Выбрать главу

— Ну, вядома, ногі бацьку, — сказаў Арчыбальд нарэшце. — Каб дома было ўсё добра…

— Хлусіш, хлусіш, — лагодна сказаў Рэдрык. — Ты, братка, улічы: Залаты шар толькі патаемныя жаданьні выконвае, толькі такія, што калі ня зьдзейсьняцца, то хоць у пятлю.

Арчыбальд Барбрыдж пачырванеў, ускінуў на Рэдрыка і зараз жа апусьціў вочы і зусім заліўся фарбай, нават сьлёзы выступілі. Рэдрык ухмыльнуўся, гледзячы на ​​яго.

— Усё зразумела, — сказаў ён амаль ласкава. — Добра, гэта не мая справа. Трымай сваё пры сабе. — І тут ён раптам згадаў пра пісталет і падумаў, што, пакуль ёсьць час, трэба ўлічыць усё, што можна ўлічыць. — Што гэта ў цябе ў задняй кішэні? — спытаў ён нядбайна.

— Пісталет, — буркнуў Арчыбальд і закусіў губу.

— Навошта ён табе? — зьдзівіўся Рэдрык.

— Страляць, — сказаў Арчыбальд задзірліва.

— Кінь, кінь, — сказаў Рэдрык, сядаючы. — Давай яго сюды, у Зоне страляць няма ў каго. Давай.

Арчыбальд хацеў нешта сказаць, але прамаўчаў, сунуў руку за сьпіну, выцягнуў армейскі кольт і працягнуў Рэдрыку, трымаючы за ствол. Рэдрык узяў пісталет за цёплае рубчастае дзяржаньне, падкінуў яго, злавіў і сказаў:

— Хустка ёсьць якая-небудзь? Давай, я завіну.

Ён узяў у Арчыбальда чысьценькую, з пахам адэкалёну хустку, завінуў пісталет і паклаў скрутак на шпалу.

— Няхай тут паляжыць, — патлумачыў ён. — Назад пойдзем — возьмеш. Можа, насамрэч ад патрульных адстрэльвацца давядзецца… Хоць ад патрульных адстрэльвацца, братка…

Арчыбальд рашуча пакруціў галавой.

— Ды мне не для гэтага, — сказаў ён з прыкрасьцю. — Там толькі адзін патрон. Каб… калі як з бацькам…

— Ву-унь што, — працягнуў Рэдрык, уважліва гледзячы на ​​яго. — Ну, гэта можаш не турбавацца. Калі як з бацькам, то ўжо да гэтага месца я цябе дацягну. Абяцаю… Глядзі, разьвіднела!

Туман зьнікаў на вачах. На насыпу яго ўжо не было зусім, а ўнізе і ўдалечыні малочная імгла прасядала і пратавала, скрозь яе прарасталі круглявыя шчаціністыя вяршыні пагоркаў, і паміж пагоркамі дзе-нідзе ўжо праглядвала рабая паверхня пракіслага балота, пакрытага рэдзенькай зморанай вярбой, а на гарызонце, за пагоркамі, ярка-жоўтым успыхнулі вяршыні гор, і неба над гарамі было яснае і блакітнае. Арчыбальд азірнуўся цераз плячо i ў захапленнi ўскрыкнуў. Рэдрык таксама азірнуўся. На ўсходзе горы здаваліся чорнымі, а над імі палала знаёмае смарагдавае зарыва, зялёны золак Зоны. Рэдрык падняўся і, расьпяразваючыся, сказаў:

