Сутоньне
Дзіўнае сутоньне
трывае над гэтым абшарам:
ці то сьвітанак,
але сонца позьніцца,
ці то вечар,
ды ніяк ноч не апусьціцца.
Стаімо ў сутоньні на ўзгорку —
ня можам разгледзецца,
што там унізе:
постаці людзей,
што ідуць на галасы нашы,
ці проста
слупкі ядлоўцу?
Запалім вогнішча,
пакуль зусім не сьцямнела,
кажа адзін з нас,
і прыцемкі гусьцеюць.
Зараз сонца падымецца,
кажа другі,
і неба на ўсходзе сьвятлее.
Стаімо на ўзгорку,
чакаючы раніцы
або ночы,
а сутоньне ўсё доўжыцца,
і тыя з нас,
што сышлі долу,
самі ператварыліся
ці то ў туманныя постаці,
ці то ў ядловец.
Стаімо ў сутоньні на ўзгорку,
і ўжо боязна нам
зірнуць
адзін на аднаго.
Аднойчы даўно
Гэта здарыцца
ў кляштары айцоў-дамініканаў
у часы Стогадовай вайны,
а магчыма, вайны за гішпанскую спадчыну,
а магчыма, крыху раней ці пазьней.
Аднойчы пасьля вячэрні
ў кляштарную браму
пастукае падарожнік на стамлёным кані,
а назаўтра малады прыёр
з бляскам у запалых вачах,
які выдае ў ім сухотніка,
седзячы на сонечнай тэрасе
зь відам на Альпы або Пірэнэі
за сталом з клепсыдрай і астралябіяй,
як на аўтапартрэце Скарыны,
перагорне апошнюю старонку маёй кнігі,
адолее пакутлівы прыступ кашлю,
адкінецца ў мулкім крэсьле,
паглядзіць на гадзіньнік на ўсходняй вежы,
скажа падарожніку:
ён не павінен напісаць гэтае кнігі,
і
пераверне гарачай рукою клепсыдру.
Я буду ехаць у тралейбусе
зь відам на Серабранку,
чытаючы ўчарашнюю газэту.
Падарожнік гнацьме каня
па горных дарогах.
Раніца 29 сакавіка 1994 году
Гарбата з малаком
пасьля ўчарашняга пітва,
якое, кажуць, ганараваў
яго зямляк Робэрт Бэрнз
(ягоныя вершы, прызнайся,
падабаюцца табе меней
за яго ўлюбёны напой),
здаецца слабаватаю.
«The Guardian» паведамляе:
учора ў Парыжы памёр Эжэн Ёнэска,
кароль абсурду,
які
разам з двухгадовай ахвяраю
тамтэйшых пэдафілаў
рахмана глядзіць на цябе з газэтнае паласы,
зьняты на асноведзі сьцяны
з партрэтам насарога ў натуральны памер.
З кухоннай форткі
бліскае бурштынавым вокам
садовая вавёрка,
што сьцягнула з стала
востры кавалачак
белага шакаляду з арэхамі.
Такія вавёркі ўжо ня ўмеюць
скакаць з дрэва на дрэва —
перабягаюць ад яблыні да яблыні
па прысоленай градам селязінавай траве,
падобныя да пацяжэлых цыркавых гімнастак
у адстаўцы,
якіх калісьці любілі капітаны й маёры
паветраных сілаў Яе Вялікасьці.
Ты раптам успамінаеш,
колькі табе споўнілася летась.
Доўгае разьвітаньне
Усё жыцьцё — разьвітаньне з табой,
што пачалося
яшчэ да маіх нарадзінаў
на полацкім Верхнім замку,
доўжылася ў лёхах
сабору сьвятога Стэфана,
дзе чалавечы чэрап
быў самай ардынарнаю знаходкай,
у першым мужчынскім досьведзе,
набытым з палахлівай аднагодкаю
ў вясковай лазьні,
у самалёце,
які ня мог выпусьціць шасі,
і мне здалося, што
нехта адмераў мне
ўсяго дваццаць адзін год...
I ты, незнаёмая,
ужо разьвітвалася са мной
у дзіцячых гульнях,
у чужых абдымках,
у начных таксоўках,
пакуль два разьвітаньні
не перасекліся у тым імгненьні,
калі перад нашымі тварамі
любілася на галінцы крушыны
пара лясных пэрлямутравак
і дрыяды
зь сінімі ад чарніцаў вуснамі
заціхлі ў падлеску,
не адводзячы бессаромных вачэй,
а пылок з матыльковых крылцаў
аказаўся салодкі на смак,
і вада ў нашым возеры
назаўсёды засталася сьвежаю
ад твайго
навекі маладога цела,
якое будзе разьвітвацца з маім
у чабаровых уладаньнях
знаёмай мядзянкі,
у прыцемных успамінах
замшэлых азёрных шчупакоў,
у снах нашых сыноў, якім
у сярэдзіне наступнага стагодзьдзя
прысьніцца далёкае возера
і салодкі пылок
матыльковых крылцаў,
ва ўзоры якіх
зашыфраваная
наша вечная прыналежнасьць
гэтай бясконцасьці
разьвітаньня.