— «Пустышку»! — гудзе Гуталін гаротна. — За нейкую «пустышку» жыцьцём сваім рызыкаваў. Жывы застаўся, але ў сьвет прынёс яшчэ адзін д’ябальскі выраб… А як ты можаш ведаць, колькі гора і граху…
— Засохні, Гуталіне, — сказаў я строга. — Пі й весяліся, што я жывы вярнуўся. За ўдачу, хлопцы!
Добра пайшло за ўдачу. Гуталін зусім скіс — сядзіць, плача. Нічога, я яго ведаю, гэта ў яго першая стадыя такая — аблівацца сьлязьмі і прапаведаваць, што Зона, маўляў, — гэта спакуса, выносіць зь яе нічога нельга, а што вынесьлі — вярнуць назад і жыць так, быццам яе зусім няма. Д’яблу, маўляў, д’яблава. Нічога, ён яшчэ разыйдзецца. Дык мяне пытае:
— Што гэта такое — поўная «пустышка»? Проста «пустышку» я ведаю, а вось што такое поўная? Першы раз чую.
Я яму патлумачыў. Ён галавой пакруціў, языком пацмокаў.
— Так, — кажа, — гэта цікава. Гэта, — кажа, — нешта новенькае. А з кім ты хадзіў? З расейцам?
— Так, — адказваю. — З Кірылам і з Тэндэрам, ведаеш, наш лябарант.
— Абгадзіліся яны там, напэўна, — кажа.
— Нічога падобнага. Вельмі прыстойна трымаліся хлопцы. Асабліва Кірыл. Прыроджаны сталкер, — кажу. — Яму б вопыту паболей, пасьпешлівасьць зь яго гэтую дзіцячую зьбіць, я б зь ім штодня ў Зону хадзіў.
— І штоночы? — пытаецца гэтак неахайна, а сам разьлівае.
— Ты гэта кінь, — кажу. — Жарты жартамі…
— Ведаю, — кажа ён. — Жарты жартамі, а за такое і па карку можна дастаць. Лічы, што я табе вінен дзьве плюхі…
— Каму дзьве плюхі? — страпянуўся Гуталін. — Каторы тут?
Схапілі мы яго за рукі, пасадзілі. Дык яму куфаль прысунуў, цыгарэту ў зубы ўставіў і запальнічку паднёс. А народу тым часам усё большае. Стойку ўжо абляпілі, многія столікі занятыя, Эрнэст сваіх дзевак клікнуў, бегаюць, разносяць каму што — каму піва, каму кактэйлі, каму чыстае. Я гляджу, апошнім часам у горадзе шмат незнаёмых зьявілася, усё больш нейкія блазьнюкі ў стракатых шаліках. Я сказаў пра гэта Дыку. Дык мне ківае.
— Ну як жа, — кажа. — Вялікае ж будаўніцтва пачынаецца. Інстытут тры новыя будынкі закладвае, Зону зьбіраюцца сьцяной абгарадзіць, ад могілак да старога ранча сьцяна пройдзе. Добрыя часы для сталкераў канчаюцца…
— А калі яны ў сталкераў былі? — кажу. А сам думаю: вось табе і на, што яшчэ за навіны? Значыць, цяпер не падзаробіш. Ну што ж, можа, гэта і да лепшага, менш спакусы. Буду хадзіць у Зону ўдзень, як прыстойны, грошы, вядома, ня тыя, але затое бясьпечней — «галёш», спэцкасьцюм, сёе-тое, і на патрулёў напляваць. Пражыць можна і на заробак, а выпівацьму на прэміяльныя. І такая мяне туга ўзяла! Зноў кожны грош лічы, гэта можна сабе дазволіць, гэта нельга сабе дазволіць. Гуце на любую анучу капі, у бар не хадзі, ідзі ў кіно… Сяджу я так. думаю, а Дык над вухам гудзе:
— Учора ў гатэлі, — кажа, — зайшоў я ў бар прыняць начны каўпак, сядзяць нейкія новыя, адразу яны мне не спадабаліся, падсаджваецца адзін да мяне і заводзіць размову здалёку, дае зразумець, што ён мяне ведае, ведае, хто я, дзе працую, і намякае, што гатовы добра аплачваць разнастайныя паслугі…
— Шпік, — кажу я. Ня вельмі мне цікава было гэта, шпікоў я тут набачыўся і размоваў наконт паслуг перачуў.
— Не, мілы мой, ня шпік, — Дык кажа. — Бяры вышэй. Я трошкі зь ім пагутарыў, асьцярожна, вядома, дурніка такога састроіў. Яго цікавяць сякія-такія прадмэты ў Зоне, і пры гэтым прадмэты сур’ёзныя: акумулятары, «сьвярба», «чорныя пырскі» ды іншая біжутэрыя яму не патрэбная. А на тое, што яму трэба, ён толькі намякаў.
— Дык што ж яму трэба? — пытаюся я.
— «Ведзьмін халадзец», як я зразумеў, — кажа Дык і пільна на мяне глядзіць.
— Ах, «ведзьмін халадзец» яму патрэбны? — кажу я. — А «сьмерць-лямпа» яму выпадкова не патрэбная?
— Я яго таксама так спытаў.
— Ну?
— Уяві сабе, патрэбная.
— Так? — кажу я. — Дык няхай сам усё гэта здабывае. Усё проста, «ведзьмінага халадцу» вунь поўныя падвалы, хай бярэ вядро і зачэрпвае. Зачэрпнуў — і ў вырай.
Дык маўчыць. Глядзіць на мяне спадылба і нават не ўсьміхаецца. І тут да мяне дайшло.
— Пачакай, — кажу. — Хто ж гэта такі? Бо «халадзец» забаронена нават у інстытуце вывучаць…
— Правільна, — кажа Дык нетаропка, а сам усё на мяне глядзіць. — Дасьледаваньне, якое прадстаўляе патэнцыйную небясьпеку для чалавецтва. Зразумеў цяпер, хто гэта?
Нічога я не разумеў.
— Прышэльцы, ці што? — кажу.
Ён, нарэшце, засьмяяўся, паляпаў мяне па руцэ і кажа:
— Давай вып’ем, простая ты душа.
— Давай, — кажу, але злуюся. Якога хрэна, знайшлі простую душу, сукіны дзеці. — Гэй, — кажу, — Гуталіне! Давай вып’ем!