termino adpozicio, kiu kovras kaj prepoziciojn kaj postpoziciojn. Ĝin oni
tamen tre malmulte uzas. Sed ankaŭ tiu termino estas misgvida. Ĉiuj tri
terminoj prepozicio, postpozicio kaj adpozicio nomas la koncernatan vort-
kategorion surbaze de la ideo “pozicio”. En Esperanto tio estas nur
etimologie vera, sed tamen efikas misgvide. Ĝene ofte mi spertis, ke oni
erare imagas, ke ekz. ankaŭ estas prepozicio, ĉar ĝi kutime staras en pozicio
antaŭ tio, al kio ĝi rilatas.
Bona terminologio nomu tiun vortklason, kiu inkluzivas prepoziciojn kaj
postpoziciojn, per termino, kiu baziĝas sur esenca trajto de tiaj vortoj. La
lingva tasko de tiaj vortoj estas indikado de frazroloj. Tiun funkcion ili
tamen dividas kun la kazoj. Prepozicioj, postpozicioj kaj kazoj esence plen-
umas la saman taskon. Indas do nomi ilin en simila maniero. La klasika
terminologio tamen donas al ni nenian rimedon por tio.
§45
715
Pri la gramatikaj terminoj en PMEG
En PMEG mi elektis paroli ĝenerale pri rolmontriloj. Tiu kategorio enhavas
la rolfinaĵon N (la solan kazan finaĵon en Esperanto) kaj ĉiujn rolvortetojn
(prepoziciojn). Rolfinaĵo estas finaĵo, kiu montras frazrolojn, kaj rolvortetoj
estas vortetoj, kiuj servas por indiki frazrolojn. La parenceco inter la finaĵo
N kaj la rolvortetoj estas en Esperanto aparte frapa: Oni povas uzi jen N, jen
al por la sama rolo: Mi helpis lin = Mi helpis al li; Ni vojaĝis al Parizo = Ni
vojaĝis Parizon. Eblas uzi jen N, jen je por la sama signifo: Ĝi estas alta je
cent metroj = Ĝi estas alta cent metrojn. Tial estas tre inde prezenti tiujn
lingvoelementojn kiel parencajn en la terminologio. Sed por fari tion novaj
gramatikaj esprimoj estas bezonataj.
Mi neniel imagas, ke mi perfekte sukcesis en mia novspeca terminologio.
Kelkaj esprimoj, kiujn mi uzas en PMEG, estas sufiĉe longaj. Eble mi estus
povinta elpensi pli mallongajn. Kaj certe eblas elpensi pli trafajn aŭ pli
klarajn aŭ alimaniere pli bonajn terminojn. Sed mi almenaŭ provis.
Ĉu miaj faciligiloj eble estas malfaciligiloj por tiuj, kiuj jam scias la klasikan
terminologion? Ili ja bezonas lerni novajn esprimojn por kompreni PMEG-
on. Mi tamen pritaksas, ke ilia peno estas relative malgranda, kaj ke ĝin
vaste kompensas la malpeno, kiun spertas tiuj, kiuj neniam bone lernis la
klasikajn terminojn. Kaj eble tiuj, kiuj kapablas kompreni la klasikajn fak-
vortojn, tamen pro la nova prezentomaniero en PMEG iafoje povas vidi iajn
aferojn en nova lumo dank’ al miaj terminoj.
Detala prezento de la PMEG-aj gramatikaj terminoj troviĝas en la ĉi-antaŭa
gramatika vortareto (§44).
Al tiuj, kiuj preferas tradiciajn gramatikajn terminojn, mi povas rekomendi
la verkon Wennergren, Detala Gramatiko de Esperanto, kiu esence estas
mallongigita PMEG kun tradiciaj terminoj. Ĝi legeblas ankaŭ Interrete ĉe
<http://lernu.net/lernado/gramatiko/detala2/> .
Bertilo Wennergren
716
§45
Literaturo
46. Literaturo
Akademiaj Studoj 1983. Redaktis Rüdiger Eichholz. Esperanto press.
Bailieboro [Kanado], 1983
Akademiaj Studoj 1984. Redaktis Rüdiger Eichholz. Esperanto press.
Bailieboro [Kanado], 1984
Akademiaj Studoj 1985. Redaktis Rüdiger Eichholz. Esperanto press.
Bailieboro [Kanado], 1985
Akademiaj Studoj 1987. Redaktis Rüdiger Eichholz. Esperanto press.
Bailieboro [Kanado], 1988
Akademiaj Studoj 1988-1990. Redaktis Rüdiger Eichholz. Esperanto press.
Bailieboro [Kanado], 1990
Aktoj de la Akademio 1963-1967. (Oficiala Bulteno de la Akademio de
Esperanto, 9). 2a eldono, Rotterdam [Nederlando], 2007.
<http://akademio-de-esperanto.org/aktoj/aktoj1/> [enhavas interalie enk-
etojn kaj decidojn pri la pasivaj participoj kaj pri la vortfarado]
Aktoj de la Akademio II 1968-1974. (Oficiala Bulteno de la Akademio de
Esperanto, 10). 2a eldono, Rotterdam [Nederlando], 2007.
<http://akademio-de-esperanto.org/aktoj/aktoj2/> [enhavas interalie la
Okan Oficialan Aldonon al la Universala Vortaro, kaj la Bazan Radikaron
Oficialan]
Aktoj de la Akademio III 1975-1991. (Oficiala Bulteno de la Akademio de
Esperanto, 11). Redaktis André Albault (k.a.). Paris [Francujo], 1992.
[enhavas interalie la Liston de Normaj Landnomoj]
Albault, André: Naŭ Prelegoj pri la Fundamento. Iltis-Eldonejo,
Saarbrücken [Germanujo], 1990
Butler, Montagu C[hristie]: Esperanto-English Dictionary. Brita Esperanto-
Asocio, London [Britujo], 1967
Butler, M[ontagu] C[hristie]; Merrick, F. : Muzika Terminaro. Kun alfabeta
indekso de David G. Hill. Muzika Esperanto-Ligo, Sofia [Bulgarujo],
1992 (represo)
Cherpillod, André: Leksikaj Vagadoj. La Blanchetière, Courgenard [Franc-
ujo], 2012
Cherpillod, André: Lingvaj Babilaĵoj. La Blanchetière, Courgenard [Franc-
ujo], 2005
Cherpillod, André: Nepivaj Vortoj. La aŭtoro, Courgenard [Francujo], 1988
Cherpillod, André: Vortkonsisto, vortfarado, vortanalizo, vortordo. Mem-
eldono, Courgenard [Francujo], 1996
De Hoog, H[endrik] A[rie]: Du Malsanoj en Esperanto. Kia-ismo. Tiom-
Kiom-ismo. Hällabrottet [Svedujo], 1954
De Hoog, H[endrik] A[rie]: La senpera verbigo de adjektivoj. Artur E. Iltis,
Saarbrücken [Germanujo], 1978. Represo de la eldono “Den Haag
1955”.
§46
717
Literaturo
Desmet’, Petro; Horvath, Jozefo: Bildvortaro. Flandra Esperanto-Ligo,
Antverpeno [Belgujo], 2012
Dr Esperanto [Zamenhof L. L.]: Meždunarodnyj Jazyk. Predislovie i polnyj