Паварот на лета

...Цені перадсвітання
Так глыбока ў траве заляглі...

«Гэта ж песня — каханне.
А жыццю трэба хлеба, зямлі...»

Поўнік — вехцем саломы,
Растрывожана пахне аер...

«Я змагу! Я ж не ўломак!
Ты толькі чакай, ты — павер!..»

Залатой прыпарошай
Сыпле й сыпле жаўронак на ўсход...

«Зараблю-такі грошай!
Ці ж збаюся казённых работ?!

А не выйдзе... Што ж, любая,
Не ўпікну я ні словам нідзе,

Як хтось іншы да шлюбу,
Шчаслівейшы
цябе павядзе...»

Як пяшчотна вішанька цвіла!..
Мама, мама! Недарэчна, мусіць,
І пытацца, ці ў сваім замустве
Сапраўды шчаслівай ты была.

На тваім вясельным ручніку
І сягоння галубы туркочуць,
Што бярэцца сонцам свет сірочы,
Як каханне падае руку.

І казалі, бачачы цябе
У рабоце і ў гулянні, людзі:
— От каго ўжо доля шчыра любіць, —
Трэба ўдасца ж гэткай харашбе!
І ў руках яе — усё гарыць,
А і з твару — хоць вады напіся.
І каму ўжо, як не Мацяшысе,
І спяваць, як птушцы на зары;
Падрастаюць дзеткі, і мужык
Працавіты, добры ды талковы...

Мама, мама! Дзе яна, падкова
Шчасця-долі, на якой мяжы?

Мук жыццё адважвала спаўна.
Ты ж спявала, хоць душа балела.
Не магла інакш ты. Не хацела,
Каб пакута ўсім была відна.

Мацяркам бо вечна што пячэ?
Каб адно былі ў здароўі дзеці,
Каб адно было спакойна ў свеце, —
Большага чаго жадаць яшчэ?

Леты-зімы — вірам-мітульгою...
Ні таго здароўя, ні спакою...

Што чакае за крутой гарой —
Выявіцца толькі на вяршыні.
Птушка лёсу ўсё кругі вяршыла —
3 паднябесся да зямлі сырой...

Як жыццё любіла, мама, ты,
Як яму ты радавацца ўмела!
Ты для ўсіх, як зорачка, гарэла
Між будзёншчыны і гаркаты.

Успаміну светлы каласок:
Ты вяртаешся таропка з поля,
Малачай ды лебяда ў прыполе,
А ў руцэ — рамонкі для дачок...

Пад замкамі для цябе была
Азбука і мудрасць кніжных ісцін.
Поўнілася ты, як сокам лісцік,
Мудрасцю саўдзелу і цяпла.

Што вы з бацькам тут ні зажылі!..
Але вечна помнілі пра тое,
Што павага — самае святое,
Бо людзей з нас лепіць на зямлі.

Праз усё, што наканоўваў час,
Праз надзей змярканні і дасвецці,
Праз крывавы пот і боль па дзецях
Вас вяла, трымала любасць вас.

Гэткіх душ не пакалечыць быт!..
І ў мяне ад вас перакананне,
Што адзіна праца і каханне
У жыцці апірышча і шчыт.

Хоць з гадамі ў голасе тваім
Болыпала зажурынкі, матуля, —
Голас твой — і суд мой, і атулле,
Лепшае ўва мне згукана ім.