— Ну, я ў жыцьці ня бачыў такой перамены, як з Максўэлам Тэйбэрам, калі ён вярнуўся з больніцы. Крыху сінякоў пад вачыма, крыху схуднеў, і ведаеш што? Зусім новы чалавек. Божа ж ты мой, што робіць сучасная амэрыканская навука...
А ў ягоным сутарэньні штоноч далёка за поўнач гарыць сьвятло, бо элемэнты запаволенага дзеяньня, якія яму ўсталявалі тэхнікі, надаюць ягоным пальцам жвавае ўмельства, і ён нахіляецца над напампаванымі снатворным целамі — сваёй жонкі, дзьвюх маленькіх дачок чатырох і шасьці гадоў, суседа, зь якім ён ходзіць у панядзелкі гуляць у боўлінг — ён прыстасоўвае іх, як прыстасавалі яго. Вось так гэта ўсё пашыраецца.
Калі ён нарэшце адключаецца праз запраграмаваную колькасьць гадоў, горад аддае яму пашану, мясцовая газэта друкуе фотаздымак, дзе ён летась дапамагаў бойскаўтам у Дзень прыбіраньня могілак, а ягоная жонка атрымлівае ліст ад дырэктара мясцовай школы пра тое, як Максўэл Ўілсан Тэйбэр служыў натхненьнем для моладзі нашага цудоўнага раёну.
Нават працаўнікі моргу, якія звычайна за грош задушыцца гатовыя, гэтым разам узрушаныя:
— Да-а-а, ты паглядзі на яго: старэча Макс Тэйбэр, добры быў дзядзька. Мо скарыстаць грым падаражэй, а з жонкі ўзяць, як за звычайны? Не, чэрці яго бяры, давай усё бясплатна зробім.
Такі пасьпяховы выпісаны — гэта прадукт, які напаўняе радасьцю сэрца Вялікай Сястры і стварае добрую рэпутацыю ейнай прафэсіі і ўсёй галіне агулам. Усе задаволеныя выпісаным.
Але любы новенькі — гэта зусім іншая штука. Нават новенькі з найлепшымі паводзінамі абавязкова будзе патрабаваць нейкай працы, каб ён увайшоў у рэжым, а таксама ніколі нельга ведаць, калі ж можа зьявіцца той пэўны новенькі, дастаткова свабодны, каб псаваць усё налева і направа, каб сапраўды нарабіць тут вэрхалу і паставіць пад пагрозу ўсю дасканалую працу ўстановы. А я ўжо тлумачыў, што Вялікая Сястра вельмі турбуецца, калі нешта замінае ейнай установе працаваць дасканала.
Перад поўднем ізноў запусьцілі туман-машыну, але не напоўніцу; туман не такі ўжо густы, і я магу нешта пабачыць, калі вельмі напружваюся. Хутка прыйдзе дзень, калі я кіну напружвацца і цалкам спыню кантроль над сабой, згублюся ў тумане, як некаторыя іншыя хронікі, але пакуль што мяне цікавіць гэты новенькі — я хачу паглядзець, як ён паставіцца да групавога сходу, які вось-вось пачнецца.
За дзесяць хвіляў да гадзіны туман цалкам расьсеяўся, і чорныя загадваюць вострым ачысьціць памяшканьне для сходу. Усе сталы зь дзённага выносяць у купальню праз калідор — будзе дзе разгарнуцца, кажа Макмэрфі, быццам зьбіраецца ладзіць танцулькі.
Вялікая Сястра сочыць за ўсім праз сваё вакно. Яна не зварухнулася зь месца добрыя тры гадзіны, нават паабедаць не схадзіла. Дзённы пакой вызваляюць ад усіх сталоў; а першай доктар выходзіць са свайго кабінэту ў канцы калідору, ківае Сястры, праходзячы міма ейнага вакна, і сядае ў сваё крэсла зьлева ад дзьвярэй. Пацыенты сядаюць пасьля яго; потым у пакой падцягваюцца мэдсёстры і практыканты. Калі ўсе паселі, Вялікая Сястра падымаецца са свайго месца, ідзе ў кут Сястроўні да сталёвай панэлі з рэгулятарамі ды кнопкамі і настаўляе нейкую аўтаматычную праграму, каб тая ўсё кантралявала, пакуль яе няма на месцы. Яна заходзіць у дзённы пакой, трымаючы ў руках журнал і поўны кошык нейкіх нататак. Хоць яна тут цэлых паўдня, ейная ўніформа па-ранейшаму такая накрухмаленая і жорсткая, што нідзе ня гнецца; тканіна нібы трэскаецца на суставах з такім гукам, быццам нехта складае замарожаны брызэнт.
Яна сядае справа ад дзьвярэй.
Амаль адразу, як яна села, стары Піт Банчыні падымаецца зь месца, пачынае круціць галавой і хрыпець:
— Я стаміўся. Ууу, Госпадзе, ууу, я жудасна стаміўся...
Ён заўсёды так робіць, калі ў аддзяленьні зьяўляецца новы чалавек, які можа яго паслухаць.
Вялікая Сястра не глядзіць на Піта. Яна перабірае паперы ў кошыку:
— Хто-небудзь, сядзьце каля містэра Банчыні, — кажа яна. — Супакойце яго, каб мы маглі пачаць сход.
Білі Бібіт вяртае Піта ў крэсла. Піт павярнуўся да Макмэрфі і матляе галавой з боку на бок, як сьвятло сэмафора на чыгуначным пераезьдзе. Ён працаваў на чыгунцы трыццаць гадоў; цяпер знасіўся ўшчэнт, але ўсё яшчэ рухаецца паводле сыгналаў памяці.
— Я стамі-і-іўся, — кажа ён, матляючы галавой, тварам да Макмэрфі.
— Спакойна, Піт, — шэпча Білі і кладзе сваю рабаціністую руку Піту на калена.