— Аблягчыцца не зьбіраешся? Глядзі, потым няма дзе будзе і няма калі…

Ён зайшоў за ваганэтку, прысеў на насыпу і, пакрэхтваючы, глядзеў, як хутка згасае, заліваецца ружовым зялёнае зарыва і памяранцавы акраец сонца выпаўзае з-за хрыбта, і адразу ад пагоркаў пацягнуліся лілаватыя цені, усё стала рэзкім, рэльефным, усё стала відаць, як на далоні, і проста перад сабой, мэтрах у двухстах, Рэдрык убачыў верталёт. Верталёт упаў, відаць, у самы цэнтр «камарынага плешу», і ўвесь фюзэляж ягоны распляскала ў бляшаны блін, толькі хвост застаўся цэлы, яго зьлёгку выгнула, і ён чорным кручком тырчаў над прагалінай між пагоркамі, і стабілізацыйны вінт застаўся цэлым — выразна парыпваў, пагойдваючыся на лёгкім ветрыку. «Плеш», мабыць, трапіўся магутны, нават пажару сапраўднага не атрымалася, і на расплясканай бляшанцы выразна вылучалася чырвона-сіняя эмблема каралеўскіх ваенна-паветраных сілаў, якую Рэдрык вось ужо колькі гадоў і на вочы ня бачыў і быццам бы нават забыўся, як яна выглядае.

Справіўшы патрэбу, Рэдрык вярнуўся да заплечніка, дастаў мапу і расклаў яе на сьпечанай грудзе пароды ў ваганэтцы. Самога кар’еру відаць адсюль не было, яго засланяў пагорак з пачарнелым абгарэлым дрэвам на верхавіне. Гэты курган яны меліся абыйсьці справа, па лагчыне паміж ім і іншым пагоркам, які таксама быў бачны адсюль, зусім голы, з бурым каменным россыпам па ўсім схіле. Усе арыенціры супадалі, але Рэдрык не адчуваў задавальненьня. Шматгадовы інстынкт сталкера катэгарычна пратэставаў супраць самой думкі, недарэчнай і ненатуральнай, — пракладаць сьцежку паміж двума блізкімі ўзвышшамі. Ладна, падумаў Рэдрык, гэта мы яшчэ паглядзім. На месцы будзе лепш відаць. Сьцежка да гэтай лагчыны вяла па балоце, па адкрытым роўным месцы, здавалася адсюль бясьпечнай, але, прыгледзеўшыся, Рэдрык адрозьніў паміж сухімі купінамі нейкую цёмна-шэрую пляму. Ён зірнуў на мапу. Там стаяў крыжык, і каравымі літарамі было напісана: «Хлюст». Чырвоны пункцір сьцежкі ішоў правей за крыжык. Мянушка была быццам бы знаёмая, але хто такі гэты Хлюст, як ён выглядаў і калі ён быў, Рэдрык узгадаць ня мог. Успаміналася толькі: дымная зала ў «Боржчы», нейкія п’яныя лютыя храпы, вялізныя чырвоныя лапы, што сьціскалі шклянкі, грымотны рогат, потныя блішчастыя пысы, фантастычны статак тытанаў і гігантаў, што сабраўся на вадапой; адзін з найяскравейшых успамінаў дзяцінства — першае наведваньне «Боржчу». Што я тады прынёс? «Пустышкі», здаецца. Прама з Зоны, мокры, галодны, ашалелы, зь мяшком цераз плячо, уваліўся ў гэты шынок, бразнуў на стойку перад Эрнэстам мяшок, злосна шчэрачыся і азіраючыся, вытрымаў грукатлівы залп зьдзекаў, дачакаўся, пакуль Эрнэст, тады яшчэ малады і заўсёды пры гальштуку матыльком, адлічыў колькісьці там зялёненькіх… не, тады былі яшчэ не зялёненькія, тады былі «квадратныя», каралеўскія, зь нейкай напаўголай бабай у плашчы й вянку… дачакаўся, схаваў грошы ў кішэнь і нечакана для самога сябе цапнуў са стойкі цяжкі піўны куфаль і з размаху стукнуў ім па найбліжэйшай рагатлівай пашчы. Рэдрык ухмыльнуўся і падумаў: можа, гэта і быў Хлюст?