HŚT — patrz: Hylaejski Świat Teoryczny.
Hylaea: Jedna z dwóch córek Cnoüsa (drugą jest Deät). Według jej interpretacji wizja ojca przedstawiała wyższy, doskonalszy świat (Hylaejski Świat Teoryczny, HŚT), zamieszkany przez czyste formy geometryczne, które geometrzy ze świata materialnego mogą co najwyżej nieudolnie kopiować.
Hylaejski Świat Teoryczny: Nazwa używana przez większość zwolenników protyzmu na określenie wyższego wymiaru egzystencji, zamieszkanego przez doskonałe formy geometryczne, twierdzenia i inne czyste idee (cnoöny).
Ikonografia: Uproszczony i pod wieloma względami wysoce niedokładny schemat pojęciowy, za pomocą którego mieszkańcy Saeculum opisują świat matemowy; często przyjmuje formę teorii spiskowej lub aluzji do postaci i wydarzeń rozpowszechnionych w kulturze popularnej.
Ikosaedr: Bryła geometryczna podobna do kuli, mająca dwadzieścia identycznych ścian o kształcie trójkątów równobocznych.
Iluminacja: Nagłe, zwykle niespodziewane olśnienie.
Inkanter: Postać legendarna, w folklorze łączona z zakonami halikaarnijskimi, potrafiąca przekształcać świat materialny za pomocą zaszyfrowanych słów i fraz.
Inkwizycja: Ciało kontrolne o zasięgu ogólnoświatowym, odpowiedzialne za utrzymanie jednorodnego standardu Dyscypliny we wszystkich matemach i koncentach. Działa najczęściej za pośrednictwem Regulatora.
Itowie: Kasta w świecie matemowym całkowicie odseparowana od deklarantów, odpowiedzialna za obsługę urządzeń syntaktycznych i retikulum.
Jedenastka: Lista roślin zakazanych intramuros, zwykle ze względu na niepożądane właściwości farmakologiczne. Dyscyplina stanowi, że każdy okaz któregoś z przedstawicieli Jedenastki znaleziony w obrębie matemu należy bezzwłocznie wyrwać z korzeniami i spalić, a fakt ten odnotować w kronice.
Jednorazowiec: Potocznie unarysta (zob.).
Jestokej: Substancja chemiczna pochodzenia naturalnego, która w odpowiednio wysokim stężeniu w mózgu wywołuje poczucie, że wszystko jest w porządku. Poziom jestokej u można regulować w sposób sztuczny, na przykład poprzez przyjmowanie błogonia.
Kapituła: Lokalna jednostka organizacyjna zakonu deklarantów. Struktura zakonu rozciąga się zwykle na cały świat matemowy; w konkretnych matemach i koncentach reprezentują ją kapituły. Często zdarza się, że matem składa się z dwóch lub więcej odrębnych kapituł należących do różnych zakonów. Tak jest na przykład w Edharze.
Kefedokhles: Zarozumiały i pedantyczny rozmówca.
Kelx: (1) Religia sięgająca korzeniami szesnastego lub siedemnastego wieku p.r. Nazwa powstała przez skrócenie orthyjskiego słowa ganakelux, oznaczającego „miejsce trójkątów”. W ikonografii kelksu trójkąt jest niezwykle ważnym symbolem. (2) Arka kelksu.
Kewierny: Wyznawca Kelksu (Trójkąta).
Kinagramy: Zestaw prostych ideogramów, używany przez sekularów w charakterze pisma.
Klarant: Inaczej: deklarant. Określenie pejoratywne używane extramuros i wiązane z sekularami, którzy hołdują ikonografiom przedstawiającym deklarantów w wybitnie niekorzystnym świetle.
Kłąb: Poletko o kształcie zbliżonym do sześciokąta, na którym uprawia się rośliny różnych gatunków (w mniejszym lub większym stopniu zmodyfikowane genetycznie), zapewniające pełne wyżywienie jednemu deklarantowi. Sieć zależności symbiotycznych wzmacnia rośliny i zwiększa plony, hamując zarazem ubożenie gleby. W koncentach stosujących system kłębów każdy deklarant jest odpowiedzialny za jedno takie poletko, ale plony zbierane są łącznie i gromadzone we wspólnej puli, z której żywi się cały koncent. Ponieważ matem nie mógłby przestrzegać Dyscypliny, będąc uzależnionym od dostaw żywności z Saeculum, system kłębów jest mechanizmem kluczowym dla powodzenia Rekonstrukcji.
