Petro kaj Johano maltrankviliĝis pli pro amo, ol pro ĉiaj aliaj konsideroj, sed Jakobo, filo de Alfeo, ne sukces- is kaŝi sian ĉagrenon pro la brava konduto de sia sam- kredano, kiu ne hezitis alfronti la fariseajn povojn, la aŭtoritatecon de la mastroj de la situacio. Laŭ lia opinio Stefano eraris rilate al admonoj; tiu devus esti pli mo- dera, meritis do esti arestita pro la tro varmaj argu- mentoj en la defendo de si mem. La diskuto degeneris en fermentaĵon. Petro igis lin vidi la oportunecon de tiu okazaĵo, por ke elmontriĝu la libereco de la Evan- gelio, kaj plipravigis siajn argumentojn per la logikeco de la faktoj. La decido de Hoŝea kaj Samuel, fordoni sin al la Kristo, estis citita por motivi la spiritan sukces- on de la "Vojo". La tuta urbo komentariis tiujn okaz- aĵojn; multaj alproksimiĝis al la eklezio kun sincera de- ziro pli bone koni la Kriston, kaj tio certe signifis la venkon de la afero. Jakobo tamen ne lasis sin venki eĉ de la plej fortaj argumentoj. La malkonkordo kreskis, sed Simon kaj la filo de Zebedeo starigis super ĉio la interesojn de la Mesaĝo de Jesuo. La Majstro montriĝis kiel sendito por ĉiuj senkuraĝaj kaj malsanaj homoj, kaj tiuj jam konis la modestan eklezion de Jerusalem, ricevis lumon el la parolo de vivo kaj vero. La malsanaj, la elreviĝintaj pri la sorto, la senprotektaj de la mondo, la senĝojaj iris al li por la konsolanta instruado. Estis bele vidi, kiel ili ĝojis en la doloro, kiam oni parolis al ili pri la eterna lumo de la reviviĝo. Tremantaj maljun- uloj larĝe malfermadis la okulojn, kvazaŭ vidante nov- ajn horizontojn de neantaŭviditaj esperoj. Homoj lacaj de la surtera batalado ridetis feliĉaj, kiam, aŭdante la Bonan-Novaĵon, ili komprenis, ke la maldolĉa ekzistado ne estas ĉio.
Petro observadis la suferantojn, kiujn Jesuo iam tiel amis, kaj ricevis novajn fortojn.
Eksciinte pri la nobla konduto de Gamaliel ĉe la akuzoj de la leĝisto el Tarso, kaj konvinkite, ke nur ĝi evitis la tujan ŝtonumadon de Stefano, li ekpensis inviti tiun viziti la senluksajn instalaĵojn de la eklezio de la "Vojo". Konigite al la kamaradoj, ĉi tiu ideo estis unu- anime aprobita. Johano estis la sendito, elektita por ĉi tiu nova tasko.
Gamaliel ne nur ĝentile akceptis la senditon, sed ankaŭ elmontris grandan interesiĝon pri tiu invito, kiun li akceptis kun la nobleco, ornamanta lian respektindan maljunecon.
Post la necesaj interkonsentoj la klera rabeno eniris en la malriĉan domon de la galileanoj, kiuj lin plej ĝoje akceptis. Simon Petro, kun profunda respekto, klar- igis al li la celojn de la institucio, sciigis lin pri la ating- itaj faroj kaj parolis pri la komforto al tiuj, malzorgate vivantaj. Li kore donacis al la vizitanto pergamenan kopion de ĉiuj notoj de Mateo pri la persono de la Kristo kaj ties gloraj instruoj. Gamaliel ĝentile dankis la eks- fiŝiston kaj traktis lin ankaŭ respekte kaj estime. Kom- prenigante, ke li deziras submeti al la ŝatinda juĝado de Gamaliel ĉiujn programojn de tiu humila eklezio, Simon kondukis la maljunan leĝiston al ĉiuj ĉambroj de la domo. Kiam ili venis al la vasta salono, kie dense troviĝis la plej diversaj malsanuloj, la granda raveno de Jerusalem ne povis kaŝi sian plej profundan impreson, ĝis larmoj kortuŝite de la sceno, kiu montriĝis antaŭ liaj mireg- antaj okuloj. En komfortaj litoj kuŝis maljunuloj kun haroj blankigitaj de la vintroj de la vivo kaj palegaj infanoj, kies dankoplenaj rigardoj sekvis la figuron de Petro, kvazaŭ ili estus antaŭ ia patro. Kiam li ankoraŭ ne faris dek paŝojn ĉirkaŭ la senluksaj kaj puraj mebloj, jen li haltis antaŭ mizeraspekta maljunulo. La kompat- inda, paralizita de la malsano, kiu lin frapis, laŭŝajne lin ankaŭ rekonis, kaj tuj komenciĝis dialogo:
Samonio, vi ĉi tie? - demandis Gamaliel kun miro. - Ĉu do estas eble, ke vi forlasis Cezarean?
Ha, ĝi estas vi, sinjoro! - respondis la demandito kun larmo en la angulo de la okuloj. - Bone estas, ke unu el miaj samlandanoj kaj amikoj ekvidis mian grand- an mizerecon.
La ploro sufokis lian voĉon, malebligante al li daŭrigi.
Sed viaj infanoj? Kaj viaj parencoj? En kies manoj troviĝas viaj bienoj en Samario? - demandis per- pleksa la maljuna instruanto - Ne ploru, Dio havas ĉi- am multe, por al ni doni.
Post longa paŭzo, dum kiu Samonio ŝajnis kunordigi la ideojn, por klarigi sian situacion, li povis forviŝi la larmojn kaj paroli plu:
Ha, sinjoro, kiel Ijob, tiel mi vidis mian korpon putri meze en la komfortaĵoj de mia domo; la Eternulo, laŭ sia saĝo, destinis por mi longajn elprovojn. Deklar- ita leprulo, mi vane petis helpon de la infanoj, kiujn la Kreinto donis al mia juneco: ili ĉiuj min forlasis. Miaj familianoj rapidis foriri, lasante min tute sola. La amik- oj, kiuj festenadis kun mi en Cezarea, ne rimarkate de mi, sin forpafis. Mi restis sola, senhelpa. Unu tagon, por la plej ekstrema turmento de mia malfeliĉo, la justicaj ekzekuciistoj venis al mi, por sciigi min pri tiu kruela verdikto: interkonsentinte, laŭ la konsilo de la maljust- eco, miaj infanoj senigis min je ĉiuj havaĵoj, proprigis al si miajn posedaĵojn kaj monon, kiuj estis la espero de honesta maljuneco. Fine kaj por plenigi mian sufer- adon, ili kondukis min en la lokon de la malpuruloj, kie ili forlasis min kvazaŭ krimulon, kondamnitan al morto. Mi sentis tian grandan forlason kaj malsaton, mi tra- vivis tiajn bezonojn, eble pro mia vivo, pasigita en la- borado kaj komforto, ke mi forkuris el tiu loko kaj ekiris longan vojon, esperante trovi en Jerusalem la iamajn alt- valorajn amikrilatojn.
Aŭdante ĉi tiun doloran rakonton, la maljuna majstro havis okulojn malsekajn de larmoj. Li konis Samo- nion en la plej feliĉaj tagoj de lia vivo. Pasloĝante en Cezarea, li estis honore akceptita en ties loĝejo, kaj tial li miris tiun doloran mizerecon.
Post malgranda paŭzo, dum kiu la malsanulo penis forviŝi la ŝviton kaj la larmojn, Samonio per malrapida voĉo daŭrigis:
Mi ekfaris tiun vojaĝon, sed ĉio konspiris kon- traŭ mi. Baldaŭ la ulcervunditaj piedoj ne povis paŝi plu. Mi treniĝadis, kiel mi nur povis, lacega kaj soifanta, kaj jen modesta ĉaristo, kortuŝita, min prenis kaj kon- dukis al ĉi tiu domo, kie la doloro trovas fratan konsolon.
Gamaliel ne sciis, kiel elmontri sian surpriziĝon, tia estis la emocio, kiu skuis lian internon. Ankaŭ Petro estis kortuŝita; kutiminte fari bonon, neniam pensante pri la antecedentoj de la helpato, li vidis en ĉi tiu afero konsolan elmontron de la ama povo de la Kristo.
La granda rabeno miregis ĉion, kion li tie vidis kaj aŭdis. Kun la sincereco al li propra, li ne povis kaŝi sian dankoplenan amikecon al la kompatinda malsanulo, sed sen rimedoj por lin preni el tiu malriĉa gastejo, li devis prezenti sian dankon al Simon Petro kaj aliaj kamaradoj de la eksfiŝisto el Kapernaum. Nur nun li konstatis, ke la judismo neniam ekpensis pri tiaj rifuĝejoj, kie regas amo. Trovante tie sian amikon lepra, li deziris sincere tiun helpi, sed kiel? Je la unua fojo li ekpensis pri la dolora okazo sendi iun amaton al la loko de la malpuruloj. Li, kiu konsilis tiun rimedon al tiom da homoj, nun tie troviĝis kaj konsideris la situacion de kara amiko. Ĉi tiu fakto lin profunde afekciis. Penante ne fari filozofi- ajn rezonojn, por ne fali en tro rapidajn konkludojn, li dolĉe diris:
Jes, vi havas motivon, por danki viajn bonfarant- ojn por ilia klopodado.
Kaj ankaŭ la Kriston por lia kompatemeco - akcente aldonis la malsanulo kun larmoj. - Mi nun kred- as, ke la grandanima profeto el Nazaret, per la atesto de amo, kiun li liveris al ni, estas la promesita Mesio.
La granda leĝisto komprenis la sukceson de la nova doktrino. Tiu Jesuo nekonata, ignorata de la plej kultur- ita societo en Jerusalem, venkis en la koro de la mal- feliĉuloj per la dono de abnegacia amo al tiuj, malpli favoritaj de la sorto. Li samtempe komprenis, ke li dev- as esti diskreta en tiu senfama medio pro sia prirespond- eco antaŭ la socio. Bezonante daŭrigi la konversacion, por montri sian altruismon kaj piecon, li ridetante diris: