Выбрать главу
Сярод галоў птушыных у высокім зеллі Галоўкі дробныя дзіцячыя бялелі І шыйкі голыя да плечак. З дзецьмі тымі Была дзяўчына з валасамі больш даўгімі. За дзетварой сядзеў паўлін. Нібы ў вясёлцы, Свяціліся ў яго хвасце кругі і колцы. Галоўкі дзетак на тым фоне цёмна-сінім Блішчэлі асабліва, быццам на карціне, Абведзеныя кругам воч паўліных гожа, Што, як вяночак з зор, прасвечвалі між збожжа, Між палак кукурузных, распусціўшых коскі, Між траў ангельскіх, маляваных у палоскі, І між каралаў шчыру, што з зялёным слязам І колеры, і формы скрыжавалі разам, Як быццам срэбра з золатам пераплялося, Накшталт заслоны лёгкай з кветак, траў, калосся.
Над гушчаром бадылля, кветак, зеляніны Узняўся балдахін імглісты матыліны — Рой лёгкіх бабак, што трасуць на небе сінім Празрыстым светлым крыллем, быццам павуцінне. Калі яны ў паветры ўюцца лёгкім пухам, Хоць бзыкаюць, здаецца, што вісяць без руху.
Дзяўчына ўзмахвала пучком уверх узнятым, Як быццам з пер’я страўса, веерам багатым, Падумаў бы, што ім дзяцей абараняла Ад залатога матылёў дажджу. Трымала Апроч таго ў другой руцэ прадмет якісьці І дзецям па чарзе давала піць ці ўгрызці Таго чагосьці залацістага крутога, Падобнага зусім да Амальтэі рога.
Хоць так занятая, а ўсё ж не давярала Кусту, што шалясцеў, і ў той бок пазірала. Не ведала, што вораг абышоў здалёку І вужам праз загоны поўз з другога боку. Вось выскачыў з былля. Убачыла — быў блізка, Праз град чатыры мо, і кланяўся ёй нізка. Дык адвярнулася, рукамі узмахнула
І спуджанаю краскай з месца пырханула, Ступнямі лёгкімі мільгнуўшы над гародам. Тут дзеці, спуджаныя Графа надыходам І ўцёкамі дзяўчыны, крыкнулі трывожна. Пачула, зразумела, што ніяк не можна Дзяцей малых пакінуць у перапалоху. Вярталася назад, збліжалася патроху, Як неахопны дух, прыкліканы закляццем. Падбегла да найбольш крыклівага дзіцяці, Прысела да яго, туліць да ўлоння стала, Другое гладзіла, суцішвала ласкава. Памалу сціхлі ўсе, галоўкі затулілі У яе падол, як птушаняты маці ў крыллі. Яна тады прамовіла: «Ну ці ж прыгожа Крычаць так? Вас спалохацца пан гэты можа. Пан страшыць не прыйшоў, не старац ён хаджалы, А госць, пан добры, гляньце — вунь які удалы».
І глянула сама. Прыемна Графу стала, Ён усміхнуўся ёй за ўсе яе пахвалы. Агледзелася, змоўкла, апусціла вочы, І фарба ружы ўкрыла твар яе дзявочы. А ён і быў удалы: ростам быў высокі, Хоць з твару і худы, а свежыя меў шчокі І вочы сінія, а волас белаваты, Даўгі, хоць, праўда, ў гэты час крыху калматы І поўны лісту, цэлы бо вянок зялёны Уплёўся Графу ў чуб, як лез ён праз загоны.
«О ты! Якім бы я цябе ні ўважыў званнем, — Прамовіў ён, — багіняй, німфаю ці зданню, Кажы, ці ўласнай воляй ты к зямлі прыстала, Ці ўлада ворага цябе тут прыкавала? Ах, здагадаўся: не інакш, любоўнік злосны Якісьці пан-багач ці апякун зайздросны Цябе замкнёнаю трымае ў парку гэтам! Ты, вартая быць рыцарскіх баёў прадметам І гераіняю раманаў, эпасаў жалосных, Даверся мне ў сваіх цяжкіх, магчыма, лёсах, Я буду збаўцам! Дык валодай жа ў спакоі, Ты, сэрцаў уладарніца, маёй рукою!» І выцягнуў руку.
Яна ў румянцы кволым, Але з абліччам слухала яго вясёлым. Так за малюнкам дзіцянё вачыма водзіць І ў водблісках лічыльнікаў гульню знаходзіць, Перш, чым пазнае вартасць іх; так слых ласкала Ёй гутарка яго, а змест даходзіў мала. Дык проста запытала: «Скуль пан прыбывае? Чаго, пан дабрадзей, па градах тут шукае?»
Збянтэжыўся, здумеўся Граф, адкрыўшы вочы, Маўчаў. Пасля сказаў, зірнуўшы ў твар дзявочы, Інакшым тонам: «Выбачайце, перашкодзіў, Відаць, я ў гулях! Ах, я тутка вось праходзіў На снеданне — пара ўжо, не хацеў спазніцца. Дарогай, ведама, прыйшлося б мне кружыцца, А праз гарод, здалося мне, прасцей намнога». Яна сказала: «Вось, ягомасць, тут дарога, Але не трэба град псаваць, там ёсць ля дрэва Сцяжынка». Граф спытаў: «Направа ці налева?» Гароднічка, падняўшы вочкі са спакоем, Старалася уцяміць, што тут ёсць такое, Бо дом — за крокаў тысячу, як на далоні, А ён пытае пра дарогу? Ды Граф сёння Ахвоту меў пагаварыць, шукаў нагоду Да гутаркі. «Вы жывяце тут, ля гароду? Ці ў вёсцы? У двары, чамусьці, я не бачыў Паненкі. Тут даўно? Прыезджая, няйначай?» Яна крутнула галавой. «Прабач, паненка, Ці панна там жывеш, дзе тое вунь акенка?» І думаў: «Што ж, няхай яна не гераіня Рамансаў, але ёсць чароўнасць у дзяўчыне. Бывае, мысляў скарб, захованы глыбока, Як ружа між лясоў, цвіце дзесь адзінока, А вынесі яго на свет, дзе сонца ззяе, Адразу тысячамі фарбаў задзіўляе!»