалей прадказваў катастрофу.
Адзін з чорных пабачыў, што сетка на вакне адамкнутая. Ён замкнуў яе і пайшоў у Сястроўню па вялікі гладкі рэгістрацыйны журнал. Выйшаў, поўзаючы пальцам па сьпісе і мармычучы прозьвішчы, якія потым чытаў услых, калі бачыў адпаведнага чалавека. Сьпіс ішоў паводле альфабэту задам наперад, каб заблытаць людзей, таму ён дайшоў да «Б» амаль у самым канцы. Ён агледзеў дзённы пакой, не здымаючы пальца зь імені ў журнале.
— Бібіт. Дзе Білі Бібіт? — вочы ў яго пашырыліся. Ён падумаў, што Білі высьлізнуў з аддзяленьня проста ў яго пад носам, і ці атрымаецца яго ўвогуле злавіць. — Хто бачыў, як уцёк Білі Бібіт, вы, чортавы бандзюганы?
Тут людзі прыгадалі, дзе менавіта цяпер Білі; зноў пачаліся шэпты і сьмех.
Чорны пайшоў назад у кабінэт, і мы пабачылі, як ён гаворыць з мэдсястрой. Тая ляснула слухаўку аб рычажкі і выбегла за дзьверы, а за ёй пасьпяшаўся чорны; пасма валасоў вылезла ў яе з-пад белага каптурка і ўпала на твар, як мокры попел. Паміж броваў і пад носам выступілі кроплі поту. Яна запатрабавала, каб мы сказалі, куды падзеўся ўцякач. Адказам ёй быў хор сьмеху, і ейныя вочы забегалі па прысутных.
— Дык што? Ён ня ўцёк, так? Гардынг, ён усё яшчэ тут... у аддзяленьні, так? Кажыце зараз жа. Сэфэлт, скажыце мне!
Яна страляла дроцікамі вачэй з кожным словам, цэлячыся людзям у твары, але на іх ужо ня дзейнічала ейная атрута. Іхныя вочы суcтракалі ейны позірк; іхныя ўхмылкі перадражнівалі ейную былую ўпэўненую ўсьмешку, якую яна згубіла.
— Ўошынгтан! Ўорэн! Хадземце са мной на праверку памяшканьняў.
Мы падняліся і пайшлі за імі, пабачылі, як яны адчыняюць лябараторыю, купальню, кабінэт доктара... Скэнлан прыкрыў усьмешку вузлаватай рукой і прашаптаў:
— Гэй, ну і весялуха будзе для нашага Білі, — мы ўсе заківалі. — І не аднаму Білі будзе весялуха, калі падумаць; памятаеце, хто яшчэ там?
Яна дайшла да дзьвярэй у ізалятар на канцы калідору. Мы праціснуліся бліжэй паглядзець, штурхаліся і выцягвалі шыі над Вялікай Сястрой і двума чорнымі, калі яны адмыкалі і адчынялі дзьверы. У пакоі бяз вокнаў было цёмна. Зь цемры пачуўся піск і штурханіна; мэдсястра выцягнула руку і шчоўкнула сьвятлом на Білі і дзяўчыну, якія міргалі з матрацу на падлозе, як дзьве савы ў гнязьдзе. Сястра праігнаравала рогат за сьпінай.
— Ўільям Бібіт! — яна з усяе моцы спрабавала гучаць спакойна і сурова. — Ўільям... Бібіт!
— Добры дзень, міс Брыдар, — павітаўся Білі, нават ня робячы спробаў падняцца і зашпіліць піжаму. Ён узяў дзяўчыну за руку і ўсьміхнуўся. — Гэта Кэндзі.
Язык Вялікай Сястры заквактаў у худым горле: