Выбрать главу

— Я? — на хвіліну завагаўся: казаць? не казаць? А чаму не сказаць пра радасць сваю! — Я... мне толькі што Іра праз акно паказала дочачку нашу, тры дні назад нарадзілася. Вылітая Ірачка.

Ядвіга пазелянела i як бы збянтэжылася. Але на міг. Тут жа саркастычна хмыкнула:

— Ты робішся бабай, пан прафесар. «Вылітая Ірачка!» Ірачка! Якая сентыментальнасць! Усе бацькі такія слюнцяі?

— Чаму ты такая злосная? Зайздросціш?

— А чаму мне радавацца?

— Табе нявесела жывецца?

— Вельмі весела.

— А весялосць i ёсць радасць.

— Зануда ты, Аксён. «Вылітая Ірачка»... Ха!

— Ірыну не чапай.

— Цаца-цаца. Парадзіха па-за падазрэннем, як каралева. Маўчу. Але пачастуй мяне.

— Чым?

— Я хачу выпіць. A ў мяне няма грошай. Мама не перадала. Мяне цягне выпіць!

— Не зрабіся алкагалічкай.

— А можа, я ўжо стала ёю. У пад'ездах, праўда, не валяюся. Дама рэспектабельная... Але выпіць люблю. Хіба пры табе я не піла? Святы адзін ты... Усе астатнія грэшныя.

Хацеў сказаць, што ў яго няма грошай, але пабаяўся, што яна можа вылаяць яго, сапсаваць радасны настрой. I трохі шкада яе стала. Ды i ўрэшце, чаму i яму не выпіць чарку каньяка ці бакал віна за сваю Славяначку... Імя прыдумала Ірына, але яму спадабалася.

Пайшлі ў бок Вяснянкі.

— У цябе не цяжкая торба? Дай я пранясу.

Аддала.

— На, нясі. Некалі ты мяне насіў на руках.

— Я — насіў?

— Забыўся? Кароткая ў цябе памяць, прафесар. Формулы не забываеш?

— Не забываю.

— А я думала, Ірачка зацьміла тваю памяць. «Вылітая Ірачка!» Чуеш, чайкі рагочуць?!

Ішлі па мосце праз Свіслач. Над вадасховіш^ім лятал! чайкі, як бы ўстрывожаныя нечым. Была другая палова дня, але чэрвеньскае сонца стаяла яшчэ высока i пякло няшчадна.

Аксён пачуў, што Ядвіга цяжка дыхае.

— Дарэмна ты хочаш выпіць.

— Шкадуеш грошай?

— Грошай не шкадую. Цябе шкадую.

— Чаго мяне шкадаваць? Я яшчэ маладая. Ведай гэта, мой незабыўны. Павер: я цябе не забываю. Ты — чала-век!..

— Дзякуй. Такой атэстацыі я яшчэ не меў. Чалавек! Гучыць горда!

— Ты i з Ірачкай так размаўляеш?

— Не, не так.

— Здагадваюся, як ты сюсюкаеш. «Вылітая Ірачка!»

— Нам усё ж лепш развітацца.

— Не! Я хачу выпіць!

Не адразу знайшлі, дзе даюць у разліў. Ядвіга лаяла гандаль.

Спыніліся на вуліцы каля магазіна. На сонейку стаял! столікі.

— Табе што?

— Любой атруты, толькі мацнейшай.

Аксён заказаў ёй брэндзі, сабе — віна. Яна ўпікнула:

— Ты ўсё ж баба.

— Гэта мяне не абражае. Баба дык баба. Мая маці называе сябе бабай.

Пацешыўся, што рука ў яе не задрыжэла, калі яна падняла шклянку, i не выпіла залпам, як алкаголікі, піла маленькімі глыткамі — смакавала. З выпітым знікала бледнасць, смутак у вачах, яна набывала ранейшы выгляд прыгожай жанчыны.

— Як ты жывеш, Ядвіга?

— З кім?

— Ды з тым... Донжуанам...

— З пляшывым катом, хочаш сказаць...

— Я не абражаю i ворагаў...

— Які ён твой вораг! Лічы, сябра. Падарыў табе Ірачку.

— Кпі, але без злосці. Іру мне падарыў Бог.

— Во як! А мне хочацца падпаліць увесь свет.

— Не трэба, Ядзя. На каго ты злуеш?

— На сябе. А рыцар той... Я даўно дала яму выспятка пад зад.

— Прабач. Hi слова больш... Я не лезу ў тваю душу.

— Можаш лезці — у ёй пуста.

Аксён паклікаў бармена, каб разлічыцца.

— Закажы яшчэ.

— У мяне мала грошай. Усё патраціў на пасаг Славяначцы.

— Каму?

— Славяне. Нашай маленькай.

— Што за імя?

— Прыгожае імя.

— Прыгожае, — згадзілася Ядвіга. — Я хачу яшчэ выпіць.

— Не магу.

— Зануда ты i скупердзяй. Пялюшачкі купіў! Ды твая квактуха нагатавала ix на другі дзень пасля шлюбу. Знаю я такіх...

— Ты толькі сябе не знаеш.

— Сябе не знаю. Дык не закажаш яшчэ?

— Не.

— Ну i чорт з табой, — паднялася i, не развітаўшыся, пайшла ў бок прыпынку.

Аксён Пракопавіч нейкі час глядзеў ёй услед з усмешкай на твары. З палёгкай уздыхнуў, разлічыўся i пайшоў у другі бок — да сваёй аўтобуснай лініі. Ішоў павольна, але яму здавалася, што ляцеў. На Ядвігу забыўся. Перад вачыма стаяла Ірына з маленькім ружовенькім чалавечкам на руцэ. Яна смяялася. Ён шаптаў ix імёны:

— Ірынка, Славянка.

Прахожыя недаўменна азіраліся на яго.