— Я так і ведаў, што гэта ты, — сказаў Рэдрык, аглядаючы Нунана хуткімі зеленаватымі вачыма. — У, разьеўся, таўстун, усё азадак у барах праціраеш… Эге, ды вы тут, я бачу, весела час бавіце! Гута, старая, зрабі і мне порцыю, трэба даганяць…
— Ды мы яшчэ й не пачалі, — сказаў Нунан. — Мы толькі зьбіраліся… Ад цябе хіба ўцячэш?
Рэдрык рэзка засьмяяўся, тыкнуў Нунана кулаком у плячо.
— А вось мы зараз паглядзім, хто каго дагоніць, хто каго перагоніць! Я, браце, два гады пасьціўся, мне, каб цябе дагнаць, цыстэрну выпіць трэба… Пайшлі, пайшлі, што мы тут на кухні? Гута, цягні вячэру!
Ён нырнуў у халадзільнік і зноў выпрастаўся, трымаючы ў кожнай руцэ па дзьве бутэлькі з рознымі наклейкамі.
— Гуляць будзем! — абвясьціў ён. — У гонар найлепшага сябра, Рычарда Нунана, які не пакідае сяброў у бядзе. Хоць карысьці яму ад гэтага ніякай. Эх, Гуталіна няма, шкада!
— А ты патэлефануй яму, — сказаў Нунан.
Рэдрык паматаў ярка-рыжай галавой.
— Туды яшчэ тэлефон не правялі, куды яму тэлефанаваць. Ну, пайшлі, пайшлі…
Ён першым увайшоў у гасьцёўню і бразнуў бутэлькі на стол.
— Гуляць будзем, татусю, — сказаў ён нерухомаму старому. — Вось Рычард Нунан, наш сябар! Дыку, а гэта татусь мой, Шугарт-старэйшы…
Нунан, сабраўшыся ў думках у непранікальны камяк, рассунуў рот да вушэй, патрос у паветры даланёй і сказаў нябожчыку:
— Вельмі рады, містэр Шугарт. Як маецеся? Мы ж знаёмыя, Рэдзе, — сказаў ён Шугарту-малодшаму, які капаўся ў бары. — Мы аднаго разу ўжо бачыліся, мелькам, праўда…
— Сядай, — сказаў Рэдрык, ківаючы на крэсла насупраць старога. — Ты, калі будзеш зь ім гаварыць, гавары гучней, ён ня чуе ні храна…
Ён расставіў келіхі, хутка адкаркаваў бутэлькі.
— Разьлівай, — сказаў ён Нунану. — Татусю крыху, на самае донца.
Нунан нетаропка пачаў разьліваць. Стары сядзеў у ранейшай паставе, гледзячы ў сьцяну. І ён ніяк не рэагаваў, калі Нунан прысунуў да яго келіх. Але Нунан ужо пераключыўся на новую сытуацыю, гэта была гульня, страшная і жаласная, якую разыгрываў Рэдрык, і ён уключыўся ў гэтую гульню, як усё жыцьцё ўключаўся ў чужыя гульні, і страшныя, і жаласныя, і дзікія, і значна больш небясьпечныя, чым гэтая. І калі Рэдрык, узьняўшы свой келіх, бразнуў ім аб келіх Нунана і сказаў: «Ну што, паехалі?» — ён цалкам натуральным чынам зірнуў на старога і з разумеючым выглядам, таксама цалкам натуральна, кіўнуў на словы Рэдрыка: «Паехалі, паехалі, ты за яго не турбуйся, ён свайго ня ўпусьціць».
Яны з Рэдрыкам выпілі, Рэдрык крэкнуў і, пабліскваючы вачыма, загаварыў усё ў тым жа ўзбуджаным, трохі штучным тоне:
— Усё, братка! Больш мяне турма ня ўбачыць. Калі б ты ведаў, мілы мой, да чаго ж дома добра! Грошы ёсьць, я сабе добры катэджык прыгледзеў, з садам будзем, ня горш чым у Сьцярвятніка… Ты ведаеш, я ж эміграваць хацеў, яшчэ ў турме вырашыў. Дзеля якой сьцервы я ў гэтым вашывым мястэчку сяджу? Ды няхай, думаю, яно выпрахне… Вяртаюся — прывітаньне, забаранілі эміграцыю! Ды што мы — чумныя якія-небудзь зрабіліся за гэтыя два гады?
Ён гаварыў і гаварыў, а Нунан ківаў, прысёрбваючы віскі, устаўляў спачувальныя лаянкі, рытарычныя пытаньні, потым пачаў распытваць пра катэдж — што за катэдж, дзе, за якую цану, — яны з Рэдрыкам паспрачаліся. Нунан даказваў, што катэдж дарагі і ў нязручным месцы; ён выцягнуў запісную кніжку, пачаў гартаць яе і называць адрасы закінутых катэджаў, якія аддадуць за бесцань, а рамонт абыйдзецца ўсяго нічога, калі падаць заяву аб эміграцыі, атрымаць адмову ад уладаў і запатрабаваць кампэнсацыю.
— Ты, я бачу, ужо і нерухомасьцю заняўся, — сказаў Рэдрык.
— А я ўсім патрошку займаюся, — адказаў Нунан.
— Ведаю, ведаю, начуты пра твае бардачная афэры…
Нунан зрабіў вялікія вочы, прыклаў палец да вуснаў і кіўнуў галавой у бок кухні.
— Ды ладна, усе гэта ведаюць, — сказаў Рэдрык. — Грошы ня пахнуць… цяпер ужо і я гэта ведаю… Але Маслака ты сабе падабраў у кампаньёны — я жываты падарваў, калі пачуў! Пусьціў, разумееш, казла ў агарод. Ты яго хоць плаціць прымусь за гэтую справу, ці з долі ягонай вылічвай… Ён жа псых, я яго зь дзяцінства знаю!
Тут стары павольна, драўляным рухам, нібы вялізная лялька, падняў руку з калена і з драўляным стукам кінуў яе на стол побач са сваім келіхам. Рука была цёмная, зь сіняватым адлівам, зьведзеныя пальцы рабілі яе падобнай да курынае лапы. Рэдрык змоўк і паглядзеў на яго. У твары ягоным нешта здрыганулася, і Нунан са зьдзіўленьнем убачыў на гэтай рабаватай драпежнай фізыяноміі найсапраўднейшую, найнепадробнейшую любоў і пяшчоту.