Іван ведаў, як варагуюць між сабою старыя, таму знарок сказаў гэта. Хацелася паглядзець на рэакцыю Андрона, паслухаць, што ён скажа.
Сыпун здзекліва зыркнуў на Івана, хмыкнуў сабе пад нос і надзіва няспешна загаварыў:
— Ты, хлопча, падтруньвай над сваімі равеснікамі, а нада мною — без пользы гэта. У хаце барадатым ды вусатым павінен быць нехта адзін. Значыць, я ў сваёй гаспадару, а яна ў сваёй парадак вядзе. Ды і ўрэшце, што дрэннага я зрабіў табе? — Андрон напусціў на твар штучна наіграную пахмурнасць. У вачах жа жэўжыкамі скакалі прыхаваныя іскрынкі ўсмешкі.— Я слепаваты ўжо. Баюся, што парэжу Перазімчыху, калі галіць пачну, а ты з зоркім вокам мог бы і паспрыяць старой. Яна, глядзі, паўлітэрак табе за ўвішнасць не пашкадуе. Га, Іван?
— Ну і сказаў ты, дзядзька, як у бочку кашлянуў! Хочаш, каб без нажа, адным языком Перазімчыха мяне з белага свету зжыла? Лепш усё жыццё непітушчым быць, чым пасквапіцца на яе паўлітэрак. Няхай у тваёй «сяброўкі» хоць да пупа барада адрастае, а вусы за вушы зачэсвае. Не, не піць мне яе гарэлку, як ніколі не галіць і не стрыгчы. Во, пакуль гаварыў, аж задыхаўся.— Гарбацэвіч прымоўк. Маўчаў і Андрон.
На вёсцы стаяла цішыня. Не чутно было нават дзяцей. Яны, відаць, у такую спёку, як маладыя вывадкі качанят, боўталіся ў прахалодзе рачной ці азёрнай вады. Лацвей, што Шышкаўка стаіць у такім прыдатным месцы: вакол лес, шырокі луг, глыбокае возера і хуткаплынная, вірлівая рэчка. Разумны, гаспадарлівы быў той чалавек, хто першы выбраў для вёскі такое добрае і зручнае месца...
— Ці чуў ты навіну?
— Якую? — зірнуў на Гарбацэвіча стары.
— Бойка ў клубе была паміж нашымі хлопцамі-прасталыгамі і ельненцамі. Жонка гаварыла, што Віцьку Кавалёва прымясілі. Увесь у сіняках і нос зломлены.
— I чаго ім не хапае, гэтым маладым? Як пеўнікі-сёлеткі, між сабою дзяўбуцца? — забедаваў Андрон.— У мае зялёныя леты такога не было. Ад жыру цяпер бесяцца. Каб пра хлеб думалі ды з мазаля жылі, глядзіш, і кулакі б не распускалі. Не хапала б на такое балаўство часу. 3 зараніцай штодня падымаліся б і пры святле поўні на падушку галаву клалі б. Вось і ўвесь мой сказ... А Дуняша твая ці бегала ў клуб? Мо яшчэ што расказвала?
— Пэўна ж, была і яна там. Я не дапытваўся, а сама нічога не гаварыла. Ты, дзядзька, пра ўсё дазнайся ў Перазімчыхі. Хто-хто, а яна кожную навіну, як на споведзі, выкладзе,— Іван скрытна ўхмыльнуўся, апусціўшы галаву.
— Яд-дрытваю за нагу! — не стрымаўся Андрон.— I дакуль ты нада мною ёрнічаць будзеш? Ведаеш жа пра нашу любоў з Перазімчыхай, а ўсё падколваеш, кпіны строіш, як малец. Сур'ёзны ж мужчына, а над старым падтруньваеш. Глядзі, пажалюся тваёй Кацярыне, яна спуску не дасць. Жонка ў цябе разумная і не балбатлівая, у каршэнь атрымаеш.
— Ды я так, дзядзька, дзеля жарту,— пачаў апраўдвацца Гарбацэвіч.
— I я жартую,— піхнуў Івана ў плячук стары,— што ж, нам і пасмяяцца над сабою ўжо нельга? Разумныя людзі кажуць: лепш з сябе зубы пасушы, чым з чужога чалавека.
— Яно і праўда,— згаджаецца Гарбацэвіч,— нікому балюча не зробіш, а самі сябе, дзядзька, мы і так ведаем... Заседзеўся я.— Іван падняўся з ганка, разганяючы кроў, зварухнуў плячыма.— Прыбірай са сталоў, панясу ўжо, а то кум падумае, што пайшоў і затапіўся. На вяселле, думаю, і цябе паклічуць. Прыгубіш чарку ды нагою тупнеш яшчэ.
— Не, Іванка, адпіў і адтанчыў я сваё. Бывае, што і без гарэлкі галаву з боку ў бок водзіць, перад вачыма нябачныя мухі лятаюць. Весяліцеся ўжо вы, маладыя, а мая весялосць — на печы ляжаць ды балбатню з радыё слухаць. На мінулым тыдні зламіўся тэлевізар. Паказваць паказвае, а маўчыць. Шамкаюць у ім людзі ратамі, як рыбіны безгалосыя, хоць бы слоўца прарвалася. Трэба некага клікнуць, няхай бы паглядзеў ды наладзіў. Усё ж весялей вечарамі сядзець. Не так адзінота агортвае тады.
— Днямі я падскочу, нешта з дынамікам у тэлевізары,— паабяцаў Гарбацэвіч.— Думаю, што змагу наладзіць, счакай трохі.
— Добра, добра, Іванка. Хадзі забірай сталы... Я хацеў яшчэ вось што параіць: ты мужчына самастаяцельны, завідны ў вёсцы, то не перабірай дужа гарэлкі. Кажуць, што яна цяпер занадта дрэнная. Многа разоў чуў — людзі труцяцца ёю, дачасна ў дамавіну кладуцца. Ды і Перазімчыха, калі перабярэш, абславіць паўсюль. Яна ж ведае, што з табою дружкуем. Будзе папракаць мяне. Маўляў, я цябе да гарэлкі прывучыў. Як толькі зойдзеш, то быццам і стаўлю на стол пляшку. Дурнаватая баба. Каўтун галаву з’еў, а яна не каецца, спакою не набярэцца.