Аднак і на тым борце не любілі маўчаць і па слова ў кішэню не лезлі, бо праз хвіліну ўжо на «Рэгенсе» пачулі адказ:
— А вы не ведаеце старога Тоні з Хоўпвіля?.. Ідзіце вы да яго, а ён вам пакажа, у якое месца яго пацалаваць!..
— Навошта вы пакінулі маму дома?! Самі не справіцеся! — крычалі з «Рэгенса».
— Ваша маці павінна была быць каровай, ад якой вы навучыліся дасціпнасці!
— Вы хіба вучыце ваша карыта танцаваць кадрылю?!.
— Не, мы праводзім вопыт. Хочам паглядзець, як доўга аслы могуць назіраць, як мы ў іх пад носам загароджваем ім дарогу!
Гэтага было ўжо больш чым дастаткова для карабля «Рэгенс». На борце пачаўся рух, і праз хвіліну з’явіўся сам капітан Тэры.
— Я ім пакажу! — засмяяўся ён і пачаў аддаваць распараджэнне першаму афіцэру, калі раптам сярод патоку беглай ангельшчыны з рупара праціўнікаў выпала адно чужое выразнае слова, слова, наконт паходжання якога не магло быць ніякіх сумненняў.
— Dranie![59]
— Што гэта за судна? — усхвалявана спытаў капітан Тэры.
— Чорт яго ведае, цяжка прачытаць, пад польскім флагам.
— Падзорную трубу! — гукнуў капітан.
Праз трубу на носе судна ён прачытаў «Мазоўшэ»… І раптам нешта спыніла капітана, бо ён не толькі змяніў распараджэнне і загадаў спакойна чакаць, калі бездапаможнае судна вылавіруе, але і прагнаў усіх з борта працаваць.
Праз паўгадзіны «Мазоўшэ» прычаліла да пірса ў малым порце Путалам, а за ім адразу ўвайшоў «Рэгенс». Капітан Тэры загадаў хутчэй спусціць шлюпку і быў ужо на беразе, калі з «Мазоўшэ» толькі пачала паціху вылазіць каманда. Раптам ён здрыгануўся і хутчэй адвярнуўся. Калі ён зноў паглядзеў у бок пірса, на яго твары ўжо былі вялікія зеленаватыя акуляры, якія носяць для аховы ад сонца. З карабля сходзіў высокі, стройны малады чалавек у белым мундзіры лейтэнанта гандлёвага флоту.
— Вітаю, лейтэнант! — закрычаў капітан Тэры, а калі той наблізіўся і прасалютаваў, дадаў: — Я забараніў маім хлопцам пачынаць якую б ні было сварку з вашымі. Я капітан Тэры з «Рэгенса».
— Лейтэнант Бруніцкі, польскі гандлёвы флот, — даволі халодна прадставіўся малады чалавек.
— Польскі? — здзівіўся Тэры. — Вы гаворыце па-англійску, як карэнны лонданец. Польшча — прыгожая краіна…
— Вы ведаеце Польшчу? — адтаў малады чалавек.
— Так. Я бываў там калісьці, лейтэнант… А ці не прапусціць нам па шклянцы рому з лёдам, а? Пякельная спёка.
Лейтэнант Бруніцкі ахвотна згадзіўся. Праз хвіліну яны сядзелі пад саламянай страхой на верандзе крывога бунгала і прыемна гутарылі.
Капітан Тэры даведаўся, што «Мазоўшэ» прыйшло з грузам эмаліраванага посуду, а забірае ў Гдыню гарбату, што ў іх паламаўся штурвал, што ноччу яны трапілі ў вялікі шторм і што лейтэнант Бруніцкі нядаўна скончыў мараходку і гэта якраз яго першае падарожжа па паўднёвых морах, якім ён не вельмі задаволены, бо яго капітан — сапраўдны скнара і хварэе на песімізм.
У порце Путалам нічым лепшым не зоймешся, як толькі распіваннем рому з лёдам, таму, відаць, паміж капітанам Тэры і лейтэнантам Бруніцкім хутка з’явілася шчырая сімпатыя. Аднак паколькі «Рэгенс» вечарам адплываў у Дакар, лейтэнант папрасіў капітана, каб той забраў ліст, і тут жа пачаў яго пісаць.
— Здагадваюся, што да нарачонай, — засмяяўся Тэры.
— Вы не памыліліся. Да самай цудоўный дзяўчыны на свеце.
— Так. Я ведаю некалькі полек. У вашай краіне прыгожыя жанчыны, — у задуменні прамовіў капітан.
— Такой прыгожай, аднак, вы, б’юся аб заклад, ніколі не бачылі, — сказаў малады чалавек і, дастаўшы з бумажніка фатаграфію, падаў яе таварышу.
Тэры ўзяў фота ў рукі і ўскочыў на ногі. На здымку была выява маладзенькай чароўнай дзяўчыны…
— Ліха! Я некалі ведаў падобную… прыгожую… А можна мне паглядзець на адваротны бок?
— О, калі ласка. Праўда, там вельмі пяшчотны надпіс, але вы яго не прачытаеце, бо гэта на маёй роднай мове.
Капітан, аднак, прачытаў:
«Майму найкаханейшаму Марскому Ваўку замест сябе самой у кампанію на доўгае падарожжа — Юлька».
— Я прачытаў толькі подпіс, — усміхнуўся Тэры, вяртаючы фатаграфію, — Юлька… Віншую, дружа… Яна сапраўды прыгажэйшая, чым… чым асоба, якую я ведаў. Напэўна, у яе таксама салодкае сэрцайка. Віншую, дарагі дружа… Даўно вы з ёй знаёмыя?..
Малады чалавек, хоць і крыху здзівіўся ўсхваляванасці капітана, аднак пранікся тэмай і вырашыў спыніцца на ёй падрабязна. Зрэшты, і ром з лёдам зрабілі сваё. Таму ён не мог утрымацца, каб не падзяліцца з гэтым прыемным суразмоўцам таямніцамі свайго сэрца.