«Дык ты не з Расіі?
Зь Беларусі? Яшчэ лепей!
Я там з жонкай пазнаёміўся».
«Я таксама».
«Але мая — японка, уяві. Вучыліся разам расійскай,
а навучыліся: яна францускай, а я японскай.
Бальзак і маленькая японка, ведаеш кіно?
Беларусы, кажа яна, — гэта такія расійцы,
толькі са знакам якасьці».
«Кітаянка», — паправіў я.
«Хто? Мая жонка?»
«Я кажу, Бальзак і маленькая кітаянка.
Кітайцы — гэта такія японцы,
толькі са знакам колькасьці».
Далей абрыў. Потым другая сэрыя.
«Бярэзіна, — кажа П’ер, — гэта Ватэрлоа са знакам якасьці.
У нас дагэтуль захаваліся песьні пра Бярэзіну.
Затое Чарнобыль — гэта Фукусіма са знакам колькасьці.
У вас ёсьць песьні пра Чарнобыль?»
«Гэта такі чорны гумар?»
«А ў мяне чорны пояс па гумары.
Якраз хапіла б, каб павесіцца».
«Абарваўся б», —
замест прывітаньня кажа П’еру жонка.
Тут ягоны фільм абрываецца,
а мой круціцца далей.
Мы ў аўто, як у маленькай кіназалі:
на заднім шэрагу — Чып і Дэйл, два героі-бандарчукі,
сьпяшаюца на дапамогу трапістам,
а жонка-японка за стырном займаецца пракатам.
Наш вандроўны кінатэатр
усё бліжэй да апошняга бровара,
дзе найсьвяцейшыя манахі
вараць піва са знакам якасьці,
якое разьвязвае языкі так,
што выгнаньнікі ўсіх краінаў
разумеюць адно аднаго без субтытраў.
САВЕЦКАЯ ФАНТАСТЫКА
У сярэдзіне 80-х настаўніца ў нашай школе
больш за ўсё любіла заводзіць нам сваю вечную
песьню пра хуткі канец сьвету
і зьвярыны ашчэр капіталізму.
«У іхным сьвеце, дзеткі,
усё прадаецца і ўсё купляецца,
нават людзі, нават чалавечыя пачуцьці!
Іхныя сем’і, дзеткі, — гэта ўзаконеная прастытуцыя,
а дзяўчаткі там проста займаюцца гэтым за грошы.
Толькі ўявіце сабе — каханьне за грошы!»
Мы ахвотна ўяўлялі сабе каханьне за грошы.
«Такі ён, зьвярыны ашчэр капіталізму!
Такія яны, прадажныя дзяўчаткі!» —
працягвала настаўніца.
«І ня толькі дзяўчаткі!» —
улазіў прасунуты Юра Гейфман,
а мы ў гэты час стараліся ня думаць,
але ўсё адно думалі пра нашую суседку Галю
і ейны зьвярыны ашчэр.
«А што яны робяць з прыродай! —
упарта вяла сваё настаўніца. —
Яны спэцыяльна забруджваюць
тое, што атрымалі ад продкаў чыстым,
каб прадаваць людзям
тое, што ім належыць бясплатна.
Чыталі «Прадаўца паветра»?»
Ты і Юра Гейфман казалі: «Так».
«Дык вось, ня ведаю, як з паветрам,
гэта ўсё-ткі савецкая фантастыка,
але ўжо сапраўды блізкі той час,
калі яны будуць прадаваць за грошы ваду.
Толькі ўявіце сабе — звычайную чыстую ваду,
якую мы п’ем з крана!»
Мы адразу згадалі, як за дзень да таго
Юра Гейфман зламаў аўтамат
і ўсіх частаваў бясплатнай газіроўкай без сыропу.
З сыропам у Юры тады чамусьці ня выйшла,
як, дарэчы, і ў настаўніцы з палітінфармацыяй.
А сёньня, купляючы звычайную ваду
у францускім супэрмаркеце Carrefour,
я думаю, што ўсе ейныя прароцтвы,
на жаль, збыліся —
і паўсюль настаў канец сьвету.
І толькі сівенькі стары ў Carrefour’ы
кажа мне, завязваючы пакет з памідорамі:
«Парыская вада — харошая.
Можаш сьмела піць з крана».
ЦІЮЛЬРЫ: ПАДВОДНАЯ АРАНЖАРЭЯ
Прачынаесься ад музыкі Дэбюсі,
а навокал, з усіх бакоў, —
вада і гарлачыкі Манэ.
Цяпер ты ведаеш,
што адчуваюць на тым сьвеце
тапельцы.
ТАВАРЫСТВА МЁРТВЫХ ПАЭТАЎ
Набліжэньне могілак Пэр-Ляшэз
адчуваеш па ўсё большай колькасьці
турыстычных маек з выявай Джыма Морысана.
Францускія славутасьці мусілі б зайздросьціць,
калі б яшчэ мелі такую здольнасьць.