Było mi okropnie duszno.
— Wierzymy w postęp, w lepsze jutro, w potęgę nauki.
— Nareszcie coś! — zawołał. — Tak, nauka… to dobre, to mi się przyda. Na jakie nauki łożycie najwięcej?
— Na fizykę — odparłem. — Badania nad energią atomową.
— Już wiem. Wie pan co? Niech pan tylko milczy. Już ja się tym zajmę. Ja będę mówił. Proszę zostawić mi wszystko. Otuchy! — Wypowiadał te słowa, gdy maszyna zatrzymywała się przed gmachem.
Kręciło mi się w głowie i wirowało w oczach; prowadzono mnie kryształowymi korytarzami, jakieś niewidzialne zapory rozsuwały się z melodyjnym westchnieniem, potem pędziłem w dół, w górę, znowu w dół, Tarrakanin stał obok mnie, olbrzymi, milczący, otulony fałdzistym metalem, nagle wszystko znieruchomiało, szklisty balon wydął się przede mną i pękł. Stałem na dnie sali Zgromadzenia Ogólnego. Amfiteatr, rozszerzając się lejowato, biegł w górę młyńcami ław okrężnych, niepokalanie aż srebrzyście biały; pomniejszone odległością sylwetki delegacji nakrapiały szmaragdem, złotem, purpurą biel spiralnych kondygnacji, dźgając wzrok miriadami tajemniczych roziskrzeń. Nie umiałem od razu odróżnić oczu od orderów, członków od ich sztucznych przedłużeń, widziałem tylko, że poruszają się żywo, przesuwają ku sobie po śnieżnych pulpitach pliki akt, jakieś czarno lśniące, jakby antracytowe tafelki, a naprzeciw mnie, w odległości kilkudziesięciu kroków, oflankowany murami maszyn elektronowych, spoczywał na podwyższeniu przewodniczący, otoczony gaikiem mikrofonów. W powietrzu unosiły się strzępy rozmów, prowadzonych w tysiącu języków naraz, a te narzecza gwiazdowe rozpościerały się od najniższych basów po tony wysokie jak ptasi szczebiot. Z uczuciem, że podłoga otwiera się pode mną, obciągnąłem na sobie frak. Rozległ się dźwięk przeciągły, nie kończący się, to przewodniczący uruchomił maszynę, która młotkiem uderzyła w taflę szczerego złota, metaliczne drganie wwierciło się w uszy. Tarrakanin, górując nade mną, wskazał właściwą ławę — głos przewodniczącego popłynął z niewidzialnych megafonów, ja zaś, przed usadowieniem się u prostokątnej tabliczki z nazwą ojczystej planety, biegnąc oczami coraz wyżej i wyżej po kręgach ław, szukałem choć jednej bratniej duszy, chociaż jednej istoty człekokształtnej — daremnie. Ogromne, ciepłe w tonacjach bulwy, zwoje galaretki jakby porzeczkowej, mięsiste, wsparte o pulpity uszypułowania, oblicza koloru dobrze przyprawionych pasztetów lub jaśniejące jak ryżowe zapiekanki, plątwy, przylgi, chwytule, dzierżące losy gwiazd bliskich i dalekich, przesuwały się przede mną niby zwolnionym filmem, nie było w nich nic potworowatego, nie budziły odrazy, wbrew tylekroć wyrażanym na Ziemi przypuszczeniom, jak gdybym nie z potworami gwiezdnymi miał tu do czynienia, ale z istotami, co wyszły spod dłuta rzeźbiarzy abstrakcyjnych czy też jakichś wizjonerów gastronomii…
— Punkt osiemdziesiąty drugi — syknął mi do ucha Tarrakanin i siadł. Uczyniłem to samo. Podniosłem do ucha słuchawkę, leżącą na pulpicie, i usłyszałem:
— „Urządzenia, które zgodnie z umową, ratyfikowaną przez to Wysokie Zgromadzenie, dostarczone zostały podług ścisłych tej umowy ustaleń przez Wspólnotę Altairską Zjednoczeniu Poszóstnemu Fomalhaut, wykazują, jak stwierdził to protokół specjalnej podkomisji OPZ, własności nie mogące być rezultatem drobnych odchyleń od recepty technologicznej, zaaprobowanej przez wysokie układające się strony. Aczkolwiek, jak słusznie stwierdziła Wspólnota Altairska, wyprodukowane przez nią odsiewnice promieniowania i planetoreduktory miały posiadać zdolność reprodukcji, gwarantującą powstanie maszynowego potomstwa, co przewidywała umowa płatnicza obu wysokich układających się stron, to jednak potencja owa winna się była przejawić, zgodnie z obowiązującą w całej Federacji etyką inżynieryjną, pod postacią singulamego pączkowania, a nie wynikać z obdarzenia wspomnianych urządzeń programami o przeciwnych znakach, co niestety nastąpiło. Taka dwoistość programów doprowadziła do powstania w obrębie głównych zespołów energetycznych Fomalhautu chutliwych antagonizmów, a jako ich konsekwencji — gorszących publiczną moralność scen, przynoszących też stronie pozywającej poważne straty materialne. Dostarczone agregaty, miast zajmować się pracą, będącą ich przeznaczeniem, część szycht poświęcały na zabiegi doboru, przy czym ich nieustanna bieganina z wtyczkami, mająca na celu akt prokreacyjny, doprowadziła do naruszenia Statutów Panundzkich i powstania wyżu maszynograficznego, przy czym obojga tych godnych pożałowania zjawisk winna jest strona pozwana. A przeto niniejszym uznajemy zadłużenie Altairu anulowanym”.
