Выбрать главу
Паволі сталі вочы прывыкаць, Свядомасць заімглёная яснела... Вось выпляла кашчавая рука, Вось выразала ноч абрысы цела,
Міткалевую кофту, андарак, На фартуху якоесь вышыванне... «Бабуля, Вы адкуль?» «Відно і так». Але ізноў я задала пытанне.
«Павер, дачушка, часу нестае Сюды прыйсці — такія скрозь аблогі! Радні ж не дабудзіцца ўсё твае, А мне яшчэ назад патрэбны ногі».
«Я зэдлік Вам прысесці прынясу». «Не трэба. Дзядзьку падкажы Антосю, Што дах налета ветры абтрасуць, Што шашалю ў той сценцы завялося.
Я ў гэтай хаце некалі жыла, Яе сама складала па бярвенцу. Ці мне ўляжаць, калі, нібы піла, Па мне шкрабе той шашаль — не па сценцы?»
Задумалася... Ціха плавіў цень Яе маршчыны, хустку і аблічча. «Шкада прасіць мне грошы у дзяцей, Назад купіла б хату я... Баліць мне, Што лехі пустазеллем зараслі, Што ўнукі адцураліся зямелькі, Што болей не вазьму я на зямлі Малінаў пераспелых хоць бы жменьку. Каб дыхаць! Каб прысесці на мяжы! Гаротна мне ў раі, бо там не робяць». «Ты заслужыла, цётачка, ляжы!» «I пасміхаюцца, і мне не собяць.
А як балюча спачываць рукам!» Ды — нешта ціха ценькнула пад дахам, Пранеслася: «Скажы ты сваякам...» Ужо здалёку азалелай птахай.
...Але расказ раўніва прынялі. Разважыла нервовая залоўка: «А пенсіі б назад ёй не далі! А дзе б яна набрала на налогі?
Бярвенні, дзякуй, глянем у куце. Але сюды ёй болей не пралезці!» Яе маліла я аб дабраце, Успамінаючы — чакае дзесьці... Успамінаючы — спявала столь, Аб ногі церлася, як кот, масніца... Я ведала, што развітання боль Яшчэ ў аконнай скроні будзе біцца!
...Аттыргнутая крыжам і вадой, Бабуля спачывае пад бярозай. Дом гасцяваць мяне не просіць той, А сваякі, чуваць, мой ганяць розум...

ТОЙ ДЗЕНЬ

З табой упоравень кашу Ячмень, ужо васковы. I вёдры поўныя нашу Для лазенькі вясковай.
Прылазнік вузенькі прапах Распаранай бярозай, I атулілі дымны дах Галінкі вербалозу.
Бліжэй душою, як калі, Мы ў гэтых ціхіх нетрах. Агонь у грубцы запалі! Я ж — атулю ад ветру.
Нам гаспадарыць удваіх Нязвыкла, ды так згодна. I дотык цёплых рук тваіх — Нібы адвеку — родны.
Шапоча на двары лісцё, I дзень складае крылы, Адзін з тых дзён, што нам жыццё Так шчодра падарыла...

ФРЭСКА

Трапяткою юнаю жанчынай — Праз вякі! Ды там, на жорсткім зрэзе, Тросся дол... Там падалі мужчыны, Плавіліся камень і жалеззе.
Водбліск фарбы, пэндзаль, прасвятленне, Што вы прад вайны тупой хадою, Прагай чужаземнага імкнення, Прад усенароднаю бядою?!
Як бязлітасна гулі над краем Навальніц грымотных пералівы! Непахіснасць ад чаго такая У вачах бяздонных і тужлівых?
Хто, і паміраючы, ад латаў Захіліў цябе — адчайна, рэзка? Не кажы, як зроблена была ты. Раскажы, як ты ўцалела, фрэска!

ВЫХАВАЦЕЛЬКА

Гэты горад, дзе згінае спіны Аркам даўніны цяжар прарочы... Дзе фантаны — белыя паўліны — Пер'ямі струменнымі зіхочуць...
Горад на вячэрнім акаёме Матрыцай адціснуты срабрыстай... О, як вуснам вулачак знаёмы Голас яго, крышку ганарысты!
Там — жанчына. Яблыняй на полі. I ўмясціліся ў кватэрцы чыстай Скарб яе, бязладнасць і бяздолле, Свет яе — па-царску размаісты.
Неба, ты за што яе дарыла Літасцю спакою і прымання? Нездарма прыязні нашай сіла Ад яе патрабавала: «Мама!»
Хоць саміх паіла, як атрутай, Да сям'і сляпое непрычасце... Што ж, сябры, вас знадзіла парука Падзяліцца пошукамі шчасця?
Я не еду з вамі ў горад мілы, Каб знянацку не ўпікнуць жанчыну, Што яна калісьці адпусціла Нічыю мяне у свет нічыйны,