* * *
Калi Франсуа дэ Ларошфуко разважае пра пашырэнне розуму да межаў магчымага, мiжвольна ўзнiкаюць думкi пра вар’яцтва.
* * *
Калi нестае ведаў, каб размаўляць i падтрымлiваць разумныя адносiны, тады звяртаюцца па дапамогу да спiртнога, тытуню, кавы i гарбаты.
* * *
Любоў — з’ява суб’ектыўная, цьмяная, жаноцкая i сляпая, а вось павага — аб’ектыўная, мужчынская рэч, яна асветленая тваiмi развагамi i розумам.
* * *
Як вока бачыць знешняе святло, а вуха чуе навакольныя гукi, так розум рэагуе на свет духоўны.
* * *
Разумных, а тым больш духоўных, зусiм мала.
* * *
Агрэсiўнасць iдзе ад неразумнасцi. Але не кажы, што ад розуму паходзяць падман i хiтрасць, бо яны вынiкаюць гэтаксама з неразумнасцi. Разумнасць — гэта спакой.
* * *
Гiсторыя — гэта не толькi бiяграфii вялiкiх асобаў, але i бiяграфii вялiкiх стыляў, культур, цывiлiзацый.
* * *
У прыгажосцi кветкi ты можаш заўважыць i ўласную непараўнальнасць.
* * *
Калi вымаўляю "прырода", уяўляецца краявiд з высокiмi зялёнымi дрэвамi.
* * *
Ад адной толькi думкi пра мясакамбiнат можна моцна пачырванець за тое, што ты — чалавек.
* * *
Працягласць жыцця шмат у чым залежыць ад iнтэлекту. Вар’яты доўга не жывуць. Дурнi хутка старэюць.
* * *
Каб звацца чалавекам, трэба няшмат: дастаткова навучыцца адрознiваць велiчнае ад мiзэрнага.
* * *
Усе ведаюць... Чалавек шчаслiвы толькi на сваiм месцы. А хто падкажа, як знайсцi i — галоўнае — займець запаветнае месца?
* * *
Чужога болю, пра якi разважаюць падманшчыкi ад дабрачыннасцi, у прыродзе не iснуе.
* * *
У чалавека толькi тры сапраўдныя ворагi: вар’яцтва, бяссонне i голад.
* * *
Чалавек малюе адно сябе, таму тыгры атрымлiваюцца маленькiя, а мурашы — вялiкiя.
* * *
Мазахiстаў болей, чым садыстаў.Доказ гэтаму — вынiкi дэмакратычных выбараў: дыктатараў абiраюць свядома.
* * *
Чалавек — iстота неразумная... Чым даўжэй жывеш, тым болей пераконваешся ў падобных банальнасцях.
* * *
Малы чалавек сумуе па сваёй зямлi... Прачытаўшы такое, нельга не ўбачыць у сабе "малога чалавека".
* * *
Складанне перспектыўных планаў, як i любоў да пiсання ўспамiнаў, — занятак чалавечы.
* * *
У кожнага чалавека ёсць свая цана, але iснуюць людзi бясцэнныя — генii i жабракi.
* * *
Задумвацца, вось што цяжка. Знойдзецца няшмат людзей, здатных на такую, здаецца, просценькую справу. Значна лягчэй услухоўвацца, прынюхвацца, хадзiць — дзейнiчаць. Большасць людзей наогул не можа сядзець спакойна, яны цi то пастукваюць пальцамi па стале, цi то качаюць шарыкi з хлебнага мякiшу. Іхныя вочы i вушы насцярожаныя, пiльныя, як у жывёлы. Не памылiшся, сказаўшы, што жывапiс i музыку ўспрымае нават котка, а вось задумвацца можа толькi чалавек i зусiм не кожны.
* * *
Ёсць асобы, якiя падпарадкавалi свой розум воку, — жывапiсцы, ёсць асобы, якiя ставяць найвышэй гук, — музІкi, а трапляюцца i такiя, што найперш шануюць пахi, — парфумеры. З лупатых, вушатых, насатых, рукатых ды языкатых складаецца большасць чалавецтва.
* * *
Палiтык, як i ўся палiтычная дзейнасць, не можа быць вытанчаным. Да такой высновы прыходзiш, разглядаючы газетныя i тэлевiзiйныя твары генсекаў, прэзiдэнтаў, правадыроў i тыранаў.
* * *
Сапраўдны ўладар не баiцца сваiх падданых i не чакае ад iх нiчога кепскага... Сказаў Вавенарг. Шкада, што французскi маралiст не ўдакладнiў: у рэальнасцi такiх сапраўдных уладароў не iснуе.
* * *
Адсутнасць альбо недахоп гонару, самасцi, ягамосцi ў кiраўнiка дзяржавы вядзе да гнюснае заганы — да млявасцi. Праз тую млявасць уладара вяне, чэзне, марнее ўся дзяржаўнасць цалкам.
* * *
Так, Людовiк ХIV — выбiтны кароль, я ў захапленнi ад яго, але не хацеў бы нарадзiцца сярод ягоных падданых... Вавенарг так сказаў толькi пра аднаго з каралёў, а я ўпэўнены: так гавораць пра ўсiх вялiкiх уладароў, што адышлi, i думаюць пра тых, хто жыве i кiруе.