Пачала разглядваць аб’ёмісты залаты ланцужок (з надзіманага золата) — не лёгенькая прасцячка, складана-плецены, важкі ланцужок — ланцуг, падобны на тыя, што былі аздобай у фларэнтыйскіх нобіляў i венецыянскіх дожаў, якіх мы бачылі на старадаўніх партрэтах. Камеі на Понта Век’ё — сапраўдныя творы мастацтва, хаця тыя, што прадаюць на ходніку, таксама вельмі прыгожыя. Разгледзела лёгкае, бліскучае, мройнае калье. I... пачала адступаць. Да тых гандлёвых шэрагаў, на ходніку. Можа, ёсць хто з нашых? Днём раней тут мая суседка па пакоі хвацка гандлявала надзіманымі калмаценькімі жывёлінамі — цацкамі, a фотакарэспандэнт з Сярэдняй Азіі займаўся таямнічымі фінансавымі аперацыямі. Я, як чалавек законапаслухмяны i суцэльна бязладны ва ўсім, што датычыць камерцыі, не ўзяла з сабой нічога, хаця ўвогуле ведала, што ў Італіі да месца былі б рэчы з ільну (тады ix у нас было-было! i вельмі танных!), i „палех”, i „хахлама”. Але закон — гэта закон. I тыя самыя генетычныя i сацыяльныя карані — яны, мабыць, адчувальныя. Поўная адсутнасць прадпрымальніцкага таленту.
Затое я з задавальненнем спазнавала на справе, што такое dolce far niente (салодкае гультайства) i сузіральнасць. Калі б не гэты суб'ект. Ён зноў узнікаў у полі зроку. Рабілася ніякавата. Я ўжо не проста ішла, а бегла подбегам, ляцела каля тых камізэлек, спадніц, караляў. Недзе зазнавала „смак” біжутэрыі: востранькія пацеркі хвасталі мяне па твары, недзе я скінула на асфальт доўгі стракаты шалік. Мне наўздагон нешта крычалі — мяркуючы па інтанацыях, не самае прыемнае. Але я бегла. Да самай віа Нацыянале, дзе была наша гасцёўня. Зірнула — якая яна вузенечкая, гэтая вулачка. Зараз запіхнуць у машыну... Аднак да гатэлю літаральна некалькі крокаў. І чаму я так доўга сунуся па вуліцы? У „Эмбэсі-хаўс” у вестыбюлі — нікога. Ліфт. Хол паверха, у якім наш нумар. Нікога, акрамя парцье. Доўга разглядаю праспекты турысцкіх бюро Фларэнцыі i іншых фірмаў: ксераксы, камп’ютары (1987-мы!), машыны, інтэр’еры гатэляў. Час палуднаваць. Прыйшлі нашы. I я ўздыхнула з палёгкай.
Так i не ведаю, хто гэта быў. Ці то прыняў мяне за некага іншага, ці то зямляк, што пазнаў „сваіх”, ці то вар'ят. I чаго так раптам збянтэжылася я. Сярод белага дня. У Фларэнцыі, вядомай як „месца, ахоўваемае Богам i ўлюбёнае багамі”. Гэта ўвесь час паўтараў наш гід Лео Гірардоні. Анна-Ліза i Ніна Аляксандраўна з намі, аднак у Фларэнцыі дастачыўся яшчэ экскурсавод. Ён вёў нас у сад Бобалі, дзе любіў шпацыраваць Дастаеўскі. Як i большасць іншаземцаў той пары, ён усіх нас лічыў рускімі. I для яго гэта, можа, i даравальна. Але там, у Фларэнцыі, мне давялося пачуць зусім не ад чужаземца на той гістарычны момант: якія яшчэ беларусы, такой нацыі няма. Даказаць яму, як я зразумела, было складана. Хаця мяне падтрымалі эстонцы i малдаване. I калі ідуць бясконцыя інфармацыі расейскіх CMI пра ўціск правоў рускіх у Прыбалтыцы, згадваю i тую спрэчку, i пафасныя сцвярджэнні тых жа CMI пра вялікаросаў, вялікую Расію, вялікі народ, народ-месію... I робіцца ніякавата... Як i тады, калі адказныя дзяржаўныя асобы абвяшчаюць, што няма розніцы — рускія, беларусы... Чаго там — правінцыя Расіі...
Ну, а наш Лео Гірардоні... ён усё ведаў пра дзяржаву-горад Фларэнцыю. Бажніцы Una citta Firence: Сан-Ларэнца, Сайта Спірыта, Санта Марыя Навэла, Сайта Крочэ, палацы Строццы, Медзічы-Рыкардзі, Ручалаі, Барджэла... Пагоркі Мікельанджэла, святыні Сан Сальваторэ аль Монтэ, Сан Мініятааль Монтэ...
Лео Гірардоні дае згоду — гэтага няма ў афіцыйнай праграме — паехаць на пагоркі Мікельанджэла, дзе тыя самыя святыні — Сан-Мініята i Сан-Сальваторэ i адкуль відаць уся Фларэнцыя. Фларэнцыя — ружова-бэзавая дахоўка, лёгкая, палётная вежа палацца Век’ё (зблізу гэта магутны высачэзны гмах), востры шпіль Санта-Крочэ, ланцужкі мастоў над Арно. Усё гэта нібыта на фоне неабсяжнага блакіту неба. Дзякуючы Лео Гірардоні мы трапляем i ў Ф’езале, прадмесце Фларэнцыі. Уласна — Фларэнцыя пачыналася з Ф’езале. Але — так часта бывае ў жыцці — маёмасная i знакамітая Фларэнцыя паставілася паблажліва-высакамерна да сведкі свайго маленства. Хаця — i тым не менш — Ф’езале пазірае на Фларэнцыю ca сваіх пагоркаў з годнасцю i адчуваннем сваіх пераваг: ведаючы, што менавіта ў Ф’езале цішыня, свежае паветра, выдатныя вілы. З нейкае пары якраз тут месцяцца тыя, хто можа набыць дарагое жытло: па-вясковаму зялёная трава, утульныя патыё, кветкі, кветкі, кветкі... Ф’езале... „Сон золотистый и старинный...” Вялікі паэт адчуў перавагі менш знакамітага, як горад, прадмесця...