Выбрать главу

Мужчыны паскідалі пінжакі, гаварылі голасна, размахвалі рукамі, жанчыны вялі свае размовы.

Яны з Сяргеем Кірылавічам сядзелі ў кутку на канапе, як на ціхім астраўку ў шумным моры. Ёй падабалася, што ён не прымушае яе піць, як часта робяць суседзі па стале, не гаворыць пошлых кампліментаў, хоць адчувала — падабаецца яму. Ёй было добра, утульна каля яго, прыемны быў дотык яго пляча, дотык рукі, калі ён неназойліва, а часам нібы незнарок дакранаўся да яе пальцаў. Ён увесь час сачыў, каб талерка яе не пуставала. Яны больш маўчалі, слухалі, што гаварылі прамоўцы, смяяліся, калі нехта дасціпна жартаваў, і быццам прыслухоўваліся да таго, што адбывалася ў іх саміх, паміж імі.

— Мне зараз трэба ісці, а так не хочацца,— сказаў раптам Сяргей Кірылавіч.

— Ісці? — здзівілася Таня.— Але чаму? Да канца вечара, па-мойму, далёка.— Сказала так і зразумела — ёй не хочацца, каб ён пайшоў.

— Я сёння аперыраваў хворага, трэба з’ездзіць у бальніцу, паглядзець.

— А-а...

Гэты свет, свет дактароў, хірургаў, быў для Тані таямнічы, рамантычны і вельмі сур’ёзны, яна разумела ўсю важнасць работы хірурга і цяпер з павагаю паглядзела на Сяргея Кірылавіча.

— Шкода, што вы пойдзеце,— шчыра сказала яна.

Ён ужо надзяваў пінжак, які быў скінуў і паклаў на валік канапкі, апрануў яго, намерыўся падняцца, ды зноў сеў. Прыцішаным голасам папрасіў:

— Скажыце ваш нумар тэлефона...

Тады, на старой кватэры, у іх быў тэлефон, ён стаяў у калідоры, адзін на яе з суседзямі. Яна з хвіліну вагалася — называць нумар ці не называць, можа, лепей не трэба. I назвала.

— Дзякуй,— паціснуў ён яе руку.

— Вы ж не запісалі, забудзеце,— усміхнулася Таня.

— Не забуду...

Ён пайшоў, і ў шумнай, цеснай Верынай кватэры ёй здалося пуста, вечар страціў цікавасць. Думала — навошта дала яму нумар тэлефона, навошта ўсё гэта? Супакойвала сябе — ён забудзе, нават не запісаў, забудзе...

Таня займала тады адзін пакой у агульнай кватэры, у другім пакоі жылі старыя людзі — муж і жонка з чарапахаю. Адзінокія людзі, не маючы нікога блізкага, яны некалькі гадоў ужо трымалі ў хаце чарапаху. Часам суседзі адчынялі дзверы са свайго пакоя ў агульны калідор, і чарапаха павольна выпаўзала на новую для яе прастору. Калі Таня праходзіла па калідоры, моцна тупаючы высокімі абцасамі, чарапаха палохалася, хавала галаву з пыскаю, падобную на дзюбу ў птушкі, і лапы з кіпцюрыкамі на канцах пад руды плямісты панцыр. Таня прыпынялася, глядзела на гэта стварэнне, і яно зноў высоўвала лапы і галаву на зморшчанай, як у старога чалавека, шыі, паводзіла ёю ў бакі, лыпала, як курыца, вачамі. Калі чарапаха адпаўзала далёка ад свайго пакоя, выходзіў сусед — сухенькі стары з белымі, зачэсанымі набок валасамі, гаварыў цёплым голасам:

— Ты куды, вяртайся назад, дадому, дадому.

I чарапаха паварочвалася, марудна паўзла назад, у пакой, а гаспадар цярпліва чакаў яе.

— Няўжо яна нешта разумее? — дзівілася Таня.

Кожную вясну, калі прыгравала сонца, сусед загортваў чарапаху ў анучу і павольна спускаўся з ёю па лесвіцы, саступаючы дарогу маладым і дужым, якім не хапала цярпення ісці павольна, якія стрымгалоў ляцелі па лесвіцы ўніз альбо ўзбягалі ўгору.

Сусед выносіў чарапаху на двор, пускаў яе на леташнюю, рудую траву і пасвіў.

Мусіць, усякае, нават самае брыдкае стварэнне жыве па свеце нездарма. Магчыма, што і гэта чарапаха жыла нездарма, неяк і яна паўплывала на Танін лёс: надта баялася Таня, каб пад старасць не застацца вось так — з адною чарапахаю...

Сяргей Кірылавіч не забыўся нумар яе тэлефона і ў першую ж суботу пасля Верынага дня нараджэння пазваніў. Яна была адна ў кватэры, суседзі са сваёю чарапахаю паехалі на дачу. Тэлефонны званок загучаў нечакана і моцна, яна аж уздрыгнула і чамусьці падумала: ён, і тут жа адагнала здагадку — чаму ён, ці мала хто можа званіць? Не спяшалася да тэлефона, знарок перачакала і другі, і трэці званок, але тэлефон настойліва клікаў, і яна выйшла ў калідор, узяла трубку.

— Слухаю...

— Гэта я, Сяргей Кірылавіч...

Яна пазнала адразу, нібы званіў ён часта, можа, кожны дзень, і дастаткова было сказаць: «Гэта я...»