Knot: Pojęcie z zakresu protyzmu złożonego: uogólniony skierowany graf acykliczny, w którym znaczna (nawet nieskończona) liczba kosmosów jest połączona mniej lub bardziej złożoną siecią zależności przyczynowo-skutkowych. Informacja może przepływać tylko w jednym kierunku: z wszechświatów położonych „wyżej” na Knocie do leżących „niżej”.
Kolekta: Przyjęcie do matemu nowicjusza z extramuros. Kolekta odbywa się podczas apertu, a nowicjusz (nazywany kolektantem) ma zwykle mniej niż dziesięć lat.
Koncent: Większa społeczność deklarantów, w której współistnieją co najmniej dwa matemy. Koncerny tworzą najczęściej centenaryści i milenaryści, którym ze względów praktycznych trudno jest funkcjonować w pojedynczym matemie.
Konwoks: Ogromna konwokacja deklarantów z matemów i koncernów z całego świata. W normalnych okolicznościach odbywa się tylko podczas apertu milenijnego albo po Łupieży. W sytuacji wyjątkowej może zostać zwołana na żądanie państwa sekularnego.
Kosmograf: Odpowiednik ziemskiego astronoma/astrofizyka/kosmologa.
Krakersi: Grupa teorów z Epoki Praksis, skupionych wokół saunty Baritoe. Koncentrowali się na analizie konsekwencji faktu, że nie postrzegamy materialnego kosmosu bezpośrednio, lecz wyłącznie za pośrednictwem zmysłów.
Kronika: Zapis wszystkich wydarzeń, mniej lub bardziej doniosłych, w życiu matemu lub koncentu. Prowadzona i archiwizowana przez pracowitych hierarchów.
Księga: Książka o niespójnej treści, której studiowanie jest formą kary dla nieposłusznych deklarantów. Poziom trudności kolejnych rozdziałów rośnie w porządku wykładniczym.
Kwalifik: Ryt, w którym fid wybiera w obrębie matemu kapitułę, do której chce przynależeć (i jest przez nią wybierany), przez co przestaje być fidem. Uroczystość ta jest zwykle obchodzona, zanim fid osiągnie wiek dwudziestu lat.
Laboratorium: Dzienna sesja robocza podczas konwoksu, zwykle odbywająca się rano. Hierarchowie dzielą uczestników na grupy i przydzielają im cele do realizacji.
Lespera, układ współrzędnych: Odpowiednik ziemskiego kartezjańskiego układu współrzędnych. Nazywany także układem współrzędnych saunta Lespera.
Logotyp: Uproszczony system pisma stosowany w świecie sekularnym. W okresie, w którym toczy się akcja Peanatemy, wypierany przez kinagramy.
Loktor: Potoczna skrócona forma słowa Interlokutor, oznaczającego partnera w dialogu.
Loryta: Członek zakonu założonego przez sauntę Lorę, która uważała, że wszystkie pomysły, jakie człowiek jest w stanie wyrazić, zostały już w przeszłości sformułowane. Loryci jako historycy idei pomagają innym deklarantom w pracy, uświadamiając im istnienie podobnych idei w przeszłości, dzięki czemu nikt nie musi drugi raz wynajdować koła.
Łupież: Naruszenie warunków Rekonstrukcji, na skutek którego matem lub koncent zostaje zbezczeszczony i złupiony przez sekularnych intruzów. Określenie używane najczęściej w kontekście Łupieży Powszechnej, kiedy to w jednym okresie złupione zostają wszystkie (lub większość) matemów i koncentów.
Magister: Tytuł duchownych kelksu.
Mapomat: Przenośne urządzenie służące do wyświetlania map i wyszukiwania dróg. Na Ziemi jego odpowiednikiem byłby odbiornik GPS.
Matarrhita: Członek zakonu założonego w matemie stuletnim w koncencie saunta Byadina w okresie pomiędzy drugim i trzecim apertem stuletnim. Jest to jeden z niewielu czysto religijnych zakonów deklarantów, hermetyczny nawet jak na standardy obowiązujące w świecie matemowym. Podczas Trzeciej Łupieży deklaranci przenieśli się na wyspę leżącą w południowych rejonach podbiegunowych, gdzie w odosobnieniu rozwinęło się wiele niespotykanych gdzie indziej tradycji kulturalnych — takich jak zawoje okrywające całe ciało oraz skąpa, surowa kuchnia, bazująca na ograniczonych zasobach naturalnych.