Kiam A-vorto priskribas plurajn O-vortojn, ĝi havu J-finaĵon, ĉar la signifo estas multe-nombra:
La tablo kaj la seĝo estas eluzitaj. Unu tablo kaj unu seĝo estas du aferoj. Ambaŭ estas eluzitaj.
En la ĉambro estis verdaj seĝo kaj tablo. Tie estis (unu) verda seĝo kaj (unu) verda tablo.
Li kaj lia amiko estas same kulpaj. Ambaŭ estas kulpaj.
Nek li nek lia amiko estas ĝojajpro la severapuno. Ambaŭ malĝojas.
Ŝia blanka kolo kaj ŝia brusto estis kovritaj per granda ĉenaĵo de mal- novaj kaj novaj moneroj. FA1234 Unu kolo kaj unu brusto estas du.
J nur se fakte temas pri pluraj aferoj
Iafoje A-vorto rilatas al O-vorto kun J-finaĵo, sed priskribas laŭsence nur unu el la pluraj aferoj. Tiam la A-vorto ne havu J-finaĵon:
Tie staris pluraj grandaj kaj unu malgranda tabloj. Kvankam malgranda rilatas al la vorto tabloj, ĝi estu sen J, ĉar ĝi priskribas nur unu el la tabloj.
Mi volas verdan kaj ruĝan krajonojn. = ...unu verdan krajonon kaj unu ruĝan krajonon.
Ĉiuj damoj, la karoa, kera, trefa kaj pika, sidis en la unua vico. FA2106 Estis nur po unu damo el ĉiu speco. Efektive la A-vortoj priskribas la unu-nombran vorton damo, kiu estas subkomprenata post ĉiu el ili: ...la karoa damo, kera damo, trefa damo kaj pika damo...
Venis Franca kaj Germanaj gastoj. = Venis unu Franca kaj pluraj Germanaj gastoj.
Du partoprenantoj estis respektive Japana kaj Korea. Estis unu Japana partoprenanto kaj unu Korea partoprenanto.
Por tiaj ĉi komplikitaj signifoj oni elektu facile kompreneblan esprimo- manieron. La ĉi-antaŭaj frazoj estas ĉiuj gramatike ĝustaj, sed iuj el ili povus esti pli klaraj. Ekz. anstataŭ Franca kaj Germanaj gastoj estas pli klare diri
unu Franca kaj pluraj Germanaj gastoj.
Evito de miksitaj formoj
Multe-nombra A-vorto kune kun pluraj unu-nombraj O-vortoj povas iafoje ŝajni kiel stranga miksaĵo, kvankam tio estas tute logika. Zamenhof ofte evitis tian mikson, uzante unu-nombran A-vorton, precipe kiam la A-vorto estis poseda pronomo, aŭ kiam temis pri pluraj abstraktaj O-vortoj:
mia frato kaj fratino FE 36 = miaj frato kaj fratino. Oni povus diri, ke mia estas subkomprenata antaŭ fratino: mia frato kaj mia fratino.
Ŝi estis tiel simila al la patrino per sia karaktero kaj vizaĝo. FE11 Sia estas priskribo kaj de karaktero, kaj de vizaĝo. Oni povus diri, ke sia estas subkomprenata antaŭ vizaĝo.
la simpla lernado kaj uzado de Esperanto OV378 Simpla estas subkomprenata antaŭ uzado. Alternative oni povas diri, ke lernado kaj uzado kune estas unu ideo.
Oni povasproponi [...] ekzemple internacian monsistemon, horsistemon, kalendaron k.t.p. OV379 Internacian estas subkomprenata antaŭ horsistemon kaj kalendaron.
Same Zamenhof ofte evitis uzi plurajn unu-nombrajn A-vortojn kune kun unu multe-nombra O-vorto:
Estis inter la sepa kaj oka horo vespere. M200 = ...la sepa kaj (la) oka horoj...
Atentu al kio rilatas A-vorto
Iafoje oni riskas erare rilatigi A-vorton al ia vorto, kiu staras pli proksime ol tiu, kiun la A-vorto vere priskribas:
Iu el tiuj malŝatindaj friponoj certe estas kulpa. Ne *kulpaj *, ĉar kulpa estas priskribo de iu, ne de friponoj.
Unu el miaj plej bonaj amikoj estis elektita en la Akademion. Elektita priskribas la vorton unu, ne la vorton amikoj.
Iuj en tiu granda nedistingebla homamaso estis alvenontaj al la sama celo kiel ni. Alvenontaj priskribas la subjekton iuj, ne la vorton homamaso.
Speco de
Ĉe esprimoj kun speco de povas iafoje ekesti hezito inter unu-nombro kaj multe-nombro:
Tiaj specoj de vino estas tre multekostaj. Multekostaj gramatike pri- skribas la vorton specoj, kvankam ĝi sence rilatas ankaŭ al vino.
A-vortecaj vortetoj
Vortetoj, kiuj povas roli A-vortece (§15), kaj kiuj povas ricevi J-finaĵon, sekvas la samajn regulojn pri J-finaĵo kiel A-vortoj.
tiu domo ^ tiuj domoj
tia domo ^ tiaj domoj
tiuj kato kaj hundo = tiu kato kaj tiu hundo
tiuj kato kaj hundoj = tiu kato kaj tiuj hundoj
Jen la kato kaj la hundo, kiu apartenas al mi. Nur la hundo apartenas al mi.
Jen la kato kaj la hundo, kiuj apartenas al mi. Kaj la kato, kaj la hundo apartenas al mi.
Jen la kato kaj la hundoj, kiuj apartenas al mi. La frazo estas dusenca. Verŝajne nur la hundoj apartenas al mi, sed povas esti, ke ankaŭ la kato estas mia.
Jen la hundoj kaj la kato, kiuj apartenas al mi. Kaj la hundoj kaj la kato apartenas al mi.
8.2.4. Nombro — specialaj okazoj
La kunliga vorteto aŭ (§16.2) normale montras ekskluzivan sencon (devas esti nur unu el la alternativoj), sed iafoje ĝi estas inkluziva (povas validi pluraj alternativoj samtempe). Kiam pluraj aferoj estas ligitaj per aŭ, la uzo de J-finaĵo dependas de la senco: