VII
Вечарэла хутка. Натруджанае за дзень сонца скочвалася за вёску паспешліва. Яно імкнулася саступіць нябеснае бязмежжа свайму вечнаму брату-вандроўніку, месячыку. Быццам гэтым гаворачы, што няхай і ён, пасля доўгага дзённага спачыну, паслужыць не толькі сусвету, але і тым людзям, каму яшчэ не спіцца, хто шукае пад яго халаднаватым вокам свайго шчасця і спаталення душы і цела.
Лёнік выйшаў за брамку свайго дворышча ў лёгкай кашулі з кароткімі рукавамі — і ў даволі паношаных джынсах. Ён спадзяваўся мінуць некалькі суседніх дамкоў і загароддзем, абыходзячы выган, прайсці паўз самы лес да возера. Туды вяла ўтаптаная сцежка. Але не паспеў хлопец зрабіць і дзесятка паспешлівых крокаў, як яго аклікнула некалькі галасоў з супрацьлеглага боку вуліцы. Хоцькі-няхоцькі, але ён адгукнуўся, запаволіў хаду і павярнуў, на першы погляд, да нябачнай людской купкі. Разгалісты стары вяз хаваў іх ад цікаўнага чужога вока.
— Куды гэга ты навастрыўся, сябрук? — пазнаў Лёнік голас Жэнькі Кузьміцкага.— Клуб, здаецца, у другім баку. Ці ты забыўся ўжо?
— Не, ён любіць кругі наразаць,— хмыкнуў Віктар Кавалёў.— У горадзе ж па прамой ніхто не ходзя. Там больш за ўсё зігзагамі ўвіваюцца. Я праўду кажу, Лёнь?
Лозік змоўчаў. Адно павітаўся з вяскоўцамі за руку. Дастаў пачак цыгарэт, пстрыкнуў запальнічкай.
— Ого,— пацягнуўшы носам да сябе выпушчаны Лёнікам тыгунёвы дым зацяжкі, загаманіў плюгавенькі Сяргейчык Маньчын.— Хлопцы, ён курыць нянашанскія цыгарэткі, дым зусім не смярдзіць, а пахне дарагім дзікалонам. Дай і мне адну, Лёнік.
— Любіш ты, Сяргейчык, дармавое,— штурхануў яго локцем Кузьміцкі.— Мы вось вырашылі трошку падагрэцца перад клубам, вінцом пабалавацца,— гэта ён тлумачыў Лёніку.— Пагаворваюць, што сёння прыедуць шчупаць нашых дзевак ельненцы. Мы і хочам учыніць ім гарачы прыём. Сербані трохі і ты,— ён працягнуў Лёніку бутэльку.— Разгані згусцелую за дзень кроў. Няхай яна шпарчэй пабяжыць па жылах. Нашы ўсе дамовіліся сабрацца ў клубе гадзін у дванаццаць, калі самы разгар будзе.
Лёнік зрабіў некалькі глыткоў. Усярэдзіне пацяплела.
— Не саромейся, пі,— надахвочваў Віктар Кавалёў,— у нас яшчэ непачатых тры «фаўсты».
— Хопіць з мяне, хлопцы,— аднекваўся Лёнік.
— Давай, давай, цягні,— не адставаў і Жэнька.
— Глядзіце, а то вам застанецца мала,— сам сабе ўсміхнуўся Лёнік і добра-такі прыклаўся да рыльца.— Ух, праняло,— аддаючы бутэльку Віктару, выдыхнуў Лозік.
Хлопцы зарагаталі.
— Ну, мне грэба бегчы.
— Баішся, што тваю козачку другі ў кустах пакрые? — з’яхіднічаў Сяргейчык.— Не бойся, мы яму тое-сёе на вузел завяжам.
Усе зноў прыцішана гагатнулі ад дасціпнага жарту сябра.
— Бярыце па цыгарэце, а я пабег.
Хлопцы моўчкі апалавінілі пачак, задымілі.
— Глядзі, не пазніся!
— Твой кулак не лішні будзе!
Словы сяброў ляцелі ўслед за Лёнікам.
Колькі сябе памятае Лёнік, нават яшчэ з бясштаннага, як гавораць, дзяцінства, а міру паміж моладдзю Шышкаўкі і Ельні ніколі не было. Варта толькі прыехаць ельненцам да іх у клуб — адразу разборкі і бойкі. Мо ўсё з-за таго, што ў Шышкаўцы было напалову больш хлопцаў, чым дзяўчат, і яны раўніва аберагалі іх. А тыя, наадварот, льнулі да чужакоў, заводзілі сабе кавалераў-ельненцаў, тым самым грэбуючы сваімі. А каму такое даспадобы прыйдзецца?
Лёніку, крыху захмялеламу, прыгадаўся мінулагодні прыезд ельненцаў. Было гэта ці не ў такі ж сяродлетні час. Лёсікава Кацярына, ёмкай косткі дзяўчына, была яшчэ не замужам. За ёй убіваўся шышкаўскі Андрэй, а з Ельні ўлягаў за дзяўчынай стаматолаг-зубнік. Вось ён, як потым уведалі, падгаварыў, перад гэтым добра напаіўшы ельненскіх хлопцаў-забіяк, правучыць Андрэя, адбіць у яго ахвоту заляцацца да Кацярыны. Слова за слова, і пачалася «кулікоўская бітва». Усім хапала, але бедалагу Андрэю найбольш. I калі Кацярына заўважыла, што зубнік ледзь не скача па змэнчаным ад рук ельненцаў яе Андрэю — не вытрымала. Схапіла яна ацынкаванае вядро прыбіральшчыцы і ўварвалася ў самую гушчэчу бойкі. Праз дзве хвіліны ўсё было скончана. Кацярына так сплюшчыла вядро аб галовы і целы ворагаў і сваіх, што яго прыйшлося выкінуць на сметніцу. Вось так яно — ведай нашых. А недзе праз месяц Кацярына з Андрэем згулялі вяселле і забыліся на дарогу да клуба.