Odłożyłem słuchawki, bo nazbyt już bolała mnie głowa. Pal diabli maszynowe zgorszenie publiczne, Altair, Fomalhaut i całą resztę! Miałem dość OPZ, nim jeszcze zostałem jego członkiem. Było mi niedobrze. Dlaczego usłuchałem profesora Tarantogi? Po co mi była ta okropna godność, zmuszająca do świecenia oczyma za nie moje grzechy? Czy nie należało raczej…
Przeszył mnie niewidzialny prąd, bo oto na ogromnej tablicy zapłonęły cyfry 83, i poczułem energiczne szturchnięcie. To mój Tarrakanin, zerwawszy się na równe przylgi czy też macki, pociągnął mnie za sobą. Jupitery, pływające pod stropem sali, skierowały na nas ulewę błękitnego blasku. Oblewany ze wszech stron potopami jasności, która zdawała się prześwietlać mnie na wylot, półprzytomnie ściskając rozmiękły na dobre rulon listów uwierzytelniających, słyszałem potężny bas Tarrakanina, który grzmiał u mego boku ze swadą i swobodą na cały amfiteatr, lecz treść jego przemowy docierała do mnie ledwo strzępami, jak w czasie sztormu piana morska, obryzgująca śmiałka, przechylonego przez falochron.
— .. .znakomita Zemeja… (nie potrafił nawet prawidłowo wymówić imienia mojej ojczyzny!)… świetna ludzkość… jej tu obecny, wybitny przedstawiciel… wytworne, sympatyczne ssaki… energia jądrowa, wyzwolona z maestrią i wprawą w ich odnóżach górnych… młoda, prężna kultura, pełna uduchowienia… dogłębna wiara w pięcymolię, chociaż nie pozbawiona amfibruntów… (najwyraźniej plątał nas z kimś innym)… oddani sprawie jedności gwiazdoludów… w nadziei, że przyjęcie ich w poczet… zamykając okres płodowej egzystencji społecznej… aczkolwiek samotni, na swej peryferii galaktycznej… wzrośli śmiało i samodzielnie, godni są…
Jak dotąd, mimo wszystko, dobrze — błysnęło mi. — Chwali nas, niby nieźle… co to?
— Zapewne, parzyści! Sztywne podwozia ich… należy atoli zrozumieć… w tym Wysokim Zgromadzeniu mają prawo reprezentacji także i wyjątki od normy i reguły… żadna aberracja nie hańbi… ciężkie warunki, jakie ich ukształtowały… wodnistość, nawet słona, nie może być, nie powinna stać się przeszkodą… z naszą pomocą w przyszłości wyzbędą się swego okropnego obecnego wyglądu, nad którym Wysokie Zgromadzenie z właściwą sobie wspaniałomyślnością zechce przejść do porządku… dlatego w imieniu delegacji tarrakańskiej i Związku Gwiazd Betelgeuzy niniejszym stawiam wniosek o przyjęcie ludzkości z planety Zymai w poczet OPZ, a tym samym przyznania obecnemu tutaj szlachetnemu Zymianinowi pełnych praw akredytowanego przy Organizacji Planet Zjednoczonych delegata. Skończyłem.
Rozległ się potężny szum, przerywany zagadkowymi gwizdnięciami, oklasków, w braku rąk, nie było, bo też i nie mogło ich być; ów szum i gwar ustały nagle na dźwięk gongu i dał się słyszeć głos przewodniczącego:
— Czy któraś z wysokich delegacji zamierza zabrać głos w sprawie wniosku o przyjęcie ludzkości z planety Zemei?