Выбрать главу

Мой табар

Колы, стамлёныя яшчэ ў мінулым стагодзьдзі, наракаюць на лёс срэбнай ад пылу кібітцы з трыма нажавымі ранамі. Вецер прыносіць зь зялёных яроў насьцярожаныя пахі чужога жыцьця, узброеныя адглянсаванымі кіпцюрамі. Агонь згаладала смажыць мяса, узятае ў бестэрміновы крэдыт у вечаровай вёсцы зь ненадзейнай аховаю зь сініх мальваў. Віно хвалюецца ў біклазе, альтруістычна дакляруючы цёплую ноч. Жанчыны бязважка заміраюць у карункавых пярынах папараці, што да першых прымаразкаў памятае іх салодкія стогны. Матылькі-аднадзёнкі лянуюцца падымацца з красак, якія я зьбіраю сваім аднадзёнкам-абраньніцам. Мужчыны сноўдаюць па ўзьлеску з стрэльбамі, упэўненыя, што мае жанчыны належаць ім.
Няхай у табары застаўся я адзін, але ластаўкі яшчэ садзяцца мне на плечы.

Манэта

Гэтую манэту знайшоў я ў маленстве на дзьвінскім беразе пасьля паводкі.
Вызвалялася манэта ад паціны і зноў пакрывалася ёю. Сьціраліся на манэце цьмяныя надпісы — выступалі новыя. Зьнікалі на ёй старыя гербы й партрэты — узьнікалі новыя гербы і профілі.
Купляў я за гэтую манэту нянавісьць. Купляў за яе славу. Нават каханьне купляў я за яе. Ды кожны раз вярталася да мяне мая манэта...
Прыйду на дзьвінскі бераг пасьля паводкі, запытаюся ў сябе самога: дзеля чаго знайшоў ты ў маленстве гэтую манэту?

Эпітафія маёй котцы

Цябе звалі Бася, а цалкам — Басота (1992—1995), і я магу прызнацца, што любіў цябе значна больш, чым абсалютную большасьць вядомых мне дзьвюхногіх істотаў. (Тлумачэньні прагучаць пераканаўча, але банальна.) Я складаў табе пацьверджаныя сумнеўнымі пячаткамі радаводы — ад стрыечнай сястры коткі бэльгійскае каралевы і ад бабулі ўлюбёнага ката далай-ламы. Я выдумляў табе экзатычныя пароды — ад тыбэцкай барсістай да радзівілаўскай белагрудкі, якою ты афіцыйна лічылася апошнім часам, хоць была ўсяго толькі дачкою вясковае рыскі, якая падгуляла з тутэйшым сібірскім эмігрантам. Ты церлася аб ногі маіх таямніцаў і даверліва ўладкоўвалася ў іх на каленях. Нажлукціўшыся віна, я чытаў табе свае вершы, абзываючы знаёмых творцаў графаманамі і ананістамі, а ты, круцячы вавёрчыным хвастом, глядзела на мяне дакорліва, як жонка. Рыжы дваровы кот залазіў на таполю да вышыні чацьвертага паверху, ты ўскоквала на парэнчы гаўбца, і вы маглі гадзінамі неадрыўна глядзець адно на аднаго лімонавымі вачыма. Гэта быў твой першы раман. Ты любіла сядзець паміж кніжак на маім пісьмовым стале, беспамылкова займаючы сваю нішу ў паставе вусатага сьфінкса, пільна ўглядаючыся ў мае сінія герогліфы і старанна прыціскаючы трохкалёрнаю лапкай кожны сьпісаны аркуш. Ты памерла на пыльным гарышчы сярод польскіх падручнікаў і заходнебеларускіх календароў. (Маючы ахвоту, у тваім сконе лёгка знайсьці нешта сымбалічнае.) Магчыма, у астатняе імгненьне ты ўспомніла пра мяне.