Лужок, да якога прыехаў Жыгар, не араўся ніколі. Ён быў вялікі, у куп’і ў пояс чалавеку. А на купінах высока і густа расла асака. I толькі ў самым цэнтры стаяла вада, маленькая лапінка якой не высыхала нават у самае гарачае лета. Праўда, пакрысе меншаў і гэты лужок. Паўз краі яго, на тупкім, расла доўгая тлустая трава.
Жыгар злез з воза, выпраг каня, прывязаў яго ляйчынай за куст, потым уваткнуў кассё ў зямлю і абудзіў ранішнюю цішыню нязвыклым звонам мянташкі аб касу. I потым узмахнуў касой, адчуў, як яна мякка і напорыста ўвайшла ў траву. Вільготная, мяккая трава рэзалася лёгка і густа клалася ў пракос. Такую траву прыемна касіць, гэта не цімафееўка з цвёрдымі, як дрот, сцяблінамі. I пахне тая пакоша не гэтак.
Лёгка і плаўна хадзіла каса, і кошля была прыемная Жыгару, як і ўся сялянская работа. Ён рабіў яе з дзяцінства, ён ведаў, як рабіць яе, толькі не трэба было яго вучыць ці тузаць. А ўвесь век вучылі і тузалі. Усё нехта то зверху, то збоку правіў Жыгару. I ў калгасах, і нават на сваім пляцы. Усё абрэзвалі, усё абагульнялі, карову з хлява выводзілі. Цяпер, на пенсіі, урэшце ён можа рабіць што захоча і гэтак, як хоча. Праўда, Кіршчэня сказаў, што за гэтую кошлю на лужках калгас будзе браць грошы. А за што браць грошы? За тое, што Жыгар высушыць траву, дасць сена карове, а потым здасць гэтае малако і яно пойдзе і калгасу ў залік? Ды гэта не бяда, гэта не тое што было. Гэта не страхагенты, не падаткі, не ўпаўнаважаныя з раёна. Во папассалі
яны з Жыгара, асабліва пасля вайны, тае хлеба-солі, які ён вынес немцам. Усё роўна як ён прыяў тым немцам. Вынес, каб не чапалі, каб не пабілі ці не папалілі ўсіх. Хай сабе і пра сябе думаў, але ж, выходзіла, для ўсіх добра ад таго хлеба-солі было. Партызанам жа памагаў потым усю вайну…
Пад узмахі касы нават і пра тое непрыемнае думалася лёгка і балюча. У пракосе ішлося вольна, і Жыгар толькі зрэдку спыняўся, каб падмянціць касу.
Ён гэтак захапіўся кошляю, што не пачуў гук матора і камбайн угледзеў зусім блізка. Камбайн сышоў з дарогі ў жыта і спыніўся.
Жыгар адразу ж пазнаў Куляша. Ды і хто з маладзейшых у гэтакую рань паедзе ў поле. Цяпер хоць і спаборніцтва, і грошы добрыя плоцяць, а ў поле выязджаюць, калі ўжо насохне салома, тады круцяць дапазна. А Кулеш прывык, яшчэ з таго часу, калі ў МТС працаваў. Вось ён пры доме быць не любіць, яму трэба ісці ў людзі, каб з людзьмі. На пенсію пайшоў, а ўсё роўна хоць газаўшчыком прыстроіўся, каб быць на цэнтральнай.
Жыгар уваткнуў касу і пайшоў да Куляша, які ўглядаўся, хто косіць, і невядома ці пазнаў. Са шпрыцам у руках ён хадзіў каля камбайна, падглядаў яго.
Жыгар ішоў няспешным, гаспадарскім крокам, як чалавек, які таксама не спіць і робіць работу, не тое што іншыя. Але ўсё ж нешта быццам і мулялася, трэба было растлумачыць Куляшу. Спаважная хада надавала ўпэўненасці.
— Дзень добры, Іванавіч! — павітаўся Жыгар, падаў руку.
— Дзень добры, дзядзька Хведар. Вам і на старасць год няма спакою. Цяпер жа ніхто ўжэ не збірае сена пры дарогах.
— Не збіраюць, чакаюць гатовага з калгаса. А я варушуся. Не зраўняеш сена, зробленае самім, і цімафееўку з балота.
— Яно-то не зраўняеш, але з-за клопату, — Кулеш усміхнуўся.
Хударлявы, рослы, у акуратнай чыстай спяцоўцы ён выглядаў і маладым, і вясёлым нейкім.
— А ты, Ян, на пенсіі як памаладзеў, дальбог! Хоць у сваты цябе вязі…
Жыгар асекся, спахапіўся: з Куляша, мабыць, і так ужо жартуюць з-за гэтае сібірачкі.
— Кажуць, дзядзька, што як хто сябе адчувае, гэтак яно і ёсць — калі маладым, то малады, калі старым — то стары.
— Яно бывае і ў старасці, што на маладое пацягне…
— Ага, а калі зусім на маладзенькае, то і кажуць, што здзяцінеў чалавек…
У Куляша быў вясёлы настрой, і яму прыемна гаварылася са старым Жыгарам, які ўсё сваё жыццё з дня ў дзень, з цямна да цямна нічога, акрамя работы, мабыць, і не ведаў. Ды і сам Кулеш усё некуды спяшае. I як у прорву тое назараблянае, амаль нічога ад яго не асталося. Радасці і тады не было, часу не ставала на радасць, а ў запас радасці не назбіраеш. Цяпер Кулеш ведае гэта, калі жыццё прайшло і назад яго не завернеш.
— А як Павел твой? Ён жа ў цябе начальства…
— Павел у Сібір у камандзіроўку на лета усё паехаў.
— I мае раз’ехаліся. Ты яшчэ маладзішся, а я ўжо часам, як скруціць хвароба, аж завыць гатовы сабакам…